တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမွ ဘီလ်ံနာ ဘ၀သို႔

တကၠသိုလ္တို႔၊ ေကာလိပ္တို႔ဆိုတာ ေက်ာင္းသားအမ်ားစု အတြက္ေတာ႔ မိတ္ေဆြသစ္ဖြဲ႔ဖို႔၊ ဘြဲ႔လက္မွတ္ အတြက္ ၾကိဳးကုတ္ဖို႔၊ ခ်စ္သူ႔နယ္ေျမ ထူေထာင္ဖို႔၊ ကဗ်ာရူးစာရူး စတင္ဖို႔၊ ဘြဲ႔လက္မွတ္ရဖို႔၊

သူပုန္ထဖို႔ စတဲ႔ ေနရာေတြေပါ႔။
သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ တကၠသိုလ္ေတြက အခ်ဳိ႕ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက်ေတာ႔ ရည္းစားနဲ႔ အခ်ိန္ျဖဳန္း မေနအားဘဲ သူတို႔ တကၠသိုလ္ အေဆာင္မွာ ေနၾကစဥ္မွာပဲ မီလ်ံနာေတြ ျဖစ္ေအာင္ စလုပ္ခဲ႔ပါတယ္။

မခ္ ဇာခါဘဂ္ ဆိုရင္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ တက္ေနတုန္း facebook အတြက္ အိုင္ဒီယာ ရျပီး ေန႔မအား ညမအား အခန္းေအာင္း ၾကိဳးကုတ္ခဲ႔သူပါ။ အခု သူ႔ရဲ႕ လူမွႈကြန္ယက္ ၀ဘ္ဆိုဒ္ကို ေန႔စဥ္ လူသန္း ၄၀ ေက်ာ္ ၾကည့္ေနျပီး၊ ေဒၚလာ ၅ ဘီလ်ံနီးပါး ခ်မ္းသာတဲ႔ ေဇာတိကေလး ျဖစ္ေနပါျပီ။


ဘီလ္ ဂိတ္စ္ ကလည္း တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းမျပီးဘဲ ေဇာတိကၾကီး ျဖစ္လာသူပါ။ ဘြဲ႔မရခဲ႔ေပမဲ႔ ေငြဘယ္လို ရွာရမလဲ၊ ဘယ္လို သံုးရမလဲ သိထားသူပါ။ ဟားဗတ္ ေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက မိုက္ခရိုေဆာ႔ဖ္ ကို ထူေထာင္ခဲ႔ျပီး၊ ယခု ေဒၚလာ ၅၃ ဘီလီယံ ပိုင္ဆိုင္မွႈနဲ႔ ကမၻာ႔ ဒုတိယ အခ်မ္းသာဆံုး ျဖစ္ေနေလရဲ႕။


မိုက္ကယ္လ္ ဒဲလ္ ဆုိရင္ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာ တကၠဆပ္ တကၠသိုလ္ သူ႔အေဆာင္ခန္းတြင္းကေန ကြန္ပ်ဴတာေတြ စထုတ္ ေရာင္းခ်ခဲ႔သူပါ။ ေက်ာင္းတက္ရင္း လုပ္ငန္းကို ေဒၚလာ ၁၀၀၀ နဲ႔ စတင္ခဲ႔ပါတယ္။ သူ႔ကြန္ပ်ဴတာေတြ အ၀ယ္လိုက္လာလြန္းလို႔ ေက်ာင္းျပီးေအာင္ မတက္ေတာ႔ဘဲ တကမၻာလံုးကို Dell ကြန္ပ်ဴတာေတြ ပံုေအာ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ခဲ႔ပါတယ္။ ယခု သူ႔ၾကြယ္၀မွႈက ေဒၚလာ ၁၇ ဘီလီယံေက်ာ္ ရွိပါတယ္။


Tripod က ကိုယ္ပိုင္ ၀ဘ္ဆိုဒ္ ဖြင္႔ခ်င္သူမ်ားအတြက္ ၀န္ေဆာင္မွႈေပးတဲ႔ web hosting service လုပ္ငန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ီလ်ံစ္ ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသားႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ႔ Bo Peabody နဲ႔ Brett Hershey တို႔က Tripod ကုမၸဏီကို ထူေထာင္ခဲ႔တာပါ။ ေနာက္ပိုင္း Lycos ကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၅၈ သန္းနဲ႔ သူတို႔ ႏွစ္ဦးဆီကေန ၀ယ္ယူခဲ႔ပါတယ္။


