မုဆိုးေကာ္ကဆာ ေစာဟန္တာသာေမႊး

မုဆိုးေကာ္ကဆာ ေစာဟန္တာသာေမႊး
(KNDO ေခါင္းေဆာင္)
KNU ကရင့္အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး၏ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္းေရးတပ္ဖြဲ႔မွ (KNDO)ျဖစ္သည္။ ယင္းတပ္ဖြဲ႔၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္ (၃)ဦးမွာ ေစာဟန္တာသာေမႊး၊ မန္းဘဇံႏွင့္ ေစာစန္းေကတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းတုိ႔သံုးဦးတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ ပညာေရး၊ မန္းဘဇံမွာ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ေစာစန္းေကမွာ ဝါဒျဖန္႔ခ်ီေရး စသျဖင္႔ ထပ္ဆင့္၍ တာဝန္ခြဲထားၾကသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊး၊ မန္းဘဇန္ႏွင့္ ေစာစန္းေကတုိ႔ (၃)ဦးစလံုးပင္ ျဗိတိသွ်တို႔ ဆုတ္ခြာခါနီး ေမျမိဳ႔အေရးေပၚ ဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းတြင္ တက္ေရာက္ခဲ့ဖူးၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ေစာစန္းေကတစ္ဦးထဲသာ ျဗိတိသွ်တို႔ႏွင့္အတူ အိႏိၵယသုိ႔လုိက္ပါသြားသျဖင့္ တပ္ဖြဲ႔အမွတ္ ၁၃၆(force-136)၏ အရာရွိျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ ထုိစဥ္က ေစာဘဦးၾကီးမွာ ႏိုင္ငံေရး၊ စည္းရံုးေရးတြင္ အားသန္၍ ေစာဟန္တာသာေမႊး၊ မန္းဘဇန္ႏွင့္ ေစာစန္းေကတို႔သည္ စစ္ဘက္ေရးတြင္ အားသန္ၾကသည္။
သို႔ျဖင့္ မအူပင္ဘက္ႏွင္႔ မအူပင္ျမိဳ႔ေဖါက္ထြင္းစီးနင္းမူ႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေစာဟန္တာ
သာေမႊး၊ မန္းဘဇန္ႏွင့္ ေစာစန္းေကတို႔တြင္ တာဝန္ရွိသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ေစာဟန္တာသာေမြးမွာ မအူပင္တြင္ ပညာအုပ္လုပ္ခဲ့ျပီး မန္းဘဇန္မွာ မအူပင္ျမိဳ႔ ေအ ဘီ အမ္ (ABM)ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီးျဖစ္သည္။ ယင္းမအူပင္ဘက္ႏွင့္ ဘဏ္ေဖါက္ထြင္းမူ႔ စီးနင္းမူ႔ရရွိေသာ ေငြသိန္း(၃၀)ဆယ္ကုိ တဝက္ခြဲျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႔ ေစာစန္း
ေကက (KNDO)တပ္သားသစ္မ်ားကုိ စုေဆာင္းေလ့က်င့္ေပးသည္ဟု ယူဆထားၾကသည္။ ယင္းအစဥ္လာႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္းမူ႔အေပၚတြင္ အေျခခံ၍ ေစာဘဦးၾကီးႏွင့္ ေစာစန္းေကတုိ႔က်
ဆံုးသြားျပီးေနာက္ KNU and KNDO အတြင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္မူ႔ကို အစားထုိးရာတြင္ က်န္ေခါင္းေဆာင္းမ်ားအား လက္မခံပဲ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တို႔ႏွစ္ဦးသာ လက္ခံခဲ့ၾကသည္။
ရန္ကုန္သားစစ္စစ္
ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္းမ်ားအနက္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ရန္ကုန္သားစစ္
စစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္တိုင္း လွည္းကူးျမိဳ႔နယ္ ကရင္ခေရာင္းကုန္းရြာ၌ (၁၉၀၅)ခုဧျပီလ ၁၃ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ဖခင္မွာ ဆရာသာေမႊးျဖစ္၍ မိခင္မွာ ေနာ္မိုးလြင္ျဖစ္သည္။ ဖခင္ဆရာသာေမႊးသည္ ျဗိတိသွ်ေခတ္တေလွ်ာက္ ဒလျမိဳ႔နယ္ စမး္ၾကီးရြာတြင္ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခဲ့သည္။ စစ္ျဖစ္လာေသာအခါတြင္ ရြာျပန္လာ၍ လယ္ယာလုပ္ကိုင္သည္။ ေမြးခ်င္း(၃)ေယာက္ရွိရာ ေစာဟန္တာသာေမြးမွာ ပဌမ သားဦးျဖစ္သည္။


ေစာဟန္တာသာေမႊး (၆)ႏွစ္သားတြင္ ရြာရွိေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းစ,ေနသည္။ စတုတၳတန္းေရာက္လွ်င္ အင္းစိန္ေပါက္ေတာရွိ ဆုိင္မြန္အဂၤလိပ္ ျမန္မာႏွစ္ဘာသာသင္ေက်ာင္းတြင္ သတၱမတန္းေအာင္သည္အထိ ေနခဲ့သည္။ မိဘမ်ားသည္ ပညာေရးေလာကမွျဖစ္၍ သားျဖစ္သူ၏ပညာေရးုုကုိ အထူးအားေပးကာ ရန္ကုန္ျမိဳ႔အလံု ကူရွင္ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ဆက္လက္ပညာသင္ၾကားေစ၏။ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ၁၉၂၃ခုႏွစ္တြင္ ကူရွင္ေက်ာင္းအထက္တန္းေက်ာင္းသားဘဝတြင္ ေမာင္ၾကည္၊ ေမာင္စည္ ညီအစ္ကိုႏွင့္ ေက်ာင္းေနဘက္သူငယ္ခ်င္းျဖစ္၍ ခင္မင္၏။ ေနာင္အခါတြင္ ေမာင္ၾကည္သည္ ဦးၾကည္အမည္ျဖင့္ စေကာက္ (ကင္းေထာက္)မင္းၾကီး ျဖစ္လာသည္။
ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားဘဝတြင္ ပထမကမၻာစစ္ကိုလည္းေကာင္း၊ (၁၉၂၀)ခုႏွစ္ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္ကုိလည္းေကာင္း ႀကံဳခဲ့ရသည္။ ယင္းသို႔ျဖင္႔ (၁၉၂၃-၂၄)ခုႏွစ္တြင္ ဂ်င္ဆင္ေကာလိပ္သ႔ို ေရာက္လာသည္။ ဂ်င္ဆင္ေကာလိပ္သည္ ပထမတြင္ သီးျခားျဖစ္ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေပါင္းစည္းသြားသည္။ ဂ်င္ဆင္ေကာလိပ္သည္ ခရစ္ယာန္သားသမီးမ်ား ပညာသင္စရိတ္နည္းပါသျဖင့္ သင္ၾကားႏိုင္ရန္ ရည္စူးထားသည္ျဖစ္၍ ေနာင္အခါ ကရင့္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္းမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ မန္းဝင္းေမာင္၊ မန္းဘဆိုင္၊ မန္းဘဇန္တို႔အားလံုး ဂ်ပ္ဆင္ေကာလိပ္တြင္ ပညာသင္ခဲ႔ဖူးၾကသည္။
ယင္းသို႔ျဖင့္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ (၁၉၂၇)ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္စာ သမိုင္း ဒႆနိ
