တို္င္းရင္းသားမ်ားကို မလိမ့္တပါတ္လုပ္ ကလိမ္က်ျခင္း
အပိုင္း ၁. ဇယားေဒသမ်ား
၁၉၃၅-ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံ (စီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မွု) ဥပေဒဒုတိယဇယားတြင္ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖင့္အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ေဒသမ်ားကို စာရင္းျပဳထားသည္။ အပိုင္း(၁) ဇယားဝင္ေဒသမ်ားမွာ ပေဒသရာဇ္ရွမ္းျပည္၊ ပေဒသရာဇ္ရွမ္းျပည္တြင္မပါ၀င္ေသာ ရွမ္းျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ေသာင္သြတ္၊ ခ်င္ကလိန္း၊ ခႏၲီးႏွင့္ ရခိုင္ေတာင္ တန္းေဒသမ်ား၊ ခ်င္းေတာင္စီရင္စု၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ကသာစီရင္စုတြင္ပါဝင္ေသာ ကခ်င္ ေတာင္တန္းေဒသ မ်ား၊ ႀတိဂံနယ္ေျမဟုတြင္ေသာေဒသ၊ အထက္ခ်င္းတြင္းစီရင္စုမွ ေျမာက္ဘက္တြင္ ရွိသည့္ ဟူးေကာင္းေဒသဟုတြင္ ေသာေဒသ၊ သံလြင္စီရင္စုႏွင့္ ေဒသအားလုံးပါ၀င္သည္။
အပိုင္း၂. ဇယားေဒသမ်ား
အပိုင္း(၂)တြင္ မပါဝင္သည့္ ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္တို႔မွ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ အထက္ခ်င္းတြင္းစီရင္စုရွိ ဟုမၼလင္း ဆပ္ဒီဗီဇံ၊ ယခင္တမူးၿမိဳ႕နယ္မွ ေက်းလက္ေဒသမ်ား၊ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္ မွ ျမဝတီ တိုက္နယ္၊ ေတာင္ငူစီရင္စုေအ့ရွဘက္ျခမ္းႏွင့္ သထုံစီရင္စုရွိေတာင္တန္းေဒသမ်ားပါဝင္သည္။ အမွတ္ (၂) ေဒသ မွာ ဘုရင္ခံအားစိတ္ႀကိဳက္ ကိုယ္စားလွယ္ခန႔္အပ္ခြင့္ျပဳထားသည့္ ေဒသမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
သို႔ရာတြင္အဆိုပါေဒသမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျပန္လည္ညႇိႏွိုင္းကာ ျပင္ဆင္ထားမွုတခ်ိဳ႕ရွိသည္။ သာဓက အားျဖင့္ ယခင္က အပိုင္း(၂) အုပ္စုတြင္ပါဝင္ေသာ သံလြင္စီရင္စုကို အပိုင္း(၁) ေဒသျဖင့္ျပဳလုပ္လိုက္သည္။
ေတာင္တန္းေဒသမ်ားႏွင့္ ျပည္မခြဲထားျခင္းကို တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက မေက်နပ္သျဖင့္ ေအာက္ပါ ဆုံးျဖတ္ ခ်က္ကိုခ်မွတ္ခဲ့သည္။ (တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက ျမန္မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္ႏွင့္ ခ်င္းေတာင္တန္းသားမ်ား အားလုံးကို ဗမာဟုသတ္မွတ္သည္။- စာေရးသူ)
၁၉၃၈-ခုႏွစ္တြင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက ေမာ္လၿမိဳင္ညီလာခံ၌ ဇယားဝင္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အဆိုတင္သြင္းရာတြင္-
(၁) “တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးႀကီးသည္ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္စေသာ ဗမာျပည္ တိုင္းရင္းသားအားလုံး တို႔ကို တေသြးတစိတ္တည္း တို႔ဗမာဟုအသိအမွတ္ျပဳထားရာ ၿဗိတိသၽွဓနရွင္တို႔က လြတ္လပ္စြာေသြးစုပ္ခြင့္ ရနိုင္ရန္ အတြက္၄င္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ရာ၌ လြယ္ကူေစရန္၄င္း၊ ဤကဲ့သို႔ တို႔ဗမာအခ်င္းခ်င္း ေသြးခြဲထားျခင္းတို႔ကို တို႔ဗမာအစည္း အ႐ုံးႀကီး လုံးဝမႏွစ္ၿမိဳ႕ေၾကာင္း ထိုမွတပါး ခၽြင္းခ်န္ထားေသာနယ္မ်ားရွိ တို႔ဗမာမ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးရေနေသာ တို႔ဗမာမ်ားအား စိတ္ဝမ္းကြဲျပားေစရန္အတြက္ စီမံထားေသာစနစ္ကို ဖ်က္ဆီးလိုသျဖင့္ ေသြးစည္းရန္သြားေရာက္ ေနထိုင္ၾကသူ ေသြးစည္းေနသူမ်ားအား အေၾကာင္းမဲ့သက္သက္ နယ္ျခားဥေပေဒမ်ား ႏွင့္ ႏွင္ထုတ္ပစ္ေနၾကာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ ေသြးခြဲထား႐ုံမကပဲ ဥပေဒပုဒ္မတို႔ျဖင့္ ထပ္မံေသြးခြဲေနျခင္းကိုမူ ငါတို႔အထူး မႏွစ္ၿမိဳ႕နိုင္ေပေၾကာင္း။
"တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးႀကီးေရွးရွုအပ္ေသာ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းစခန္းသည္ ေျမညီ တို႔ဗမာႏွင့္သာမက ေတာင္တန္း ေဒသရွိ တို႔ဗမာမ်ားႏွင့္လည္းသက္ဆိုင္ေပရာ မည္ကဲ့သို႔ အေႏွာင့္အယွက္အခ်ဳပ္အခ်ယ္ မ်ားေစကာမူ ေတာင္ကုန္း ေဒသမ်ားရွိ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ရွမ္း၊ စေသာတို႔ဗမာမ်ားႏွင့္ ေျမညီရွိ တို႔ဗမာမ်ား ေသြးစည္းမွုကို အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ဟူကာ ေတာင္တန္းေနတိုင္းရင္းသားအေရးႏွင့္ပတ္သက္ ၿပီး ျမန္မာတို႔အေရးယူစိတ္ဝင္စားပုံကို ထည့္သြင္းတင္ျပခဲ့ပါသည္။
(၂) ၁၉၄၅-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၉)ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္က်င္းပေသာ ေနသူရိန္အစည္းအေဝးႀကီးတြင္
တိုင္းရင္းသားျပည္သူတရပ္လုံးႏွင့္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စည္းလုံးညီညြတ္စြာေဆာင္ရြက္ရန္အဆိုကိုလည္း တင္သြင္းခဲ့ သည္။
(၃) ၁၉၄၆-ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ (၁၇) ရက္ ၾကာသပေတးေန႔မွ (၂၃) ရက္ ဗုဒၹဟူးေန႔အထိ ေရြတိဂုံ ေစတီေတာ္ အလယ္ပစၥယံ၌ ပထမအႀကိမ္နိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ဖဆပလညီလာခံႀကီးကိုက်င္းပခဲ့သည္။ အဆိုေပါင္း (၁၈) ခု တင္သြင္း ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
နိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာညီလာခံႀကီးတြင္ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳတင္သြင္းသည့္ အဆိုအမွတ္ (၆) သည္ “တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုအေရး” ျဖစ္သည္။ ၎အဆိုကိုပုသိမ္မွ ဦးျမစိန္၊ ဖ်ာပုံမွ ဦးလွေဆြႏွင့္ မြန္ဖိုးခ်ိဳတို႔ကေထာက္ခံၾကသည္။ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳ ရွင္းလင္းတင္ျပရာတြင္- "တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ ဗမာအမ်ိဳးသားအမ်ားစုတို႔ကို တကယ္ပင္ရင္းႏွီးေရးအတြက္ ေအာက္ပါအခ်က္ တို႔ကိုကြန္ကရက္ႀကီးကအသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း။
(၁) ဘာသာတရားကိုလြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္ျပဳရမည္။
(၂) ယဥ္ေက်းမွုတြင္ လြတ္လပ္မွုရွိရမည္။
(၃) စီးပြားေရးတြင္အခြင့္အေရးတူညီရမည္။ (ညီတူညီမၽွေအာင္လည္း ႀကိဳးစားရမည္)
(၄) ဗမာနိုင္ငံအသင္းကိုတည္ေထာင္ရာ၌ တိုင္းျပည္အတြင္းရွိလူမ်ိဳးတိုင္းက အားလုံးသေဘာတူ လြတ္လပ္ စြာ တည္ေထာင္ရမည္။ ဤသို႔တည္ေထာင္ရာတြင္လည္း မိမိၾကမၼာ မိမိဘာသာဖန္တီးနိုင္ခြင့္ကိုလည္း လူမ်ိဳးတိုင္းအားေပးရမည္" ဟုလည္းေကာင္း၊ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ --
"လြတ္လပ္ေသာဗမာျပည္သစ္ကိုတည္ေထာင္ရာမွာ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုလူမ်ားစုအားလုံး သေဘာ တူတဲ့ နည္းနဲ႔ လြတ္လပ္စြာတည္ေထာင္ရန္ က်ေနာ္တို႔ကသေဘာတူေၾကာင္းကတိေပးပါသည္။ မည္သည့္ တိုင္းရင္း သားလူနည္းစုမဆို မိမိၾကမၼာကိုမိမိဖန္တီးခြင့္ေပးပါမည္။ က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ခြဲလိုေသာအခါ ခြဲခြင့္ျပဳေၾကာင္း ကတိျပဳ ထားပါ သည္။ လူမွန္လၽွင္အခြင့္အေရးတူရွိရမည္ကို သေဘာေပါက္ၿပီးေသာ ၄၆-ခုႏွစ္ ျမန္မာတို႔အေပၚ၌လူနည္းစု ကိုခ်ဳပ္ ခ်ယ္လိမ့္မည္ဟု သံသယရွိဖြယ္မဟုတ္ေတာ့ပါ" ဟူ၍လည္းေကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ညီလာခံတြင္ ဦးေဖခင္တင္သြင္းေသာ အဆိုအမွတ္ (၇)အရ “နယ္ျခားေဒသမ်ားအား ဗမာျပည္မႏွင့္ ပူးေပါင္းေရး"အဆိုမွာ --
