ျမန္မာႏွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ

ူ
ျမန္မာႏွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ
ဟိန္းမင္း၊ စႏၵီႏြယ္ႏွင့္ ကိုလင္း | ၾကာသပေတးေန႔၊ မတ္လ ၃၁ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၉ နာရီ ၁၆ မိနစ္


တီးတိုးေငြေၾကးမ်ား အပိုင္း (၁)
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္အတြက္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၆ ႏိုင္ငံ၏ အဂတိလိုက္စားမႈ အဆင့္ စီပီအိုင္ CPI- Corruption Perceptions Index 2010 ကို Transparency International အဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒုတိယအဆိုးဝါးဆံုး ေနရာတြင္ ရွိေနသည္။

ယခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္း ကမာၻသိ သေဘၤာျပန္ေပးအဖြဲ႕မ်ား ေသာင္းက်န္းရာ ဆိုမာလီ ႏိုင္ငံကို အဂတိလိုက္စားမႈ အဆိုးရြားဆံုး ႏိုင္ငံဟု Transparency International က သတ္မွတ္ၿပီး အိုစမာဘင္လာဒင္၏ တာလီဘန္တပ္မ်ား ခိုေအာင္းရာဟု အေမရိကန္ ယူဆထားသည့္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒုတိယအဆိုးရြားဆံုးဟု ပူးတြဲသတ္မွတ္သည္။

မတ္-၂၅ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္စစ္႐ုံးတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ နအဖ ႏႈတ္ဆက္ပြဲတြင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ လာအိုႏွင့္ ကေမာၻဒီးယားတို႔ထက္ပင္ နိမ့္က်ေနေၾကာင္း အာဏာရွင္ သက္တမ္းတေလွ်ာက္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ဝန္ခံသြားခဲ့ၿပီး အစိုးရသစ္ကို အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ရန္ ညႊန္ၾကားေျပာဆိုခဲ့သည္။

အသြင္ေျပာင္း အစိုးရသစ္ကို အာဏာသိမ္း စစ္အုပ္စု ေခါင္းေဆာင္၏ ေနာက္ဆံုး တရားဝင္ ေျပာဆိုမႈမွာ လူရယ္စရာ ပ်က္လံုးတခုသဖြယ္ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း အဂတိလိုက္စားမႈႏွင့္ လည္ပတ္ေနခဲ့သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဒဏ္ကို လူထု အမွန္တကယ္ ခံစားေနရသည္မွာ ရာစုႏွစ္ တဝက္နီးပါး ၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္သည္။

စနစ္ပ်က္ ေခတ္ပ်က္တြင္ အာဏာစက္ျဖင့္ ေခါင္းပံုျဖတ္ျခင္း၊ ေမြးဖြားျခင္းမွ ေသဆံုးသည္အထိ လူမႈကိစၥမ်ားကို လာဘ္ေပး ေအာက္က်ဳိ႕ရျခင္း၊ သာမာန္ ျပည္သူ႔ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ေငြေပးဝယ္ေနရျခင္း တို႔ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ လူထုတြင္ ခံစားမႈ ဇာတ္လမ္းအျဖစ္အပ်က္ မ်ားစြာ ရွိေနသည္။

က႑အမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ လူထုက ေပးေနရသည့္ အဂတိလိုက္စားေငြမ်ား၊ တရားမဝင္ တီးတိုးေပးရသည့္ “တီးတိုးေငြေၾကးမ်ား” ႏွင့္ပတ္သတ္သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို မဇၥ်ိမက စီစဥ္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါသည္။

မွတ္ပံုတင္နဲ႔ တီးတိုးေငြ

မဇာဇာတစ္ေယာက္ အခုခ်ိန္ထိ အသက္(၁၂)ႏွစ္ျပည့္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္နဲ႔ပဲ။ သူမအသက္က အခု ၂၇-၂၈ ဝန္းက်င္ ရွိေနၿပီ။ ဘာလို႔ (၁၂)ျပည့္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပားပဲ ကိုင္ထားရလဲလို႔ ေမးၾကည့္မိေတာ့-