ကဘာသာတို႔ျဖင့္ (ဘီေအ)ေအာင္ခဲ့သည္။ ဘီေအ ေအာင္လက္မွတ္ကုိင္၍ အလုပ္ရွာေဖြၾကရာ အခ်ိဳ႔က အလုပ္မရသျဖင့္ (ဘီေအ)ျပန္တက္ရသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ အေၾကာင္းအားေလွ်ာ္စြာ စီ အုိင္ ဒီ ဌာနတြင္ အလုပ္ရ၏။ မႏွစ္ျမိဳ လွေသာလည္း အေျခအေနအရ အလုပ္ထဲဝင္လုိက္သည္။ သူ၏တာဝန္မွာ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ေပးပို႔ေရာက္ရွိလာသည္႔ နုိင္ငံေရးဆုိင္ရာသတင္းေပးပုိ ့ခ်က္မ်ားကုိ ဖတ္ရႈစီစစ္ကာ ျပန္လည္ေရးသားျပီး မ်က္ႏာွျဖဴမင္းၾကီးထံ တင္ျပရသည္။ မ်က္ႏွာျဖဴအရာရွိၾကီးသည္ တရားဝင္စာမထုတ္ထားေသာလည္း သူ႔အခန္းထဲဝင္လွ်င္ ဖိနပ္ခၽြတ္ဝင္မွသာ သေဘာက်၏။ ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ မ်က္ႏွာျဖဴၾကီးအၾကိဳက္ ဖိနပ္ခၽြတ္မဝင္ေသာေၾကာင့္ အရာရွိၾကီး၏ မ်က္ႏွသာေပးျခင္းကုိ မခံရေပ။
ယင္းသို႔ ေစာဟန္တာသာေမႊးအဖို႔ အင္းစိန္ စီ အုိင္ ဒီတြင္ ၂ႏွစ္ ဝင္ေရာက္အလုပ္လုပ္
ျခင္းအတြက္ ထုိစဥ္က ျဗိတိသွ်တို႔မွ ျမန္မာလူမ်ိဳးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအေပၚ ထားသည့္ သေဘာထားကုိလည္း သိလုိက္ရသည္။ ေယဘုယ် ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းအေပၚတြင္လည္း အထုိက္အေလ်ာက္နားလည္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္


ျဗိတိသွ်ေခတ္ စီအုိင္ဒီတြင္ တဘက္၌ ႏုိင္ငံေရးသမား၏ စာရင္းတခုကို ျပဳစုသည္။ ထိုမွ နိင္ငံေရးဝါဒလမ္းစဥ္အရ ဆက္သြယ္လာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို စာရင္းမွတ္တမ္းတင္ ျပဳစုထားသည္။ ထိုစဥ္က ျဗိတိသွ်ေခတ္စီအုိင္ဒီကုိ မ်က္စိလည္၍ ေခၽြးပန္းေစေသာ ဝါရင့္ႏုိင္ငံေရးသမားၾကီးတစ္ဦးမွာ ဦးပုပင္ျဖစ္သည္။ ဦးပုသည္ မၾကာခဏ ႏိုင္ငံေရးတရားေဟာေျပာပြဲထြက္သည္။ ယင္းသို႔ထြက္တုိင္း စီအိုင္ေအအတြက္ ေခၽြးျပန္ေစရသည္။ အေၾကာင္းမွာ ဦးပုသည္ ေတာင္ငူသို႔ တရားသြားေဟာမည္ဆိုပါက ျဖဴးတြင္ အလ်င္ဦးစြာဆင္းလုိက္သည္။ ေနာက္မွ ေတာင္ငူသို႔ ဆက္သြားသည္။ ဤသို႔ျဖင္႔ ေတာင္ငူတြင္ ဦးပုအားေစာင့္ေနေသာ စီအုိင္ဒီအတြက္လည္း မ်က္စိလည္၍ ေခၽြးျပန္ရေလသည္။ ဤသ႔ိုျဖင့္ ၁၉၂၉ခု စီအုိင္ဒီလုပ္သက္ ၂ႏွစ္အၾကာတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ အလုပ္ကထြက္လုိက္သည္။

အေဖေက်ာင္းဆရာ သားေက်ာင္းဆရာ
ယင္းသုိ႔ ဆုိင္းမပါ ဗံုမပါ စီအိုင္ဒီက အလုပ္ထြက္လိုက္ျခင္းအတြက္ ေစာဟန္တာသာေမႊး ပူပူေႏြးေႏြးရင္ဆုိင္ရသည္႔ျပႆနာမွာ ပုသိမ္သူ႔ရည္းစားေခ်ာက သူႏွင့္ လမ္းခြဲသြားျခင္းပင္ျဖစ္သည။္ ပုသိမ္သူ၏ တြက္ကိန္းတြင္ စီအိုင္ဒီ ဌာနတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ အဆင့္ရာထူးတိုးျပီး တစ္ေန႔တြင္ စံုေထာက္မင္းၾကီးအထိ ျဖစ္လာႏုိင္သည္ ထုိအခါ သူမသည္လည္ စံုေထာက္မင္းၾကီး၏ကေတာ္ ျဖစ္လာမည္။ ထိုသ႔ို တြက္ထားသည့္ၾကားက ေစာဟန္တာသာေမႊးက ရုတ္တရက္ အလုပ္ထြက္သြားသျဖင္႔ သူမ၏ ရည္မွန္းခ်က္ေတာင္ၾကီး ျပိဳလညး္သြားသည္႔အေပၚ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ျပီး ပုသိမ္သူေလးက အဆက္ျဖတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ ေလာေလာဆယ္ အလုပ္ကလည္းမရွိ ပုသိမ္သူကေလးကလည္း အဆက္ျဖတ္လုိက္သျဖင့္ ေနမထိထိုင္မသာျဖစ္ေနစဥ္ ထားဝယ္ျမိဳ႔ ကရင့္အထက္တန္းေက်ာင္း ေမာ္ရိုးတြင္ ကရင္အထက္တန္းျပဆရာတစ္ဦး လိုအပ္ေၾကာင္း သတင္းကေရာက္ရွိလာသည္။ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ထားဝယ္ျမိဳ႔သို႔ သြားေရာက္ပါက စိတ္သက္သာမူ႔လည္းရမည္။ တဘက္တြင္ အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ကိုလည္း အက်ိဳးျပဳရာက်ေရာက္မည္ဟု ယူဆမိ၍ ေစာဟန္တာသာေမႊး ထားဝယ္သို ့ထြက္လာသည္။
ထားဝယ္တြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးအတြက္ ေက်ာငး္ဆရာလုပ္ရင္း စာဖတ္ခ်ိန္မ်ားစြာရရွိသည္။ အထူ။သျဖင့္ ကရင္လူမ်ဴိးမ်ားႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာ ေဒၚနယ္စမီးတန္း(danald smeaton)၏သစၥာရွိ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား(loyal Karen of burma)စာအုပ္ ကရင့္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္းတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာစံစီဖိုး၏ ျမန္္မာျပည္ႏွင့္ကရင္ (burma and the Karen )စာအုပ္ျပီးလွ်င္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးအိပ္ခ်္ အုိင္မာရွယ္ (H.I Marshall)၏ ဗမာျပည္၏ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား (The Karen people of Burma) စာအုပ္တုိ႔ကို ေစာဟန္တာသာေမြးမွာ အမ်ိဳးသားစိတ္မ်ားႏိုး ၾကားလာေလသည္။ ထားဝယ္ျမိဳ႔တြင္ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ေနစဥ္ ေစာဟန္တာသာေမြးသည္ (၁၉၃၀)ခုႏွစ္တြင္ ဆရာမေနာ္ေအးမယ္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်သည္။ ထုိစဥ္က ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ အသက္၂၅ႏွစ္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ သားမီးကေလးသံုးေယာက္ထြန္းကားသည္။ ယင္းသုိ႔ ထားဝယ္ျမိဳ႔ေက်ာင္းတြင္ အထက္တန္းျပဆရာလုပ္ေနစဥ္ (၁၉၃၁)ခုႏွစ္တြင္ ကရင္ေက်ာင္မ်ားဆုိင္ရာ ပညာအုပ္အျဖင့္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံရျပီး ေတာင္ငူျမိဳ႔သို႔ေျပာင္းေရ႔ြ လာသည္။ ၁၉၃၃ခုႏွစ္ေရာက္လွ်င္ ပညာအုပ္ရာထူးျဖင့္ပင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ေညာင္ေလးပင္ႏွင့္ ပဲခူးသို႔ေျပာင္းေရြ႔လာခဲ့ရသည္။ ေညာင္ေလးပင္၊ ပဲခူးတြင္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္အထိ ေနထုိင္ခဲ့သည္။

စစ္အတြင္း ဘဝအျခအေန