(၁) စကၠဴျဖဴစာတန္းအရ ရွမ္းျပည္ ခ်င္းေတာင္တန္းႏွင့္ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသ စေသာနယ္မ်ားကို ဗမာ နိုင္ငံမွခြဲထုတ္ထားျခင္းကို ဤညီလာခံမွကန႔္ကြက္ေၾကာင္း။
(၂) ၎ေဒသမွ နယ္သူနယ္သားမ်ားသည္ ၎တို႔၏ဆႏၵကိုထုတ္ေဖာ္နိုင္ရန္ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားခြင့္ႏွင့္ ေဟာေျပာစည္း႐ုံးခြင့္ေပးရန္။
(၃) ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားေသာ ဥပေဒမ်ားကိုပယ္ဖ်က္၍ ဗမာတို႔ႏွင့္လြတ္လပ္စြာ ကူးလူးဆက္ဆံခြင့္ ေပးရန္
(၄) ဗမာတို႔ႏွင့္ ခြဲေရးတြဲေရးကို ၿဗိတိသၽွတို႔က မဆုံးျဖတ္ဘဲ ဗမာကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္အခ်င္းခ်င္းသာ လြတ္လပ္စြာေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ရန္။
ထိုအဆိုမ်ားကို ၾကည့္မည္ဆိုလၽွင္ ဗမာႏွင့္အျခားေသာတိုင္းရင္းသားအမ်ား ပူးေပါင္း၍ လြတ္လပ္ေရး အရယူ မည္။ လြတ္လပ္ေရးရလၽွင္ မည္သည့္ပုံစံျဖင့္ ဆက္လက္ေနထိုင္သြားမည္ကို အခ်င္းခ်င္းညႇိႏွိုင္းေဆာင္ရြက္သြား မည္ ဆိုသည့္ တူညီေသာရည္ရြယ္ခ်က္ကိုေတြ႕ရ၏။
ေတာင္တန္းသားမ်ားအပၚ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ သေဘာထား
၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းပါ အပိုင္း-၁၆၁-ကိုေဆြးေႏြးရာ၌ အပိုင္း-၁၆၁-တြင္ “သက္ဆိုင္ ရာျပည္နယ္သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းသို႔ဝင္ေသာေန႔မွစ၍ ဆယ္ႏွစ္အတြင္းတြင္ ခြဲထြက္နိုင္ေသာ အခြင့္အေရးကိုမသုံးစြဲရ” ဟုပါရွိသည္။ ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သခင္သန္းေဖ (ကြန္ျမဴနစ္အမတ္) က…"နိုင္ငံအသီးသီးက သူတို႔အလိုေလၽွာက္ေပါင္းဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ Voluntary Union ခြဲထြက္ခ်င္တဲ့အခါ ခြဲထြက္ နိုင္တယ္ဆိုတဲ့မူက က်ေနာ္တို႔အဖို႔ဆိုရင္ အေကာင္းဆုံးလို႔ယူဆပါတယ္။ ဒီေတာ့ဒီမူမွာ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္လိုက္ မယ္ဆိုရင္ သည္အခ်က္ကိုဆန႔္က်င္ၿပီး လူနည္းစုအခြင့္အေရးေတြကိုအခ်ဳပ္အခ်ယ္လုပ္သလို ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ တို႔ထင္ျမင္မိပါတယ္။"
ၿဗိတိသၽွနယ္ခ်ဲ႕သမားသည္ ျမန္မာနိုင္ငံကို စစ္ပြဲ ၃ ႀကိမ္တိုက္ခိုက္ၿပီး ၁၈၈၆-ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာဘုရင္ သီေပါ ကိုဖမ္းဆီးကာ ၁၈၈၆-ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသၽွကိုလိုနီအျဖစ္ေၾကညာခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို အိႏၵိယနိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္တခုအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး အိႏၵိယဘုရင္ခံခ်ဳပ္၏အုပ္ခ်ဳပ္မွုေအာက္သို႔ အိႏၵိယျပည္နယ္ အတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၅-ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံကို အိႏၵိယမွခြဲလိုက္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို ၁၉၃၅-ခုႏွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံ အက္ဥပေဒအရ ေတာင္တန္းေဒသနယ္ခံ (၁) ႏွင့္ (၂) ဟုခြဲထားၿပီး ျပည္မႏွင့္ခြဲကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္အရ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ထားရွိသည္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္( House of Representative) ႏွင့္ဆီးနိတ္ ေခၚ အထက္လႊတ္ေတာ္တို႔ျဖစ္သည္။ အထက္လႊတ္ေတာ္တြင္ အမတ္(၁၈) ဦးကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမ်ားအထဲမွ အခ်ိဳးက်ကိုယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္သည့္စနစ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ရၿပီး (၁၈) ဦးကို ဘုရင္ခံက ၄င္း၏သေဘာက်ခန႔္အပ္နိုင္သည္။ (စုစုေပါင္း ၃၆ ဦး) ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ အမတ္ (၁၃၂) ရွိရာ အေထြေထြ မဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ (၉၁)ဦး၊ လူမ်ိဳးအလိုက္မဲဆႏၵနယ္မွ (၂၅)ဦး၊ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးအလုပ္သမား မ်ားႏွင့္ တကၠသိုလ္ကိုကိုယ္စားျပဳေသာ အထူးမဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ (၁၆)ဦး သတ္မွတ္ထားသည္။
