ပြဲလယ္သင့္ေပမယ့္ ကရင္နီလူမ်ိဳးမ်ား၏ အသက္ကို ခ်မ္းသာမေပးသည့္ အရက္ျဖဴ

အနံ႔ကခပ္စူးစူး၊ ေသာက္လိုက္ရင္ ပူရွိန္းရွိန္းျဖစ္ေစတဲ့ ကယား (ကရင္နီ) အရက္ျဖဴဟာ လူ႔စိတ္ကိုေပ်ာ္ရႊင္ ေအာင္၊ စိတ္ေက်နပ္ေအာင္ ထြက္ေပါက္ေပးတဲ့အတြက္ ႀကိဳက္ၾကတယ္လို႔ ခူးလ်ားရယ္က ေျပာပါတယ္။

“အမွတ္ရဆုံးအခ်ိန္က အားလုံးမူးေနၾကၿပီမဟုတ္လား အတူတူ ဇတ္စင္ေရွ႕မွာ ကတာရယ္၊ ရန္ျဖစ္ၾကတာ ရယ္၊ မေတာ္တဆ ျဖစ္ၾကတာေတြေပါ့”

ကရင္နီရိုးရာ နတ္ပူေဇာ္ပြဲတခုျဖစ္တဲ့ ေအာင္ပြဲခံ ဒီးကူပြဲက်င္းပတဲ့အခ်ိန္မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ၀ိုင္းဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ေခါင္ရည္၊ အရက္ေသာက္ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ ခူးလ်ားရယ္က ေျပာပါတယ္။

“၀ယ္ေသာက္တာမေလာက္ရင္ ရိုးရာအိမ္ကဟာေလ က်ေနာ္တို႔ ကရင္နီမွာဆို သိတဲ့အတုိင္းပဲေလ။ ပြဲလမ္း သဘင္ရွိၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ မိတ္ေဆြေတြလာၾကရင္ သူတို႔တုိက္ၾကတယ္။ ဥပမာ အရက္တို႔၊ ေခါင္တို႔ေတြေပါ့”

ရိုးရာအိမ္ဆိုတာ ကရင္နီလူမ်ိဳးေတြထဲက ဖိုးဖြားစဥ္ဆက္ ရိုးရာနတ္ကို အယံုအၾကည္ရွိၿပီး ပူေဇာ္ပသတဲ့ အိမ္ကို ရိုးရာအိမ္လို႔ ေခၚပါတယ္။

ကရင္နီလူမ်ိဳးေတြဟာ အရင္က ေခါင္ရည္ကို ရိုးရာဓေလ့တခုအျဖစ္ ေသာက္သံုးလာၾကၿပီး အခုေနာက္ပိုင္း မွာေတာ့ အရက္ကို ထည့္သြင္းအသံုးျပဳလာၾကတာပါလို႔ နယ္စပ္မွာ အေျခစိုက္ေနတဲ့ ကရင္နီသာသနာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဒု-၀န္ႀကီး ဦးစိုးရယ္က ေျပာပါတယ္။

“ကယားေတြက ေခါင္ရည္က မိတ္ေဆြေတြကို မႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ အရက္ကိုပါ ထည့္ထား လိုက္တယ္။ အကုန္ပိုသက္သာတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အရက္ကိုထည့္ၾကတယ္။ အခုက ကယားေတြက တအားေသာက္ႏုိင္တဲ့ အခါၾကေတာ့ အရက္ကိုပါ ထည့္လာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္”