(၁၉၄၂)ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၅ရက္ေန႔တြင္ ကမၻာအေရွ႔ျခမ္း၌ ျဗိတိသွ်တုိ႔၏ အခိုင္အခန္႔ဆံုးေသာ စကၤပူခံတပ္ၾကီး ဂ်ပန္တို႔၏လက္ဝယ္သို႔ က်ေရာက္သြားသည္။ စစ္သည္ မနက္ျဖန္သဘက္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ေရာက္လာေတာ့မည္ျဖစ္၍ ျဗတိသွ်တုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားသည္ မေရမရာျဖစ္လာသည္။ ဤအထဲတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ ပညာအုပ္အလုပ္မွာပို၍ မေရမရာျဖစ္လာေလသည္။ စစ္ျဖစ္လာရင္ ေယာက္်ားသားမ်ားအဖို႔ စစ္ထဲဝင္ၾကသည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္ေလရာ ေစာဟန္တာသာေမႊးလည္း ဇနီးႏွင့္သားသမီးမ်ားအား ေဆြမ်ိဳးမ်ားရွိ ေမာ္လျမိဳင္ကြ်န္းျမိဳ႔နယ္ ဘုရားေတာင္ရြာသို႔ ပို႔ထားလုိက္ျပီး ေမျမိဳ႔ရွိ အေရးေပၚဗိုလ္သင္တန္းေက်ာင္းသို႔ တက္လိုက္သည္။ ဤတြင္ စစ္ေတာင္းတံတားၾကီးကို ခ်ဳိး၍ ျဗိတိသွ်တို႔ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေအာင္ျမင္စြာ ဆုတ္ခြာသြားေသာအခါ ေစာဟန္တာသာေမႊးလည္း ဗုိလ္သင္တန္းေက်ာင္းအုပ္ၾကီး၏ စကားကုိ ယံုစားျပီး မံုရြာျမိဳ႔အထိ လုိက္ပါ၍ ေအာင္ျမင္စြာဆုတ္ခြာၾကည့္သည္။ သို႔ရာတြင္ အစ
စအရာအရာ ဘာမွ်မေသခ်ာမေရရာေသာေၾကာင့္ အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္ျဖတ္ျပီး ဇနီးႏွင့္သားသမီးမ်ားရွိရာ ဘုရားေတာင္ရြာသို႔ အေရာက္ျပန္လာခဲ့သည္။
ဘုရားေတာင္ရြာတြင္ မိမိကုိယ္ကိုယ္မိမိ္စစ္ဗိုလ္လား စစ္ေျပးလား ခြဲးျခားမရစဥ္ ေစာဟန္တာသာေမြးမွာ ဂ်ပန္း၏ကင္းေပးႏွင့္ ဂ်ပန္စကားျပန္ရန္က ေဝးေအာင္ သတိျဖင့္ေနေနရသည္။ ထုိသို႔ျဖင့္ စားဝတ္ေနေရးကိစၥက ေပၚလာျပန္သည္။ သမၺာန္တစ္စီးဝယ္၍ စားဝတ္ေနေရးအတြက္ လပြတ္တာဘက္တြင္ ထင္းသြားခုတ္ရသည္။ သို႔ရာတြင္ ထင္းမရဘဲ ဝယ္ထားေသာသမၺာန္ပါ ဆံုးက်န္ခဲ့သည္။
ယင္းသို႔ ဂ်ပန္ေခတ္ကမ္းမျမင္လမ္းမွာ ေစာဟန္တာေမႊးရန္ကုန္သို႔ ျပန္တက္လာသ
ည္။ တခ်ိန္ကေက်ာင္းေနဘက္သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဦးစည္ႏွင့္ ဦးညီတုိ႔ညီအစ္ကို၏
အကူအညီျဖင့္ ထမင္းစားဖို႔ရာ ဂ်ပန္ေခတ္ ပညာအုပ္အလုပ္ကုိ ဝင္လုပ္၏ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္
စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ထားေသာ္လည္း ပညာအုပ္လုပ္သူမွာ ေက်ာင္းမ်ားရွိရာသို႔ လွည္႔ပတ္
သြားေနရသည္။ ယင္းသို႔ ေညာင္ေလးပင္နယ္အတြင္း ပညာအုပ္ေစာဟန္တာသာေမႊး လွည့္လယ္ေနစဥ္ ဂ်ပန္ျဗိတိသွ်က စစ္တပ္မွ ေမဂ်ာစီးဂရင္းႏွင့္ ပါတ္သက္ျပီး သံသယရွိလာသည္။ ေညာင္ေလးပင္၏ ကြင္က်င္းသည့္ ဖါပြန္ေတာင္တန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္။ ဂ်ပန္က ေမဂ်ားစီဂရင္းသည္ ဖါပြန္ေတာင္တန္းေပၚတြင္ ကရင္ေပ်ာက္က်ားဖြဲ႔စည္း၍ စစ္သင္တန္းေပးေနသည္ဟု သတင္းရထားသည္။ သို႔ျဖင့္၍ ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ ေညာင္ေလးပင္နယ္အတြင္း လွည္႔လယ္သြားလာေနရာမွ ဂ်ပန္တို႔ေရွ႔ေမွာက္တြင္ ေနျပရသည့္ ဂ်ပန္အက်ယ္ခ်ဳပ္အက်ဥ္းသားဘဝသို႔ ေရာက္ရွိသြားေလသည္။
ဤသို႔ရွိေနစဥ္ တေန႔သ၌ ဂ်ပန္ကင္းေပတုိင္ရံုးတြင္ အမူ႔ထမ္းေနေသာ လူငယ္တစ္ဦးက ဂ်ပန္ေတြအလွစ္တြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးအား ဂ်ပန္ေတြက တစ္စံုတစ္ခုလုပ္ရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္းကုိ သတင္းေပးလာ၏။ ေနာက္တေန႔တြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးလည္း ဂ်ပန္ေတြအလွစ္၌ ေတာင္ငူဘက္သို႔ ထြက္ေျပးေလသည္။ ၁၉၄၄ခုႏွစ္သို႔ေရာက္လွ်င္ ဂ်ပန္ရန္ကေအးသေလာက္ရွိျပီဟု ယူဆရသျဖင့္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ဒီဇင္ဘာလထဲ၌ ဟသၤာတမွ ရန္ကုန္သို တက္လာသည္။ ရန္ကုန္ေရာက္လွ်င္ ညီအစ္ကုိဝမး္ကြဲေတာ္သူဆရာဝန္အိမ္တြင္ ေခတၱေနသည္။ ညီဝမ္းကြဲဆရာဝန္မွာလည္း ဂ်ပန္ဆန္႔က်င္ေရးသမားျဖစ္ေန၍ ေစာဟန္တာသာေမႊးအဖ႔ို အစစအရာရာ အဆင္ေျပသြားေလသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အင္းစိန္ေထာင္ထဲ၌ ေမဂ်ာစီးဂရင္း၏ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ေစာဖိုးလွ (ေနာင္ရန္ကုန္ဆိတ္ကမ္းမင္းၾကီး)ဆုိင္ရပ္စ္
ဆရာေမရွား၊ ဆရာေက်ာ္ေလး (grandfather long legs)တို႔ရွိေနၾကသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ယင္းသတင္ကုိ ေသခ်ာေအာင္စံုစမ္းျပီးေနာက္ ေထာင္ဝန္ထမ္းေတြကို လွည္႔စားကာေထာင္တြင္းသို႔ ႏွစ္ၾကိမ္ဝင္ေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ႔သည္။ ယင္းကရင္ေပ်ာက္က်ားဝင္မ်ား လိုအပ္တာေတြကုိ ျဖည့္စည္းေပးသည့္အျပင္ ထုိစဥ္က ေငြငါးက်ပ္ကိုပင္ ေထာင္ထဲအေရာက္ပို႔ေပးနုိင္ခဲ့သည္၊၊

မဟာမိတ္တုိ႔ႏွင့္ေတြ႔ဆံုျခင္း
၁၉၄၅ခုႏွစ္ဆန္းလွ်င္ မဟာမိတ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ စစ္ေျမျပင္၌ ထုိးစစ္ကုိ ျပန္လည္စတင္လာသည္။ ဗမာတပ္မေတာ္ကလည္း အထက္ျမန္မာျပည္တြင္ ဂ်ပန္ကုိ စတင္တုိက္ခိုက္သည္။ မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ ထုိးစစ္သည္ ျပည္တြင္း ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားေၾကာင့္ ပိုမို၍လွ်င္