*မွတ္ခ်က္- လူမ်ိဳးအလိုက္ကိုယ္စားလွယ္(၂၅)ေနရာအနက္ အိႏၵိယလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ (၈) ေနရာ၊ ဥေရာပ တိုက္သားမ်ားအတြက္ (၃) ေနရာ၊ အဂၤလိပ္ျမန္မာကျပားမ်ားအတြက္ (၂)ေနရာ၊ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ (၁၂) ေနရာသတ္မွတ္ထားသည္။
ပင္လုံသေဘာတူညီခ်က္
၁၉၄၇-ခုႏွစ္တြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဘုရင္ခံ၏အတိုင္ပင္ခံကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း တို႔၏သေဘာတူဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ (၁) နိုင္ငံေရးတန္းတူညီမၽွမွု၊ (၂) ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ (၃) ခြဲထြက္ လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ စေသာအဂၤါရပ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ျပည္ေထာင္စုတခုတည္ေဆာက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု အေျခခံေသာ သေဘာတူညီခ်က္တို႔ကို ရရွိၾကသည္ျဖစ္၍ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးကိုအတူတကြယူၾကမည္ဟူ သည့္ သေဘာတူခ်က္ကို ၁၉၄၇-ေဖေဖာ္ဝါရီ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ ပင္လုံတြင္ေရးထိုးခဲ့သည့္စာခ်ဳပ္ကို 'ပင္လုံစာခ်ဳပ္' ဟုအတည္ျပဳခဲ့သည္။ ၄င္းစာခ်ဳပ္သည္ စာျဖင့္ေရးထားေသာသေဘာတူညီခ်က္ (Agreement in writing) ဟု ေခၚသည္။
ဤစာခ်ဳပ္ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ပင္လုံညီလာခံမတိုင္မီစတင္၍ ေနာက္ဆုံးအေပးအယူလုပ္ခဲ့ၾကေသာသေဘာ တူညီခ်က္မ်ားသည္ (Unwritten agreement) ျဖစ္သည္။
ပင္လုံစာခ်ဳပ္အရ ျမန္မာျပည္မ (Ministerial Burma) ႏွင့္ ေတာင္တန္းသားမ်ားသည္ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီ လ (၄)ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးကို ေၾကညာခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္အတူ ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္၊ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္၊ ရဲေဘာ္ျဖဴသူပုန္မ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးသူပုန္မ်ားေပါက္ဖြားခဲ့သည္။လူမ်ိဳးေရးသူပုန္ ၌ ေတာင္တန္းေဒသတြင္ ပါဝင္သည့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မပါဝင္ေသာ္လည္း ေတာင္တန္းေဒသတြင္ပါဝင္ေသာ ကရင္က ျပည္နယ္မရရွိ၍ ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟုဆိုရေပမည္။ ကရင္ႏွင့္အတူ ပူးတြဲပါဝင္ေသာ မြန္ႏွင့္ ကရင္နီ(ကယား) တို႔မွာ အင္အားမေတာင့္တင္းေသာ္လည္း ကရင္သည္ ရန္ကုန္ႏွင့္တဆက္တည္း (၁၀) မိုင္ခန႔္ ေဝး ေသာအင္းစိန္ကို သိမ္းထားနိုင္သျဖင့္ ဖဆပလအစိုးရကို ရန္ကုန္အစိုးရဟု အမ်ားကသမုတ္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကရင္အင္အားကို ပထမၿဖိဳရန္ ဖဆပလက စြပ္စြဲခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ကရင္တို႔သည္နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ ထံမွ လက္နက္ရယူသည္၊ နက္ခ်ဲ႕ လက္ပါးေစဟု နိုင္ငံေရးအရ တိုက္ခိုက္သည့္အျပင္ ကရင္-ဗမာကဓိက႐ုဏ္းကို ဖန္တီးသည္။ လူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓါတ္၊ နယ္ခ်ဲ႕ဆန႔္က်င္ေရးစိတ္ဓါတ္ ျပင္းထန္ေသာ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ဖဆပလသို႔ေျပာင္းလွည့္ထားေသာ လက္နက္မ်ားကို ကရင္ဘက္သို႔ ေျပာင္းလွည့္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ကရင္အင္အား က်ဆင္းၿပီး ရန္ကုန္မွေတာင္ငူသို႔ ေျပာင္းေရြ႕ခဲ့ရသည္။