“အခုထိကို ကတ္မလဲရေသးဘူး။ ပိုက္ဆံမတတ္ႏိုင္လို႔။ ဒီ ၁၂ႏွစ္ျပည့္က ဟိုးမူလတန္းေက်ာင္းတက္တုန္းက ေက်ာင္းမွာ လာလုပ္ေပးၾကလို႔၊ ပိုက္ဆံမေပးရလို႔ လုပ္ျဖစ္သြားတာ။ အခုမွတ္ပံုတင္လုပ္ရင္ မကုန္ဘူးဆိုေတာင္ အနည္းဆံုး တစ္ေသာင္းတစ္ေသာင္းခြဲေလာက္ ကုန္တယ္။”

တရားဝင္ သတ္မွတ္ထားတာ မဟုတ္ေပမယ့္ တီးတိုးေငြေၾကးကို မတတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ သူ႔မွာ မွတ္ပံုတင္မရ ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားပါ။

“ကိုယ္က အခုအိမ္ေထာင္သည္လည္း ျဖစ္ေနတယ္။ ကေလးကလည္း မူၾကိဳအရြယ္၊ ေယာက်္ားက ၃၄ ဘတ္စ္ကားလိုင္းက စပယ္ယာဆိုေတာ့ ဝင္ေငြက ထမင္းစားရ႐ုံပဲ။ ဘယ္လိုမွလက္ထဲ တစ္ေသာင္း-တစ္ေသာင္းခြဲ မစုမိဘူးေလ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ မလုပ္ျဖစ္တာ” လို႔ ေျပာပါတယ္။

လူမ်ိဳးျခား ျဖစ္ေပမယ့္ တီးတိုးေငြေၾကး ေပးႏိုင္လို႔ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ ရသြားသူက ကိုထြန္းထြန္းပါ။ သူက-

“က်ေနာ့္အစ္ကိုက အခုမေလးရွားကေနေခၚေနၿပီ။ အခု က်ေနာ့္အသက္ (၁၉)ႏွစ္ရွိၿပီ။ ႏိုင္ငံျခားသြားဖို႔ ပတ္စပို႔တ္ ေလွ်ာက္မွာမို႔လို႔ မွတ္ပံုတင္ အျမန္လုပ္ေပးဖို႔ လ.ဝ.က (လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရး) ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္ကို သြားေမးတာ။ ေျခာက္ေသာင္းေလာက္ က်မယ္လို႔ေျပာတယ္။ လူမ်ိဳးျခားမို႔ နဲနဲပိုခက္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္လည္း အျမန္လိုေနတာရယ္ အိမ္ကလည္း လုပ္လိုက္ပါေတာ့လို႔ ေျပာေတာ့ လုပ္လိုက္တယ္။”

“လက္ေဗြႏိွပ္တဲ့ တခ်ိန္ပဲ သြားလိုက္ရတယ္။ က်န္တာအကုန္ သူတို႔လုပ္ေပးတယ္။ အကိုတုန္းကေတာ့ ႏွစ္ေသာင္းပဲ ေပးရတယ္။” လို႔ေျပာတဲ့ ကိုထြန္းထြန္းက ေပါက္ေစ်းထက္ ပိုေပးခဲ့ရလို႔ မခံခ်ိ မခံသာ ျဖစ္ဟန္ ေတြ႔ရပါတယ္။

တီးတိုးေငြ မေပးရပဲ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေၾကာင့္ အလြယ္တကူ ႏိ္ုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ရခဲ့တဲ့ သူ အမ်ဳိးသမီးတဦးကလည္း အခုလို ေျပာပါေသးတယ္။