ျမန္လာသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ညီအစ္ကုိဝမ္းကြဲဆရာဝန္ထံတြင္ ပုန္းခိုေနေသာေစာဟန္တာသာေမႊးထံသို႔ မဟာမိတ္ဘက္ေတာ္သားတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေစာဘသန္းေရြ (ပါကြက္ထူး)ေရာက္လာသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ စိတ္ဓါတ္ျပင္းထန္းေသာ ကရင္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဦးပႏၵဝံသ (ေနာက္တြင္ BNNA)ႏွင့္ ထပ္မံဆက္သြယ္ေပးသည္။ ကရင္ဘုန္းေတာ္ၾကီးသည္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ပါတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသို ့ေရာက္ရွိလာေသာ ဘိလပ္အတြင္းဝန္ ေလာ့ဒ္လစၥတိုႏွင့္ ကရင့္အေရးပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ကရင္ဆရာေတာ္တစ္ပါးလည္းျဖစ္သည္။
ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ထုိးစစ္ဆင္လာေသာ မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႔ ႏွင့္ေတြ႔ဆံုရန္ ရန္ကုန္မွထြက္လာသည္။ သူသည္ ေပ်ာ္ဘြယ္ျမိဳ႔အေရာက္တြင္ မိတၳီလာမွ ပထ
မဦးဆံုး ခ်ီတက္လာေသာ မဟာမိတ္ေရွ႔တမး္တပ္ဖြဲ႔ျဖစ္သည္႔ ဘီအိုင္ေအတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔ရသည္။ ယင္းတပ္ဖြဲ႔၏ တပ္မူးမ်ားေမဂ်ာတယ္ရီ ျဖစ္သည္ ေမဂ်ာတယ္ရီသည္ ေစာဟန္တာသာေမႊးအား ေကာင္းမြန္စြာ ၾကိဳဆိုသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးေျပာျပသည္႔ ဂ်ပန္၏ အေျခအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကိုလည္း ေကာင္းစြာပင္လက္ခံ၍ ေဆြးေႏြးသည္။ ဤသို႔ျဖင္႔ ေမဂ်ာတယ္ရီ၏မဟာမိတ္ေရွ႔ေျပးတပ္ဖြဲ႔ျဖစ္ေသာ ဘီအုိင္စီ ေပ်ာ္ဘြယ္ျမိဳမွ ပဲခူးျမိဳ႔သို႔ ေရွ႔ရႈခ်ီတက္လာေသာစစ္ေၾကာင္းတေလွ်က္တြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ တပ္ဦးမွ ေမဂ်ာတယ္ရီႏွင့္အတူ ပဲခူးအေရာက္ ခ်ီတက္လိုက္ပါလာခဲ့သည္။ ဤသည္ စစ္အတြင္းႏွင့္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလ ေစာဟန္တာသာေမႊး ပါဝင္ပါတ္သက္ပံုမ်ားျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ (၁၉၇၈)ခုႏွစ္တြင္ ဌာနဆုိင္ရာမွ ေလွ်ာ႔ေပါ့ပင္စင္ယူျပီးေနာက္ အခ်ိ္န္ျပည့္ စာေပေရးသားထုတ္ေဝရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ ဥပေဒတြင္ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာေသာ မုဆိုးေကာ္ကဆာေစာဟန္တာသာေမႊး၏ အတၳဳပၸတၱိကုိ ေရးသားျပဳစုရန္ သူ႔အိမ္ရွိရာ အင္းစိန္ၾကိဳးကုန္းသုိ႔ အေခါက္ေခါက္အခါခါပင္ က်ေတာ္ေရာက္သြားခဲ့သည္ ကၽြန္ေတာ္က ကရင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္းမ်ားအနက္ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ သမၼတ မန္းဝင္းေမာင္တုိ႔၏ အတၳဳပၸတိၱကုိ အခ်ိန္ယူလွ်က္ လံုးခ်င္းစာအုပ္အျဖစ္ ေရးသားျပဳစုခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ စာေပစီစစ္ေရးသည္ ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ အတၳဳပၸတိၱစာမူကုိ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝရန္ ခြင့္မျပဳ႔ခဲ့ပါ။ ထိုမွ သမၼတၾကီးမန္းဝင္ေမာင္၏ အတၳဳပၸတိၱကုိမူ စာေပစီစစ္ေရးသို႔ တင္ထားစဥ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္သို႔ အျပီးထြက္လာခဲ့ပါသည္။

စစ္ၿပီးေခတ္အေျခအေန
၁၉၄၅ခုႏွစ္ ဇြန္လ(၃၀)ရက္ေန႔တြင္ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္လာျပီးျဖစ္ေသာ ေဒါကလူေခါင္းေဆာင္းမ်ားမွ ကရင္လူထုအစည္းအေဝကုိ ေခၚေပးခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ယင္းအစည္းအေဝးပြဲတြင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မယ္မယ္ရရမခ်နုိင္ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေကစီအိုကို ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့နုိင္သည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ စစ္အတြင္းႏွင့္ စစ္ျပီးေခတ္ မိသားစုျပႆနာရွိေနသျဖင့္ ယင္းအခိုက္၌ အလုပ္အကုိင္ဘက္သို႔ အာရံုျပဳလုိက္ရ၏။ ထုိအခ်ိန္တြင ္မိတ္ေဆြေဟာင္းမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဦးစည္ႏွင့္ ဦးၾကည္တို႔၏ ဦးေလးေတာ္သူဦးခ်ိဳသည္ ပညာဝန္ျဖစ္ေနသည္ သို႔ေသာ္ဦးစည္၏ တုိက္တြန္းကူညီမူ႔ျဖင့္ မူလလုပ္ခဲ႔သည့္အလုပ္ျဖစ္ေသာ ပညာအုပ္အလုပ္ကုိ ေမာ္လျမိဳင္ကၽြန္းျမိဳ႔ ၌ျပန္ဝင္လုိက္ရျပန္သည္။
ေမာ္လျမိဳင္ကၽြန္းျမိဳ ပညာအုပ္အလုပ္တြင္ သူသည္ ေက်ာင္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္စစ္ေဆးလုိက္ အခ်င္းခ်င္းရယ္စရာ ေမာစရာေလးေတြေျပာလိုက္ ႏွစ္ကုန္လွ်င္ ႏွစ္ခ်ဳပ္လုပ္လိုက္သျဖင့္ တစ္ႏွစ္ဆိုသည္ကိုပင္ ကုန္မွန္းမသိ ကုန္သြားေလေတာ့သည္။ ထုိသို႔ျဖင့္ ေမာ္လျမိဳင္မွမအူပင္သို႔ ေျပာင္းေရြ႔လာခဲ့ရျပန္သည္။ ဤတြင္ မူလကတည္းက ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ ရင္ထဲတြင္ စြဲလမ္းေနေသာ အမ်ိဳးသားေရးလုပ္ငန္းသည္ မအူပင္ျမိဳ႔အေရာက္တြင္ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ရွိသြားေလေတာ့သည္။ ထုိစဥ္က သူသည္မအူပင္၏ ပညာအုပ္ျဖစ္သည္။ မန္းေပါလ္းေအးျငိမ္းမွာ ေအဘီအမ္အထက္တန္းေက်ာင္း၏ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးျဖစ္၍ မန္းဘဇန္မွာ အထက္တန္းျပဆရာျဖစ္ေနသည္။
ေကစီအုိဖြဲ႔စည္းေသာအခါ မန္းဘဇန္သည္ ေစာဘဦးၾကီးတုိက္တြန္းမူ႔ျဖင္႔ မအူပင္ခရိုင္ကုိယ္စားျပဳ အမူ႔ေဆာင္လူၾကီးတစ္ဦး ျဖစ္လာသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တို႔သည္ ဌာနဆိုင္ရာအလုပ္မွ အသီးသီးႏုပ္ထြက္လုိက္ၾကၿပီး ေကအဲန္ယူ၏ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ျဖစ္သည္႔ ေကအဲန္ဒီအို၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္းမ်ာ ျဖစ္လာၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ မအူပင္ဘဏ္ႏွင္႔ မအူပင္ျမိဳ႔ကုိေဖာက္ထြင္းစီးနငး္ခ်ိန္တြင္ ေစာဟန္တာသာေမြးသည္ မအူပင္ခရိုင္၌ ရွိေနခ်ိန္တြင္ျဖစ္သည္။