လြတ္လပ္ၿပီးေခတ္
အင္းစိန္တိုက္ပြဲတြင္ပါဝင္ခဲ့ေသာ သက္ရွိထင္ရွား ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ေခါင္းေဆာင္က က်ေနာ့္ကိုေျပာျပသည္မွာ (ဟိုတုန္းက နယ္ခ်ဲ႕သမားလက္ကိုင္တုတ္ လူမ်ိဳးေရးအရႏွိပ္စက္သူသေဘာနဲ႔ တိုက္တာ၊ ဒီအေၾကာင္းေတြ က်ေနာ္ စဥ္းစားမိေတာ့ အိပ္မေပ်ာ္ဘူး၊ ဖဆပလအစိုးရဟာ သူတို႔တည္ျမဲေရးအတြက္ လူမ်ိဳးေရးကို နိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္ထဲ အသုံး ခ်သြားမွန္းသိေတာ့ ေနာက္က်သြားၿပီကိုး၊ ေနာက္ေနာင္ထပ္မမွားဖို႔ဘဲရွိ ေတာ့တယ္) ဟု ရင္ဖြင့္သြားခဲ့သည္။
မိမိတို႔အာဏာတည္ျမဲေရးအတြက္ လူမ်ိဳးေရးကို နိုင္ငံေရးလက္နက္အျဖစ္ အသုံးခ်သည္မွာ ယခုဒီမိုကေရစီ အစိုးရအမည္ခံ သမတဦးသိန္းစိန္အထိျဖစ္ပါသည္။
၎တို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္ရာကို တင္ျပရလၽွင္ ၁၉၆၂-ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းအာဏာသိမ္းစဥ္က ၁၉၆၂ ခု၊ မတ္လ (၄)ရက္ေန႔တြင္ ပထစေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပမညတေခါင္းေဆာင္တို႔အား ေတြ႕ဆုံ၍ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာအေျခအေနကိုေဆြးေႏြးသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းက "တိုင္းျပည္တြင္ကုန္ေဈးႏွုန္း အဆမတန္တက္ေနေသာကိစၥႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွုပ်က္ျပား ေနေသာ ကိစၥတို႔ ကိုေျပာၾကား၍ ဖက္ဒရယ္ကိစၥတြင္ အလြန္တင္းမာလာေသာေၾကာင့္ မလႊဲမေရွာင္သာ တိုင္းျပည္တာဝန္ ကို ထိန္းသိမ္း ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္ ဆိုရွယ္လစ္ပန္းတိုင္သို႔ခ်ီတက္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ခ်ီတက္ရာတြင္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ညႇိႏွိုင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း။"
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း၏ေျပာၾကားခ်က္မ်ားသည္ ဖက္ဒရယ္ခြဲထြက္ေရးကို အေၾကာင္းျပ၍ လူမ်ိဳးႀကီးအစြဲ အလန္းရွိ ေနေသးေသာ ဗမာလူထုကိုစည္း႐ုံး၊ ကိုယ့္က်ိဳးစြန႔္တိုက္ပြဲဝင္ေနေသာဆိုရွယ္လစ္နိုင္ငံ တည္ေဆာက္မည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္သျဖင့္ လက္ဝဲစြဲပုဂၢိဳလ္အဖြဲ႕အစည္းအားလုံးကို စည္း႐ုံးသည့္မဟာဗ်ဴဟာ ျဖစ္သည္။ ဤဗ်ဴဟာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း အာဏာသိမ္းျခင္းကို ကန႔္ကြက္သူမရွိသေလာက္ရွိသြားၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းသည္ အတိုက္အခံ မရွိ ေအးေအးေဆးေဆး အာဏာသိမ္းအုပ္ခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့သည္။
၁၉၆၂-ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၇)ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္ေသာ ဗိုလ္မွူးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးႏွင့္ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွူးႀကီးေစာျမင့္တို႔သည္ ဒဂုံရိပ္သာ၌ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတရပ္ က်င္းပခဲ့သည္။ ထို သတင္း စာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဗိုလ္မွူးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက "အာဏာသိမ္းတဲ့ကိစၥဟာ သာမန္အားျဖင့္ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး တို႔အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးသိမ္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီဗမာျပည္မွာေတာ့အာဏာသိမ္းရျခင္းအေၾကာင္းက ေတာ့ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ေနာက္ဆုံး ဖက္ဒရယ္မူအေရးကိစၥတို႔ေၾကာင့္ သိမ္းရတာျဖစ္ပါတယ္။"
နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုသိမ္းယူရန္ ႀကိဳတင္စီစဥ္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူတဦးျဖစ္သည့္ ဗိုလ္မွူးခ်ဳပ္တင္ေဖကမူ ၁၉၆၂-ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းယူခဲ့ရသည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအတြင္းမွ ရွမ္းျပည္နယ္ ခြဲထြက္မည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုမွရွမ္းျပည္ခြဲထြက္ျခင္းဟူေသာ အႏၲရာယ္ကိုတားဆီးနိုင္ေရး အတြက္ တပ္မေတာ္ကနိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုသိမ္းယူရန္ ၁၉၆၁-ခုႏွစ္ နိုဝင္ဘာလကစတင္၍ လၽွို႔ဝွက္စြာစီစဥ္ ခဲ့ေၾကာင္း အတိအလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ ၁၉၆၁-ခုႏွစ္ ဇူလွိုင္လ (၁၁) ရက္ေန႔တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ခဲ့စဥ္ ဦးႏုက "ရွမ္းျပည္ နယ္ကိုယ္စားလွယ္ႀကီးေတြႏွင့္ေတြ႕ဆုံၿပီး ရွမ္းမူႏွင့္ပတ္သက္၍ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေလ့လာၿပီးတဲ့အတြက္ ဒီေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေခၚယူကာ ရွင္းလင္းေျပာျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ က်ေနာ္ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ သူတို႔လုပ္တာ မမွား ဘူး၊ ရွမ္းမူေရးဆြဲၿပီး သူတို႔နဲ႔သေဘာတူတဲ့လူနည္းစုကို ဖိတ္ကာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြခ်၍ အစိုးရအဖြဲ႕ကို တင္ျပတာ မမွားဘူး။"
"ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ယခုအပတ္ပါလီမန္တြင္ ျဖစ္နိုင္ရင္အေျခခံဥပေဒထဲမွာ လုပ္ငန္းလုပ္ရာမွာ အခက္ အခဲေတြ႕ေနတဲ့ပုဒ္မေတြျပင္ဖို႔ စိတ္ကူးၿပီး ျပင္ဆင္ခ်က္ရွိတာေတြကိုျပင္ဆင္ခ်င္ရင္ တင္ျပရန္ခြင့္ေပးခ်က္အရ လုပ္ၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရခြင့္ျပဳခ်က္အရ ဒါေတြလိုခ်င္တယ္ဆိုတာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး ေတာင္းလာတာ ဒီမို ကေရစီအခြင့္အေရးကို သူတို႔အသုံးျပဳျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးသုံးတာကို အစိုးရ အဖြဲ႕က စိတ္ဆိုးစရာမရွိဘူး၊ ရွမ္းမူေရးဆြဲျခင္းကို စိတ္မဆိုးဘူး၊ ဒါေပမဲ့ တိုင္းျပည္မွာ သို႔ေလာသို႔ေလာ အထင္မွား ျဖစ္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း အထင္မွားခ်က္တခ်က္ႏွစ္ခ်က္ရွိခဲ့တယ္၊ ဒီထင္ျမင္မွားခ်က္ေတြကိုစဝ္ခြန္ခ်ိဳ နဲ႔ ႏွစ္ႀကိမ္ေတြ႕ ဆုံၿပီး ရွင္းလင္းေျပာျပတဲ့အခါမွာ အထင္မွားခ်က္ေတြ ေပ်ာက္ကုန္တယ္။"
"က်ေနာ္ဟာ စဝ္ခြန္ခ်ိဳနဲ႔ေတြ႕တဲ့အခါ ရွမ္းမူေရးဆြဲၿပီး သေဘာတူတဲ့လူေတြဖိတ္ေခၚကာ ေထာက္ခံျခင္းမွာတရား ေသာလုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရွမ္းမူတင္ျပၿပီး ျပင္ေပးရင္ျပင္ေပး၊ မျပင္ေပးရင္ခ်မယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီ ေဘာင္က လြတ္သြားမယ္။ ရွမ္းမူအတိုင္းျပင္မေပးရင္ ခ်မယ္ဆိုတာကို တာဝန္ရွိသူေတြကမေျပာဘူး၊ တာဝန္မရွိ တဲ့သူ ေတြ တေယာက္ႏွစ္ေယာက္ ေျပာေနတဲ့အတြက္ တာဝန္မဲ့ဒီမိုကေရစီ အျပင္ဘက္ေရာက္ေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ ေအာင္ ထိန္းပါလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာတဲ့အခါမွာ စဝ္ခြန္ခ်ိဳက ရွမ္းမူကိုျပင္မေပးရင္ ခ်မယ္လို႔ ေျပာတဲ့ လူရွိရင္ တရား ဥပေဒအရ အေရးယူပါ လို႔ေျပာတယ္။"