ခူးလ်ားရယ္တို႔ လူငယ္တစ္စုတင္မကပါဘူး ကရင္နီလူမ်ိဳးေတြက ရိုးရာေခါင္ရည္ကို ေရသဖြယ္ သတ္မွတ္ၿပီး ေသာက္ေလ့ရွိသလို ကေလးငယ္ေတြ ေရေသာက္တတ္ၿပီဆိုရင္ ေခါင္ရည္ စတိုက္တဲ့ အေလ့အထ ရွိပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ကေလးငယ္ေတြဆို မိခင္ႏို႔ခ်ဳိတိုက္ေကြ်းဖို႔ မအားလပ္တာက တေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏို႔ရည္ မထြက္ တဲ့အတြက္ ကေလးငယ္ေတြကို ေခါင္ရည္ကိုပဲ အစားထိုး တိုက္ၾကလို႔ ေခါင္ရည္ေသာက္ၿပီး ႀကီးလာ တဲ့လူ ေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲလို႔ အသက္ ၄၆ ႏွစ္အရြယ္ ခူးဖဲရယ္က ေျပာပါတယ္။

“ရြာမွာေနတုန္းကဆိုရင္ မနက္အေစာႀကီး ေခါင္ရည္ကို ပထမဦးဆံုး ငွဲ႕ေသာက္တယ္။ ေရေသာက္ခ်င္လို႔ ေရက်က္ေအးေသာက္သလို ပထမဦးဆံုး ေသာက္တယ္ေလ။ ေသာက္ၿပီးမွ ထမင္းေနာက္မွစားတယ္”

အရက္၊ ေခါင္ရည္ ေသာက္ျခင္းဆိုတာဟာ ကရင္နီရိုးရာဓေလ့ တစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္ ကရင္နီလူမ်ိဳး ေတြရဲ႕ အသက္ကိုေတာ့ ခ်မ္းသာမေပးပါဘူး။

လူလတ္ပိုင္းအရြယ္က စတင္ၿပီး အရက္ကို စတင္ေသာက္ခဲ့တဲ့ ဦးေက်ာ္စိန္ဟာ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္မွာေတာ့ အရက္ေၾကာင့္ ဆံုးသြားတယ္လို႔ တူေလးျဖစ္တဲ့ ခူးကူးရယ္က ျပန္လည္ၿပီး ေျပာျပပါတယ္။

“ကုလို႔မရေတာ့ဘူး သူ႔အသည္းက ေျခာက္ကုန္တယ္လို႔ ဆရာ၀န္ေတြက ေျပာတယ္။ ေနာက္ သူသိပ္အစာ မစားႏိုင္ေတာ့ သူေဖာလာၿပီး ေသသြားတယ္”

အိမ္ေထာင္ဦးစီး အေနနဲ႔ သားသမီး ၃ ေယာက္နဲ႔ ဇနီးသည္ကို ရွာမေကၽြးႏုိင္တဲ့အျပင္ ဇနီးနဲ႔ သားသမီးေတြက အရက္အေၾကြးေတြကို ဆပ္ေပးေနရတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

အရက္ေသာက္ေနျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အခ်ိန္ေတြ တခါတေလမွာ အသံုးမ၀င္ပဲ ကုန္ဆံုးသြား တဲ့အျပင္ ေသြးတိုးေရာဂါ ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ အရက္ျဖတ္ထားရတဲ့ ဦးၿငိမ္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“အရက္တအားေသာက္ရင္ ေက်ာက္ကပ္တို႔၊ အသဲတို႔ကို သြားထိတယ္။ ေနာက္ေရဓါတ္ေတြ ခမ္းေျခာက္မယ္။ ေသြးလည္ပတ္မႈက ပံုမွန္မျဖစ္ေတာ့ဘူး အဲဒီမွာ ေသြးတိုးစျဖစ္တာပဲ”

အရက္နဲ႔ ေခါင္ရည္ဟာ ကရင္နီ လူမ်ဳိးေတြ အတြက္ ရိုးရာ ဓေလ့ျဖစ္ေပမယ့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ လူမႈေရးေတြ ထိခုိက္ေလာက္ေအာင္ ေသာက္သင့္မသင့္ဆိုတာကိုေတာ့ မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္ေတြ ခ်င့္ခ်ိန္သင့္တယ္လို႔ ကရင္နီ သာသနာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဒု-၀န္ႀကီး ခူးစိုးရယ္က ေျပာသြားပါတယ္။