အထူူးသျဖင့္ ေကအဲန္ဒီအို အေနျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးထဲသို႔ စီးဆင္းသြားရာတြင္ ေစာဘဦးၾကီး၊ မန္းဘဇန၊္ ေစာဟန္တာသာေမႊးတို႔ သံုးဦးရွိၾကသည့္အနက္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ အဓိက ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ထုိမွေစာဘဦးၾကီးႏွင့္ ဖဆပလအစိုးရတုိ႔၏ အင္းစိန္ျငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို အဓိက လက္မခံခဲ့သည့္ ေကအဲန္ဒီအို ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ မန္းဘဇန္ ေစာဟန္တာသာေမြးတို႔အနက္တြင္လည္း ေစာဟန္တာသားေမႊးသည္လည္း အဓိကတစ္ဦးပင္ျဖစ္သည္။ ေစဘဦးၾကီးအၾကံျပဳခ်က္အရ မန္းဘဇန္သည္ ေကအဲန္ဒီအို ဥကၠဌအေနျဖင့္ ဖဆပလအစိုးရထံ ဒုတိယအၾကိမ္ ျငိမ္ခ်မ္းေရးသြားေရာက္ေဆြးေႏြးရ၏။ ယင္းဒုတိယအၾကိမ္ ျငိမး္ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမူ႔ကုိလည္း လက္မခံႏုိင္သျဖင့္ အစည္းအေဝးက ပယ္ခ်လိုက္ျပန္္သည္။ ယင္းဒုတိယအၾကိမ္ လက္မခံႏုိင္၍ ဖဆပလထံ ျပန္လည္အေၾကာင္းၾကားစာကုိ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ အငး္စိန္စစ္ေျမျပင္ စစ္ဆင္ေရးမူး ေအာင္စိန္တို႔ကပင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။ ထုိမွ ေကအဲန္ဒီအုိတို႔၏ လက္ဝယ္တြင္ရွိေနေသာ အင္းစိန္သည္ (၁၉၄၉)ခုေမလ ၂၂ရက္ေန႔တြင္ အစိုးရလက္ထဲ ျပန္ေရာက္ေတာ့မည္ျဖစ္၍ လံုျခံဳေရးအရ ေစာဘဦးၾကီးႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္အသီးသီးတုိ႔သည္ ၾကိဳတင္ေရြ႔ေျပာင္းသြားၾက၏။ သိုရာတြင္ ၁၉၄၉ခု ေမလ၂၁ရက္ေန႔အထိ အင္းစိန္တြင္ တစ္ဦးတည္းရွိေနေသးေသာ ေကအဲန္ယူ ေကအဲန္ဒီအို ေခါင္းေဆာင္မွာ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ အင္းစိန္မွ အင္းစိန္တဘက္ကမ္းသို႔ တစ္ဦးတည္းထြက္ခြာလာသည္႔ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေနသည္။

ေစာဘဦးၾကီး က်ဆံုးျပီးေနာက္အေျခအေန
၁၉၄၉ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ၁၂ရက္ေန႔ ေစာဘဦးၾကီးကရင္ျပည္နယ္အတြင္း က်ဆံုးသြားခ်ိိန္တြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တုိ႔ႏွစ္ဦးသည္ ျမစ္ဝကၽြနး္ေပၚေဒသ၏ ပူးတြဲေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ရွိေနၾကသည္။ ေစာဘဦးၾကီး၏ ေခါင္းေဆာာင္ေနရာတြင္ အေရွ႔ဘက္ေဒသတြင္ရွိေသာ (KNU_KNDO)ေခါင္းေဆာင္မ်ားအနက္မွ အထက္တန္းအရာရွိၾကီးျဖစ္ခဲ့ေသာ ေဂ်ဖူးညိဳႏွင့္ ေမဂ်ာေစာလံုတို႔အား ေရြးခ်ယ္ရန္ ယာထားခဲ့ေသာ္လည္း (KNU_KNDO)တပ္တြင္းတပ္ျပင္ကလက္မခံ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တုိ႔အနက္ တစ္ဦးဦးကိုသာ လက္ခံႏိုင္မည္ဟု ျပန္ၾကားလုိက္ၾက၏။ ဤတြင္ ေစာဘဦးၾကီး၏ ေနရာတြင္ ေခါင္ေဆာင္မူ ့ဆက္ဆံေရးမွာ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တုိ႔ႏွစ္ဦးေပၚသို ့က်ေရာက္လာခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။
ဥကၠဌၾကီးေစာဘဦးၾကီေနရာမွာ ခင္ဗ်ားတို႔ႏွစ္ေယာက္ထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္တ
က္ျပီး တာဝန္ယူဖို႔ေတာင္းဆိုတယ္။ ဒီအခါ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ဟန္တာသာေမႊးကိုေျပာမယ္ ခင္
ဗ်ားသြားျပီးေတာ႔ ေစာဘဦးၾကီးေနရာမွာ တာဝန္ယူ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ႔ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚမွာေနခဲ့မယ္။ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚကုိ ဆက္လက္ျပီးထိန္းသိမ္းဖို႔ လိုေသးတယ္။ အေျခအေနကလည္း ဒီလိုျဖစ္တယ္။ အေျခအေနဆုိးေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ဒီမွာေနခဲ့မယ္။ ခင္းဗ်ားသြားပါ ဒီလိုသေဘာတူညီခ်က္ရတယ္။ ရေတာ႔ ဟန္တာသာေမႊးကို ကရင့္ေတာ္လွန္းေရးသမားေတြ ဥကၠဌၾကီးေနရာကို တာဝန္ယူဖို႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္လိ္ုက္တယ္။
ထို႔ေနာက္ မန္းဘဇန္ကပင္ ဆက္လက္ျပီးေဖၚျပထားသည္မွာ ဟန္တာသာေမႊးဟာ ေတာင္ငူဘက္မသြားခင္ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသမွာ ေနေသးတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေနအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကတယ္ ။ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ အေျခေနကလဲမေကာင္ဘူး။ ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေနေကာင္းဖို႔ နည္းလမ္းရွာၾကဖို႔ ပထမ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ခ်မွတ္ထားတဲ့ (CAS (K)Civil affair service (Kaw Thoo lai)အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ဳိးေတာ့မျဖစ္ဘူး။ တဗိုလ္တမင္းေတြေပၚ ညီညြတ္မူ ့ေတြကြဲၿပီးေတာ့ အခုလို အေျခအေနဆိုးျဖစ္ေပၚလာရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တခုခုရွာၾကမယ္။ ကရင့္ေတာ္လွန္းေရးအတြက္ ထြက္ေပါက္ရွာၾကမယ္။ အဲဒီလိုကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ ေလ့လာသံုးသပ္လို႔ရတယ္။
ယင္းသုိ႔ မန္းဘဇန္က ေစာဟန္တာသာေမႊးအား ေတာင္ငူသြား၍ ေစာဘဦးၾကီးေနရာ