"အခုသူတို႔လုပ္ေနတဲ့လမ္းစဥ္ဟာ ေပးရင္ေပး မေပးရင္ခ်မယ္ဆိုတဲ့ လမ္းစဥ္မဟုတ္၊ က်ေနာ္တို႔ကလည္း မင္းတို႔ခ်ရင္ ဒို႔ကလဲခ်မယ္ဆိုတဲ့ လမ္းစဥ္မဟုတ္၊ မိသားစုေတြ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္စနစ္နဲ႔ လုပ္ေနတဲ့လမ္းစဥ္သာ ျဖစ္ပါ တယ္။"
"စဝ္ခြန္ခ်ိဳကိုအႀကံေပးခဲ့သလို ရခိုင္၊ မြန္၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္းစေသာလူနည္းစုသာမက ျမန္မာေတြကိုပါ ဒီအႀကံေပးခ်င္တယ္။ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေအာင္ လူတိုင္းလိုခ်င္မွာဘဲ၊ အားလုံးလိုခ်င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲရေအာင္ လူနည္းစုနဲ႔ျမန္မာဟာ ျပည္ေထာင္စုတခုလုံးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ကိစၥ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ထိမ္းသိမ္းထားရ မယ့္မူႀကီးတခုရွိပါတယ္။"
"ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယားစေသာလူနည္းစုေတြကလည္း ျပည္ေထာင္စုႀကီးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ကိုယ္ႀကိဳက္ တာခ်ည္း မလုပ္ပါနဲ႔၊ ျမန္မာေတြ ဘာႀကိဳက္တာလဲ ၾကည့္ပါ၊ ျမန္မာေတြကေရာ လူနည္းစုေတြကေရာ ျပည္ေထာင္စု ႀကီးအတြက္လုပ္ရာမွာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ႀကိဳက္တာကိုၾကည့္ၿပီး လုပ္သြားရင္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ျမဲသြားမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ျမန္မာေတြကလည္း ကိုယ္ႀကိဳက္တာကိုယ္လုပ္၊ လူနည္းစုေတြကလည္းကိုယ္ႀကိဳက္ တာ ကိုယ္လုပ္ရင္ ကြဲမယ္။ ျပည္ ေထာင္စုႀကီး တည္ျမဲခိုင္ခံ့ေစခ်င္ရင္ ငါတေကာ ေကာ၍မရဘဲ တိုင္တိုင္ပင္ ပင္နဲ႔ လုပ္သြားၿပီး အေျဖရွာရပါမယ္၊ ျပည္ ေထာင္စုႀကီး တည္တံ့ခိုင္ျမဲခ်င္ရင္ မလိမ့္တပတ္မလုပ္နဲ႔၊ မိသားစု အေနနဲ႔ ေျဖရွင္းသြားၾကရန္ လူနည္းစုေတြေရာ၊ ျမန္မာေတြကိုပါ ဒီေနရာက သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ရွမ္းမူေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူကိုမ်က္လုံးမျပဴးၾကနဲ႔၊ မိသားစုအေနနဲ႔ ေျဖရွင္းသြားပါ့မယ္။"
ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပုံေနာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ကအာဏာသိမ္းယူၿပီး နဝတ အစိုးရကိုတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ပါတီစုံေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ မိမိသက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳး အလိုက္ ပါတီတည္ေထာင္ၿပီး ပထမပါတီေပါင္း (၁၇)ပါတီပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမို ကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
၁၉၈၉-ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၇)ရက္ေန႔တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွူး ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တည္ရွိရာ အမွတ္ (၃၉၃) ပထမထပ္၊ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္းတြင္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ေဆြးေႏြးခ်က္မွ ေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ၿပ ရမည္ ဆိုလၽွင္---
