ဇြန္လ ၂၄ရက္၊ ၂၀၁၃ခုႏွစ္။ ေစာခါးစူးညား(ေကအိုင္စီ)
ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ၊ ဂေယာင္ဂီဒိုဟြာေဆာင္းႏိုင္ငံျခားအက်ဥ္းသား ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းတြင္တစ္လေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထိန္း သိမ္းခံထားရသည့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ကရင္လူငယ္ အစည္းအ႐ံုး-KYO(ကိုရီးယားဌာနခြဲ)၏ ဥကၠဌ ေစာလိႈင္မ်ဳိး သိမ္း (ေခၚ)မင္းမင္းသိမ္းကို လာမည့္ ဇြန္လ ၁၈ရက္ေန႔တြင္စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ရွိၿပီး အမႈႏိုင္မည့္ အလားအလာရွိသည္ဟု သိရသည္။
KYO (ကိုရီးယားဌာနခြဲ)၏ အတြင္းေရးမႉး စကက္နက္မိုးက“ကိုရီးယားမွာ ဒီလိုအမႈမ်ိဳး တခါမွ မ႐ႈံးဖူးေသးတာရယ္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ ယံုၾကည္မႈရယ္၊ ေနာက္အမႈလိုက္ေပးေနတဲ့ ေရွ႕ေနက ဒီအမႈက အေျခအေန ေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့အတြက္ အမႈႏိုင္ဖို႔ အလားအလာမ်ားပါတယ္လို႔ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ကိုရီးယားအစိုးရမွ တရားမ၀င္ အလုပ္လုပ္သည္ဟူ၍ေစာလိႈင္မ်ဳိးသိမ္းကို အင္ခြၽန္းျပည္နယ္၊ အင္ခြၽန္း လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဌာနမွ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ေမလ ၁၄ရက္ေန႔တြင္ ၎၏အမႈကို စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ရန္ရွိေသာ္လည္း စီရင္ခ်က္မခ်ႏိုင္ဘဲရက္ေရႊ႕ ဆိုင္းခဲ့ရသည္ဟုလည္း စကက္နက္မိုးက ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔အခြင့္ေရးအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ကရင္အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးအတြက္ေသာ္ လည္းေကာင္းအမွန္တကယ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ကိုရီးယားအစိုးရမွစြပ္စြဲထားသည့္ အမႈကို ေစာလိႈင္မ်ဳိးသိမ္းက ၎၏လူ႔အခြင့္အေရး အမ်ဳိးသမီးေရွ႕ေန လီဆမ္ဟီး၏ ေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၆ရက္ေန႔က အမႈကိုတစ္ႀကိမ္အႏိုင္ရခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
ေစာလႈိင္မ်ဳိးသိမ္း ဖမ္းဆီးခံထားရမႈအေပၚလာမည့္႐ံုးခ်ိန္းရက္တြင္ တရား႐ံုး၌ တင္ျပရန္ အမႈလိုက္ေပးသူေရွ႕ေနက KYO (ကိုရီးယားဌာနခြဲ)မွတဆင့္ ေဒသအသီးသီးရွိကရင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံသို႔ (၁) KNU လႈပ္ရွားမႈျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရမႈ ရွိမရွိ၊ (၂) ကရင္လူမ်ဳိးျဖစ္ေသာေၾကာင့္လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံခဲ့ရမႈႏွင့္ မီဒီယာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခံခဲ့ရမႈရွိမရွိ (၃) ဒုကၡသည္အျဖစ္ ကရင္ လူမ်ိဳးမ်ားကို လက္ခံထားသည့္ ႏိုင္ငံႏွင့္ စာရြက္၊ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာအေထာက္ထားမ်ားရွိပါက ပို႔ေပးပါရန္ စသည္တို႔ကို ေမလအတြင္း၌အီးေမးလ္ျဖင့္ ေပးပို႔အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ေသးသည္။
ေစာလိႈင္မ်ဳိးသိမ္းသည္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေတာင္ကိုရီးယားအစိုးရထံႏိုင္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ေတာင္းခံထားသူျဖစ္ၿပီး ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံစဥ္ကာလအတြင္း အလုပ္လုပ္ေနသည့္ ၎အား ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၂ရက္ေန႔၌ အန္ဆန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရွီ၀ွာစက္မႈဇံုရွိ ကားပစၥည္းအပိုစက္႐ံုမွ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားကသြားေရာက္ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
KYO (ကိုရီးယားဌာနခြဲ)သည္ ကရင့္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ေစာဘဦးႀကီး၏ မူေလးခ်က္ကုိ အေျခခံ၍ ၂၀၀၉ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၎အဖြဲ႔သည္ ကိုရီးယားအစိုးရထံသို႔ ႏိုင္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ ေလွ်ာက္ခဲ့ရာ အစိုးရက ခြင့္ျပဳခ်က္ မေပးဘဲယခုအခ်ိန္ထိ ျငင္းပယ္ထားဆဲျဖစ္သည္။
ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိေနထိုင္သည့္KYO(ကိုးရီးယားဌာနခြဲ)အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ ကိုရီးယားအစိုးရမွေပးထားသည့္ တရားစြဲ A4 စာရြက္ျဖင့္ သံုးလတစ္ႀကိမ္တံဆိပ္တံုးထုၿပီး ေနထိုင္ေနရသည္။
တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ လူကုန္ ကူးခံရမႈကို တြန္းအားေပးသလို ျဖစ္လာေၾကာင္း KWAT ေျပာ
ဇြန္လ ၅ရက္၊ ၂၀၁၃ခုႏွစ္။ စဖန္းေရွာင္း (ေကအိုင္စီ)
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) တို႔အၾကားတေက်ာ့ျပန္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားသည့္ ကာလအတြင္းကခ်င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား တရုတ္ႏိုင္ငံဘက္ျခမ္းသို႔လူကုန္ကူးခံရေအာင္ တြန္းပို႔ေပးသလိုျဖစ္ေနေၾကာင္းထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးအစည္းအ႐ံုး-ထိုင္းႏိုင္ငံ(KWAT) ယေန႔ ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ျခင္း ထိစပ္ေနေသာ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ လူကုန္ကူးမႈမ်ားတိုးပြားလာလ်က္ရွိေၾကာင္း KWAT မွ ယေန႔ရက္ ဇြန္လ၅ရက္ေန႔က ထုတ္ေ၀သည့္ စာမ်က္ႏွာ ၂၈မ်က္ႏွာပါ “ေခ်ာက္ကမ္းပါး သို႔ တြန္းပို႔ခံရျခင္း”အမည္ရွိ အစီရင္ခံစာအုပ္တြင္ထိုသို႔ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္။
KWAT ၏ ေျပာခြင့္ရသူ မဂ်ဴလီယာမရစ္က “တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္လို႔ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာရတဲ့ၾကားထဲမွာ အကူအညီ အလံုအေလာက္ မရတာေတြ၊ စား၀တ္ေနေရး မေျပလည္တာေတြေၾကာင့္အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးခံရမႈျဖစ္ေအာင္တြန္းပို႔ေပးသလို ျဖစ္ေနပါတယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားသည့္ ၂၀၁၁ ဇြန္လမွစ၍ လူကုန္ကူးမႈ ၂၄မႈကို ကူညီကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး လူကုန္ကူးခံရသူ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအနက္ သံုးပံုတစ္ပံုမွာ အသက္ ၁၈ႏွစ္ေအာက္အရြယ္မ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း KWAT ကေျပာဆိုသည္။
“လူကုန္ကူးခံရလို႔ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အမႈေတြကေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းခံရတာ၊လုပ္အားခ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရတာ၊ တ႐ုတ္မယားအျဖစ္နဲ႔ေရာင္းစားခံရတဲ့သူေတြ မ်ားပါတယ္”ဟု မဂ်ဴလီယာမရစ္က ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ဒုကၡသည္မ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေၾကာင့္အလုပ္လက္မဲ့ ႏႈန္း ျမင့္မားလာျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွလူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားနည္းပါးေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရးမ်ားၾကပ္တည္းလာၾကၿပီး အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား သိသာစြာတိုးလာေၾကာင္းလည္း KWAT က ဆိုသည္။
လူကုန္ကူးခံရမႈမ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္သာမကရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း၌လည္း ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလမွ ၾသဂုတ္ လအတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔လူကုန္ကူးခံရသည့္အမႈေပါင္း ၆၁မႈရွိခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာအမ်ိဳးသမီးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တ႐ုတ္အစိုးရတို႔အၾကား ၂၀၀၉ခုႏွစ္ကခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ လူကုန္ကူးမႈ ပူးေပါင္းတိုက္ဖ်က္ေရး အစီအစဥ္ကိုအေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ျခင္းႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္မွအတင္းအဓမၼ လက္ထပ္ထိမ္းျမားခံရမႈကို လူကုန္ကူးမႈ ျပစ္မႈအျဖစ္ ျပဌာန္းႏိုင္မႈ မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လူကုန္ကူးခံရမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ခက္ခဲေနေသးေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
KWAT ကို ၁၉၉၉ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၉ရက္ေန႔တြင္စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ဘ၀ကိုစြမ္းရည္ ျမွင့္တင္ေပးျခင္း၊ က်န္းမာေရးကူညီေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရး အျမင္ဖြင့္သင္တန္းပို႔ခ်ျခင္းႏွင့္ေျပာင္းေရႊ႕အလုပ္မ်ားကို ကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။