တြင္ ေခါင္းေဆာင္မူ႔ဆက္ခံရန္ တိုက္တြန္းျခင္းမွာ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ပညာအုပ္အလုပ္ျဖင့္ ေတာင္ငူႏွင့္ ေညာင္ေလးပင္အတြင္း ကၽြမ္းက်င္မူ႔ရွိသည္႔ အေၾကာင္းသည္လည္း ပါဝင္ေနသည္။

ဒုတိယလမ္းစဥ္ႏွင့္ ေစာဟန္တာသာေမႊး
ဘဇန္ေရ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးေတာ႔ ကြဲသြားျပီး ဒါေပမဲ႔မကြဲေအာင္လုပ္ဖို႔ေတာ့ အေရးၾကီးတယ္။ မင္းနဲ႔ငါဒါကို ဝင္ျပီးေတာ႔ ထိန္းသိမ္းေပးရမယ္။ ဒီအကြဲအျပဲေတြကို ခင္ဗ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ျပန္ေခါင္းေဆာင္ျပီး ေျဖရွင္းရမယ္ဟုေျပာကာ ၄င္းမွ သေဘာတူ လက္ခံသည္။ (မန္းဘဇန္)ႏွင့္ ကရင့္ေတာ္လွန္းေရးမွ)
ေစာဘဦးၾကီးရွိစဥ္ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသ (KNU_KNDO)ကို ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တို႔သည္ ပူးတြဲေခါငး္ေဆာင္ခဲ႔ၾကသည္။ ေစာဘဦးၾကီးက်ဆံုးသည့္ေနာက္တြင္လည္း (၁၉၅၃)ခုႏွစ္ ေစာဟန္တာသာေမႊး (KNU)အေရွ႔တိုင္းသို႔မသြားမီအထိ KNU တခုလံုး သူတို႔ႏွစ္ဦးပင္ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ မန္းဘဇန္တို႔သည္ မအူပင္တြင္ ပညာေရးဝန္ထမ္းအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေနရမွ အမ်ိဳးသားနုိင္ငံေရးေလာကသို႔ အတူတကြ ဝင္လာၾကသူႏွစ္ဦးပင္ျဖစ္သည္။သို႔ရာတြင္ သူတို႔ႏွစ္ဦးသည္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ႏိုင္ငံေရးအရ ခြဲမရေအာင္ ရွိခဲ့သူႏွစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ KNU ၏ ဒုတိယလမ္းစဥ္ ေၾကာင့္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း ကြဲခဲ့ၾကရသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ သူ၏ ေနာက္လိုက္မ်ားသည္ ၁၉၆၃-၆၄ခုႏွစ္တြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္ ဥမေဒအတြင္းသို႔ ျပန္ဝင္ခဲ့ၾကေလသည္။
အထူးသျဖင့္ ၁၉၅၁ခုႏွစ္ ဖဆပလ အစိုးရ၏ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးထိုးစစ္ေၾကာင့္ KNUမွာ
အၾကပ္အတည္း အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ရိုေနစဥ္ မူလအမ်ိဳးသားေရးလမ္းစဥ္အျဖစ္ သြား
ေနရာမွ ေကအဲန္ယူသည္ ယင္းအၾကပ္တည္းမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္နုိင္ေစရန္ ႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္
တရပ္ကုိ္ ရွာေဖြခဲ့ၾကေလသည္။ ယင္လမ္းစဥ္သည္ ေကအဲန္ယူ၏ ဒုတိယလမ္းစဥ္ျဖစ္သည္
ယင္းဒုတိယလမ္းစဥ္ကုိ ၁၉၅၁ခုႏွစ္၌ ဝါးခယ္မျမိဳ႔နယ္အေရွ႔ျခမ္း ျမဂိုေခ်ာင္းအတြင္းရွိ ပရိုက္ေသာင္တန္းရြာတြင္ ေခါင္းေဆာင္းမ်ား စံုညီခ်မွတ္ခဲ့သည္႔ လမ္းစဥ္လည္းျဖစ္သည္။ ယင္းဒုတိယလမ္းစဥ္ခ်မွတ္ေသာညီလာခံကို ကရင့္ဘာသာအားျဖင့္ ဝန္႔ေထာင္ ကြန္ဖရင့္ ေရႊၿမိဳ႔ေတာ္ကြန္ဖရင့္ဟူ၍လည္းေခၚသည္။
ေကအဲန္ယူအလွည့္အေျပာင္းတခုျဖစ္ေသာ ဒုတိယလမ္းစဥ္ကို အစပ်ိ္ဳးခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္
ပါတ္သက္၍ မန္းဘဇန္က ေအာက္ပါအတိုင္းေဖာ္ျပထားေလသည္။ ဟန္တာသာေမႊးက ကဲစမ္းၾကည့္တာေပါ့ မျဖစ္ရင္လည္းမျဖစ္ဘူး ျဖစ္ရင္လည္းျဖစ္သလို ဆက္လုပ္မယ္ ဒီလိုဆိုရင္ေကာင္းျပီးဆုိျပီးေတာ့ ဒုတိယလမ္းစဥ္လို႔ အမည္ေပးလိုက္တယ္။ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးလမး္စဥ္ (ဒုတိယလမ္းစဥ္)လို႔ အမည္ေပးလုိက္တယ္ ၁၉၄၉ခုႏွစ္က လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးစေတာ့ ကရင္ျပည္နယ္ရရွိေရးႏွင့္ ကရင့္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးေလာက္သာ သိခဲ့ၾကသည္။ လမ္းစဥ္လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ တိတိက်က်ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ ယင္းဒုတိယလမ္းစဥ္ခ်မွတ္ျခင္းေၾကာင့္ မူလ ေကအဲန္ယူ ၏သီးျခားကရင္ျပည္နယ္ထူေထာင္ေရးမွ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ကရင္ျပည္နယ္ထူေထာင္ေရးဆီသို႔ ေျပာင္းလဲသြားေလသည္။

ဒုတိယလမ္းစဥ္ႏွင့္ အဆင့္ဆင့္
ေစာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ သူေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကအာစီေခၚ ကရင့္ေတာ္လွန္းေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္ ၁၉၆၃ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း၏ စစ္အစိုးရႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရသည္ဆိုကာ ဥပေဒအတြင္းျပန္ဝင္လာသည္။ ထုိမွ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေအာင္ျမင္မႈ အခမ္းအနားတရပ္အေနျဖင့္ ၁၉၆၄ခုႏွစ္ မတ္လ၂၂ရက္ေန႔ညတြင္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ျမန္မာ့အသံမွေန၍ အထက္ပါ ေကအဲန္ယူ၏ ဒုတိယလမ္းစဥ္ႏွင့္တကြ အဆင့္ဆင့္ေသာနည္းလမ္းမ်ားကုိ ေဝဖန္ေျပာၾကားသြားသည္။

ဘုရားလမ္းစဥ္္
ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးမွာ လြန္ခဲ့သည္႔ ၁၅ႏွစ္က ေပၚေပါက္ခဲ့ရာ ေက်ာ္လြန္ျပီးဆံုးသြားခဲ့ေသာ အခ်ိန္ကာလကို ျပန္လည္သံုးသပ္သည့္အခါ ဘုရားသခင္၏ပို႔ေဆာင္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ေတြ႔ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လက္နက္အင္အားႏွင့္ အစိုးရ၏လက္နက္အင္အား ကြာျခားေစကာမူ ၁၅ႏွစ္အတြင္းျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ တုိက္ပြဲမ်ား၌ အထိအခိုက္နည္းပါးတာ ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ တုိက္ပြဲတြင္ က်ဆံုးသူစာရင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အခ်င္းခ်င္း သတ္ျဖတ္ျခင္းႏွင္႔ အနာေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းစာရင္းထက္နည္းပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ ျဖစ္ျခငး္ေၾကာင့္ ဘုရားဂုဏ္ေက်းဇူးကုိ ခ်ီးမြမ္းပါသည္။