Fred Smith က ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေယးလ္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ စာတမ္းတစ္ေစာင္ (term paper) ေရးခဲ႔ပါတယ္။ ကမၻာ႔အႏွံ႔ ပစၥည္းထုပ္ပိုး သယ္ပို႔မွႈ ၀န္ေဆာင္လုပ္ငန္းေတြဟာ ကြန္ပ်ဴတာ စနစ္အေပၚ လံုး၀ အမွီျပဳရေတာ႔မယ္ဆိုတာ သူစာတမ္းမွာ တင္ျပေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ဒီစာတမ္းေၾကာင္႔ ကမၻာအႏွံ႔ ထုပ္ပိုး အျမန္ေခ်ာပို႔တဲ႔ FedEx ကုမၸဏီကို ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ၾကီးထြားလာေစခဲ႔ပါတယ္။ Fred Smith ကလည္း ေကာ္ပိုေရးရွင္းရဲ႕ စီအီးအို ျဖစ္ျပီး၊ အခု FedEx ရဲ႕ အသားတင္ အျမတ္ေငြက ေဒၚလာ ၆၆ ဘီလီယံ ရွိေနပါျပီ။


ေနာက္ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား ဘ၀ကေန နာမည္ေက်ာ္ ကုေဋၾကြယ္ ႏွစ္ဦး ျဖစ္လာသူကေတာ႔ Sergey Brain နဲ႔ Larry Page တို႔ပါ။ စတန္းဖိုဒ္႔ တကၠသိုလ္ စာသင္ခန္းတြင္းကေန Google လုပ္ငန္းကို စတင္ခဲ႔ၾကတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ဦး တကၠသိုလ္ကို တစ္ႏွစ္ထဲ ေရာက္ခဲ႔ျပီး၊ PhD ဘြဲ႔အတြက္ စာတမ္းေရးေနခ်ိန္မွာပဲ ကမၻာ႔ ေပၚျပဴလာ အျဖစ္ဆံုး အြန္လိုင္း search engine ကို ဖြံ႔ျဖိဳးေအာင္ လုပ္ႏို္င္ခဲ႔ၾကတယ္။ အခု သူတို႔ တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ခ်မ္းသာမွႈက ေဒၚလာ ၁၇.၅ ဘီလီယံ ရွိပါတယ္။


ပင္ဆဲလ္ေဗးနီးယား ျပည္နယ္ရွိ Lehigh တကၠသိုလ္မွ Pat Clasen (၀ဲဘက္) ႏွင္႔ Tim Marks (ယာဘက္) ေက်ာင္းသားႏွစ္ဦးက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ေကာလိပ္ စပြန္ဆာ ပေရာ႔ဂ်က္နဲ႔ ငါးေမြးျမဴေရး အေထာက္အကူျပဳ ပစၥည္း ကုမၸဏီအတြက္ အိုင္ဒီယာေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးေအာင္ လုပ္ခဲ႔ၾကပါတယ္။ အခု သူတို႔ရဲ႕ Eco Tech Marine ကုမၸဏီက ေရပန္႔ နည္းပညာမွာ ေအာင္ျမင္လာျပီး၊ အိုကလာဟိုးမား တကၠသိုလ္မွ Justin Lawer (အလယ္) ႏွင္႔ အတူ ပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၾကပါတယ္။ ယခုႏွစ္ အတိုးတက္ဆံုး ကုမၸဏီ ၅၀၀ စာရင္းမွာ Eco Tech Marine ပါ၀င္ေနျပီး၊ ၂၀၁၀ မွာ အျမတ္ ေဒၚလာ ၄ သန္း ရခဲ႔ပါတယ္။


ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားဘ၀ ကတည္းက Kenneth Griffin ဟာ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ လုပ္ငန္းႏွစ္ခုကို စလုပ္ေနျပီး၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကမၻာ႔အေအာင္ျမင္ဆံုး Citadel ေငြေစ်းကြက္ လုပ္ငန္းကို ထူေထာင္ခဲ႔ပါတယ္။ ယခု သူ႔ၾကြယ္၀မွႈက ေဒၚလာ ၃ ဘီလီယံ ရွိပါတယ္။

ေမာကၡ ပညာေရး