“က်မတုန္းက ၃ရက္နဲ႔ ကတ္ျပားရတယ္။ စုစုေပါင္းပိုက္ဆံ သံုးေထာင္ ဝန္းက်င္ေလာက္ပဲ ကုန္သြားတယ္နဲ႔ တူတယ္။ သိပ္ေတာင္မမွတ္မိခ်င္ဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္မဦးေလးက လ.ဝ.က ဝန္ထမ္းေလ။”

တရားဝင္သတ္မွတ္ထားတဲ့ နည္းလမ္းအတိုင္းဆိုရင္ ေငြကုန္ေၾကးက် မမ်ားတဲ့အေၾကာင္း မေမမိုးက ရွင္းျပပါတယ္။

“ကတ္ျပားလုပ္မယ္ဆိုေတာ့ ပထဆံုး သူတို႔ဆီက ေဖာင္ဝယ္ရတယ္။ အဲဒီေဖာင္က ရ.ယ.က ႐ုံးေတြမွာလဲ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕က ၂ဝဝ နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ တခ်ိဳ႕က ၃ဝဝ ။ ခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ တေထာင္ေလာက္နဲ႔ ျပန္ေရာင္းတယ္လို႔ၾကားတယ္။

က်မက အဲတာကို ဝယ္ၿပီးေတာ့ျဖည့္၊ ဦးေလးနဲ႔ ႐ုံးလိုက္သြား၊ ခ်က္ခ်င္းပဲ လက္ေဗြႏိွပ္။ ေနာက္ေန႔ ေသြးအမ်ိဳးအစားစစ္ၿပီး သြားေပး။ ၃ရက္ေျမာက္ေန႔ က်ေတာ့ ကတ္ျပားက်လာေရာ။” ဆိုၿပီး မတူကြဲျပားတဲ့ သူမႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကတ္ျပား ရရွိပံုကို ေျပာျပပါတယ္။

လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည့္သူ႔အင္အားဝန္ၾကီးဌာန မွ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ ေလွ်ာက္ထားရန္ လိုအပ္ခ်က္ ၇ ခ်က္သာ ရွိသည္။ ယင္းတို႔မွာ-
(၁) ကာယကံရွင္ ကိုယ္တိုင္ေလွ်ာက္ရမည္။
(၂)ေလွ်ာက္ထားသူအမည္ပါ အိမ္ေတာင္စုလူဦးေရစာရင္း(သန္းေခါင္စာရင္း) မူရင္းႏွင့္ မိတၱဴ တစံု။
(၃)ေလွ်ာက္လႊာႏွင့္ ရပ္ကြက္အတြင္းေနထိုင္ေၾကာင္း (ရယက)ေထာက္ခံခ်က္မူရင္း။
(၄)မိဘႏွစ္ပါး၏ ႏိုင္ငံသား/အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္လက္မွတ္မူရင္းႏွင့္ မိတၱဴ တေစာင္စီ။
(၅)ေမြးစာရင္း (သို႔) ေက်ာင္းေထာက္ခံခ်က္ မူရင္းႏွင့္မိတ္တူ။
(၆)ေသြးစစ္ခ်က္
(၇) (ဝ.၈)လက္မ x (ဝ.၈)လက္မအရြယ္ ဓာတ္ပံု (၄)ပံု (မ်က္မွန္မပါ)။ စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။
ထို႔အတူ "ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပဳလုပ္ရာတြင္ စာရြက္စာတမ္းေၾကးအျဖစ္ တစ္ဦးလွ်င္ (၆)က်ပ္ႏႈန္းျဖင့္ေကာက္ယူရမည္။ ေပ်ာက္ဆံုးျပီး အသစ္ထပ္မံျပဳလုပ္ပါက တစ္ဦးလွ်င္ ၁ဝ က်ပ္ႏႈန္းသာေကာက္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ မွတ္ခ်က္-အိမ္ေထာင္စုစာရင္း ျပဳလုပ္ရာတြင္ မည္သည့္အခေၾကးေငြမွ ေပးေဆာင္ရန္မလို" ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။