လြန္ခဲ့သည္႔ (၁၅)ႏွစ္ကာလ ေတာ္လွန္ေရးကုိ ျပန္လည္သံုးသပ္ၾကည့္ပါက အခ်ိန္အခါ
အားျဖင့္ (၄)ပုိင္းခြဲးျခားနုိင္ပါသည္။
(က) ၁၉၄၉-၁၉၅၂ (အေနာက္လက်္ာလိုက္သည့္ကာလ)
( ခ) ၁၉၅၃-၁၉၆၀ (အေရွ ့လက္ဝဲလိုက္သည့္ကာလ)
( ဂ) ၁၉၆၁-၁၉၆၄ (ဓမၼေဟာင္းက်မ္းအရ ဘုရားလမး္စဥ္ႏွင့္)
(ဃ) ၁၉၆၄-မွ ေရွ ့သို ့ဘုရားလမ္းစဥ္ကုိိ ျပည္႔စံုေစသည့္ ခရစ္ေတာ္လမ္းစဥ္ ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။
ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ဆက္လက္၍ ပထမလမ္းစဥ္ႏွင့္ ဒုတိယလမ္းစဥ္ကိုလည္း
ေအာက္ပါအတိုင္းသံုးသပ္ေလသည္။
၁၉၄၉-၁၉၅၂ ပထမကာလအတြင္း အေနာက္တုိငး္သားမ်ား၏ တုိက္ခိုက္ေရးလမး္စဥ္
လူထုစည္းရံုးေရးမ်ားကုိ အမွီသဟဲျပဳ၍ အေနာက္တိုင္းသားမ်ားထံမွ အကူအညီရရွိရန္လမ္းရွာ
ခဲ့ပါသည္။ ၄င္းလမ္းစဥ္ျပန္လည္သံုးသပ္သည့္အခါ ဘုရားသခင္၏ အလိုေတာ္မက်ေၾကာင္းထင္ရွားသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးေစာဘဦးၾကီးႏွင့္ စန္းေကတုိ ့သည္ မ်က္ႏွျဖဴမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရန္အတြက္ ခရီးထြက္ခြာသြားေရာက္စဥ္ လမ္းခရီးတြင္ က်ဆံုးခဲ့ရပါသည္။ ၄င္းေနာက္ တရုပ္ျဖဴတုိ႔ကုိ လက္ခံခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္အတြက္ အကူအညီမရသည္သာမက အစီအစဥ္ကုိ ရႈပ္ေထြးေစပါသည္။ ေနာက္ဆံုးအစီအစဥ္အရ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႔တြင္ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦး သြားေရာက္ထားရွိရာတြင္လည္း ေငြမ်ားပုိကုန္က်ျပီး ေခါင္းေဆာင္းအခ်င္းခ်င္းသ
ေဘာကြဲလြဲခဲ့ရျပန္ပါသည္။
လက္ဝဲလမ္းစဥ္
ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ပထမလမ္းစဥ္ကုိ လက်္ာလမ္းစဥ္အျဖစ္ အမည္ေပးေဝဖန္ျပီးေနာက္ ဒုတိယလမ္းစဥ္ကုိမူ လက္ဝဲလမ္းစဥ္အျဖစ္သတ္မွတ္ကာ ေအာက္ပါအတုိင္း ဆက္လက္ေဝဖန္ထားျပန္ေလသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ၄င္းလမ္းစဥ္ကုိ စြန္႔လြတ္္ျပီး ဒုတိယကာလတြင္ လက္ဝဲအနီလမ္းစဥ္အရ ေဆာက္ရြက္ရာ စတင္သည္႔ေနမွ စ၍ အခ်ိန္ၾကာေညာင္းလာသည္ႏွင့္ လူထုကုိထိခိုက္လာေၾကာင္းကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ အစတြင္ အလြန္ေကာင္းပါသည္။ လူထုမ်ားက အခြင့္အေရးပုိမိုရရွိလာသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အားအကူအညီပိုမိုေပးႏုိင္ပါသည္။ အခ်ိန္ၾကာျမင့္လာသည့္အခါ ၄င္းဝါဒလမ္းစဥ္သည္ လူငယ္တို႔ကုိ လြမ္းမိုးကာ လူထုမ်ားကိုလညး္ ဝါဒလမး္စဥ္အတြင္းသို႔ အတင္းသြတ္သြင္းခဲ့ပါသည္။ အေျခအေနရႈပ္ေထြးလာ၍ အေခ်ာင္သမားမ်ား၏ ျပဳမူခ်က္အရ အနည္းငယ္လုပ္ကုိင္စားေသာက္ႏိုင္သူမ်ား၏ လယ္ေျမမ်ားသည္ အတင္းအားဓ
မၼသိမ္းယူ ခြဲေဝျခငး္ခံရသည္သာမက ပစၥည္းအေတာ္အသင့္ရွိသူ အမ်ိဳးႏြယ္ေခါငး္ေဆာင္မ်ားပင္ အထင္အျမင္ေသးခံရ၍ ရန္သူအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းခံရပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ပင္ ကိုယ္ပုိင္ေငြဆယ္က်ပ္ ေျမတဧကမွ် မပုိင္ဆုိင္ေသာ္လည္း ယိမ္းယိုင္ေသားအမ်ိဳးသား ဓနရွင္တစ္ဦးဟုဆုိျပီး အနားေပးရန္ ရည္ရြယ္ၾကပါသည္။ လမး္စဥ္ကုိ ေသြဖီသည္ဟု ေျပာဆိုျခင္းေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အတြင္း သေဘာကြဲလြဲမႈ ေပၚေပါက္လာခဲ့ရပါသည္။

ေရြစာေငြစာ
ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ သူႏွင့္သူ႔အဖြဲ႔ဝင္ ေကအာစီမ်ား ဥပေဒတြင္း ျပန္ဝင္ေရာက္လာျခင္း ကုိ ဗိုလ္ခ်ုဳပ္ေနဝင္းအစိုရက ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီႏွင့္ သူ၏ ေကအာရ္စီ တုိ႔ျငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိ
သည္ဟု ေၾကျငာသည္။ ယင္းကုိပင္ သူက ဓမၼတာေဟာင္းႏွင့္ ဓမၼတာက်မ္းအရ ေရႊစာ၊ ေငြစာ
လမ္းစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာ့အသံတြင္ ဆက္လက္၍ ထုတ္ေဝသြားခဲ့ေလသည္။
သေဘာထားကြဲလြဲမႈျ ဖစ္ေပၚျပီးသည့္ေနာက္ တတိယကာလျဖစ္ေသာ ၁၉၆၀-၁၉၆၄
ခုႏွစ္ကာလအတြင္း ေကအာရ္စီ ဓမၼေဟာင္းက်မး္အရ ဘုရားလမး္စဥ္ကို ျပန္လုိက္ၾကပါသည္။
ဘုရား၏ ေရြးေကာက္ျခင္းခံရေသာ ကၠသေရလ (အစၥေရး)မ်ိဳးတို႔တြင္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ျပန္လည္
လြတ္လပ္ခြင့္ ျပန္လည္ရရွိရန္ ၄င္းတို႔၏ အားပညတ္တရားမ်ား ခ်မွတ္ေပးသည္သာမက တရားသူၾကီး ပေရာဖက္မ်ား သြန္သင္ဆံုမျခင္း ဘုရား၏ ဆံုမျခင္းကုိ ခံရပါသည္။ ဘုရားသခင္သည္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သင္ခန္းစာရယူႏိုင္ရန္အတြက္ အဖိုးတန္တရားေတာ္မ်ားကုိ ခ်မွတ္ေပးသည့္အတြက္ ဘုရားကို ခ်ီးမြမ္းရန္လုိပါသည္။ ဓမၼသစ္ႏွင့္ ဓမၼေဟာင္းက်မ္းႏွင့္ ေရွ႔လူၾကီးတုိ႔ ေရႊစာႏွင့္ေငြစာသည္ တစ္ခုတည္းေပါင္းထားသည္အေလ်ာက္ ဓမၼသစ္က်မး္ကုိပါ လက္ကုိင္ထားရပါသည္။ ၁၉၆၄ခုႏွစ္မွ ေရွ႔သို႔ခ်ီတက္ရာတြင္ ေရြစာႏွင့္ေငြစာ (ဓမၼသစ္ႏွင့္ဓမၼေဟာင္းက်မ္း)ညြန္ျပသည့္အတိုင္း ခ်ီတက္ရမည္။ ဓမၼေဟာင္းက်မး္တြင္ အမ်ိဳးသာေတာ္လွန္ေရးအတြက္ လမ္းညြန္ျပ၍ ဓမၼသစ္က်မ္းမွာမူ စားဝတ္ေနေရးအတြက္ လမ္းညြန္ေပးေနပါသည္။ စသျဖင့္ ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ သူ၏လမ္းစဥ္ကုိ ျမန္မာ့အသံမွတဆင့္ အက်ယ္တဝင့္ တင္ျပသြားေလသည္။ ထုိစဥ္က ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ စစ္အစိုးရသည္ မုဆိုးေကာ္ကဆာဟန္တာသာေမႊးႏွင့္ သူ၏ေကအာရ္စီအား ဆုခ်သည့္အေနႏွင့္ ေစာဟန္တာသာေမႊး ေတာင္းဆိုသည့္အတုိင္း ကရင္ျပည္နယ္ကုိေကာ္သူေလးအေနျဖင့္ အမည္ေျပာင္းေပးခဲ့သည္။ သ႔ိုရာတြင္ ၁၉၇၄ခုႏွစ္ဖြဲစည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတြက္ ဆႏၵခံပြဲက်င္းပေသာအခါ အမ်ား၏ဆႏၵအရ တဖန္ေကာ္သူေလးမွ ကရင္ျပည္နယ္အမည္ ျပန္ျဖစ္သြားေလသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ ေကအာရ္စီ အဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ပဒို ဘထြန္းမွာ ေကာ္သူေလးဦးစီးအဖြဲ႔ျဖစ္လာ၍ ေစာဟန္တာသာေမႊးမွာ ရန္ကုန္ျပည္လမ္းရွိ ပညာေရးသုေတသန ဗ်ဴရို တြင္ ပညာေရးအထူးအရာရွိျဖစ္လာသည္။ ေစာဟန္တာသာေမႊးေခါင္းေဆာင္၍ ေကအာရစီအဖြဲ႔ဝင္မ်ား ဥပေဒတြင္ျပန္ေရာက္လာရာတြင္ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ တပ္မဟာ (၃)ႏွင့္ တပ္မဟာ (၅)တပ္မူးမ်ားလည္း ပါဝင္လာၾကသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ တပ္မဟာ (၅)၏တပ္မူးျဖစ္သူ ဗိုလ္လင္းထင္သည္ ေတာတြင္းသ႔ိုျပန္သြားရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု စစ္တပ္ကယူဆျပီး လက္ဦးမူရယူကာ ဗိုလ္ထင္လင္းအား အေသဖမ္းဆီးလုိက္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ထုိစဥ္ကေစာဟန္တာသာေမႊး၏ ေကအာရ္စီႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုရတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား အဆံုးသပ္သြားသည္ဟုလည္း အဆိုရွိသည္။

တပို႔တြဲလဆန္းတစ္ရက္ ကရင့္ႏွစ္သစ္ကူး
ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ပညာေရးေလာကသားတစ္ဦးျဖစ္၍ သူ၏ ဥပေဒအတြင္းသ႔ို ျပန္ေရာက္လာေသာအခါ ၁၉၃၈ခုႏွစ္မွ အစျပဳ၍ တရားဝင္က်ငး္ပလာခဲ့ေသာ ျပာသိုလဆန္းတစ္ရက္ ကရင့္ေနသစ္ကူးေန႔အစား တပို႔တြဲလဆန္း တစ္ရက္ေန႔တြင္ ေျပာင္းလဲက်င္းပရန္ အျပင္းအထန္လႈ႔ံေဆာ္၍ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ေလသည္။ သို႔ရာတြင္ ဥပေဒအတြင္း၌ ရွိႏွင့္ေနျပီးျဖစ္ေသာ ကရင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကရင္ေခါင္းေဆာင္းမ်ားႏွင့္ ကရင့္လူထုက အေၾကာင္းအခ်က္ႏွစ္ရပ္ျဖင့္ တင္းခံေနခဲ့ၾကေလသည္။
ပထမအေၾကာင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ သံုးဆယ္ ျပာသိုလဆန္းတစ္ရက္ေန႔တြင္
က်င္းပလာခဲ့ေသာ ကရင့္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကုိ တပုိ႔တြဲလဆန္းတစ္ရက္ေန႔သို႔ ေျပာင္းေရြ႔က်င္းပ
ရာမွ အျငင္းပြားမူ႔မ်ားျဖစ္လာ၍ ထုိစဥ္က အစိုးရမွ ရပ္ဆုိင္းပစ္မည္ကုိ အလိုမရွိေၾကာင္း ဒုတိယအေၾကာင္းမွာ ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ ေကအာရ္စီႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရတုိ႔၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ျပည္႔စံုေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ မရႏိုင္သည့္အျပင္ ကရင့္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အမ်ိဳးသားေရးအလိုဆႏၵကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္လိမ္႔မည္ဟု မယံုၾကည္ၾကေသာေၾကာင့္ ထုိသို႔ တင္းခံေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေစာဟန္တာသာေမႊးသည္ ပညာေရးလုပ္ငန္းတြင္ ဝါသနာထက္သန္သူျဖစ္၍ ပထမ
ေန႔တြင္ ေနဝင္၊ ေနထြက္ႏွင့္ လဝန္း၊ လထြက္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍သူ၏ သုေတသန ျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ ၁၃ လျပကၡဒိန္တခုကုိ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ထုိမွ အေရွ႔တိုင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကေသာ တရုတ္ဗီယနမ္ လူမ်ိဳးမ်ား၏ တပို႔တြဲလတြင္ က်ေရာက္ေသာ ႏွစ္သစ္ကူးက်င္းပပုံမ်ားကုိ ေထာက္ျပသည္ သူသည္ ကရင့္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကုိ က်င္းပသင့္ေၾကာင္း သုေတသန ျပဳခ်က္အေပၚတြင္ ၁၉၈၀-၈၁ ႏွစ္သို ့ေရာက္ေသာအခါ မန္းဘဆုိင္က သူ၏ ျပာသိုလဆန္းတရက္ ကရင့္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ သုေတသန ျပဳခ်က္စာတန္းကို ကရင့္ျပကၡဒိန္တြင္ ထည့္သြင္ ျပန္လည္ေျခပခဲ့ေလသည္။ အတန္ၾကာလ်ွင္ ေစာဟန္တာသာေမႊး၏ တပုိ႔တြဲလဆန္းတစ္ရက္ ျပာသို႔လဆန္းတစ္ရက္ ကရင့္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔သည္ ကရင္လူထုလက္မခံေသာေၾကာင့္ ေနာက္သို႔ျပန္ဆုတ္သြားရျပီး ျပာသိုလဆန္းတစ္ရက္ ကရင့္ေန႔သည္သာ ဗိုလ္ေနျမဲက်ားေနျမဲ ျပန္ျဖစ္သြားသည္။
အသက္၇၀ေက်ာ္ ဟန္တာသာေမႊးသည္ လူၾကီးေရာဂါျဖင္႔ အေနာက္ပိုင္းေဆးရံု၌ ေဆးဝါးကုသျခင္းခံယူခဲ့ရသည္။ သိုရာတြင္ မည္သည႔္ႏိုင္ငံေတာ္၏ ကူညီပံ့ပုိးမူ႔ကုိမွမရဘဲ မိမိ၏စရိတ္ျဖင့္ မိမိေဆးဝါးကုသခံရျခင္းျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ မုဆုိးေကာ္ကဆာဟန္တာသာေမႊးအား ေနာက္ဆံုးဂါရဝျပဳျခင္းအေနျဖင့္ အေနာက္ပိုင္းေဆရုံတြင္ သူအားသြားေတြ႔ခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ မုဆုိေကာ္ကဆာဟန္တာသာေမႊးသည္ အင္းစိန္ ၾကိဳးကုန္းေနအိမ္တြင္ ကြယ္လြန္သြား၏
စ်ာပနအခမ္းအနားကုိ ျပင္ဆင္ျပသရာတြင္ ထုိစဥ္က စာေပစီစစ္ေရးက ခြင့္မျပဳခဲ့ေသာ ကၽြန္ေတာ္၏ မုဆုိေကာ္ကဆာဟန္တာသာေမႊး အတၳဳပတၱိစာမူကုိ ေစယဟန္တာသာေမႊး၏
ဦးေခါင္းရင္းထိတ္တြင္ ျပသထားေလသည္။