"ဒီမိုကေရစီနဲ႔ျပည္ေထာင္စုႀကီးတည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးဟာ တဆက္တည္းျဖစ္ပါတယ္။ က်မကလည္း တိုင္းရင္း သားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးဆိုတဲ့ အသုံးအႏွုန္းကိုမသုံးခ်င္လို႔ ျပည္ေထာင္စုတည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးဆိုတဲ့ အသုံးအႏွုန္းကို သုံးတာပါ၊ ျပည္ေထာင္စုတည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ က်မတို႔တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားကလည္း အားလုံးလိုလား ၾကပါ တယ္၊ က်မတို႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္တကြ အျခားဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြကလည္း လိုလား တယ္ ဆိုတာ အားလုံးယုံၾကည္ၿပီးသားျဖစ္တယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္----ဒါဟာဘာလဲဆိုေတာ့အေရးႀကီးတာက ေတာ့ က်မတို႔ဟာ ဘယ္လိုျပည္ေထာင္စုပုံသ႑ာန္ေဖာ္ထုတ္မလဲဆိုတဲ့ကိစၥဘဲ၊ ခုနကသဘာပတိႀကီးတင္ၿပ သြားတဲ့အခါမွာလည္း ပါပါ တယ္။ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကာလတုန္းက လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ တႀကိမ္ တည္း ဘဲ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္၊ ညႇိႏွိုင္းခဲ့တယ္၊ တိုင္ပင္ခဲ့တယ္။ ဘယ္လိုပုံသသ႑ာန္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုကို ဘယ္လိုေဖာ္ထုတ္မလဲဆိုတာ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ကာလကတည္းက စတင္ၿပီးဆုံးျဖတ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ တင္ျပသြားပါ တယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွိရင္က်မတို႔အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မူဝါဒသေဘာ ထားနဲ႔လည္း မကြဲျပားပါဘူး။ က်မတို႔မူသေဘာထား ေၾကညာခ်က္ (၉) ခ်က္ထဲမွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း တခုကို ပင္လုံညီလာခံတခုေခၚၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္ရမယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္။ ဒီတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အတြင္းမွာလည္း အေျခခံစည္းမ်ဥ္းတခုကို ပင္လုံညီ လာခံတခုကေနၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္ရမယ္လို႔ ေရးထား ပါ တယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ က်မတို႔ဟာ လုပ္ငန္းအရစၿပီးလုပ္ဖို႔လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။အခုဒီမွာရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႔ က်မတို႔အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွလူႀကီး မ်ား၊ တရားဥပေဒပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ညႇိႏွိုင္းတိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုအေျခခံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒတခုကိုဆြဲသင့္တယ္ဆို တာ စၿပီးတိုင္ပင္ဖို႔ေရာက္ၿပီလို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကိုေျပာေနမဲ့အစား စၿပီးေတာ့လုပ္ၾကပါလို႔က်မအႀကံျပဳ ခ်င္ပါတယ္။"
"အဲ့ဒီေတာ့ Federal ဆိုတဲ့ကိစၥ၊ Federal ဆိုတာ ေစာေစာက သဘာပတိႀကီးေျပာသြားတဲ့ အတိုင္းပါဘဲ၊ Federal ဆိုတာ အဂၤလိပ္စကားလုံးတခုဘဲ၊ Federal ဆိုတာ ခြဲထြက္ေရးမဟုတ္ပါဘူး။ က်မတို႔အားလုံး သိၿပီးသားပါ။ ခြဲေရး မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်မလက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Federal ဆိုတာ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္ ဆိုေတာ့ Central Government နဲ႔ State Government တို႔အၾကားမွာ ဘယ္လိုအာဏာ ခြဲေဝမလဲ၊ ဒါက Federal ရဲ့ အဓိကျပႆနာဘဲ၊ ဒါဆုံးျဖတ္ရမွာပါ။ ေနာက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ဘယ္ေလာက္အာဏာယူၿပီး ဘယ္လိုအာဏာ ေတြအသုံးျပဳထားမလဲ ဒီဟာကိုခြဲရမယ္။ ေနာက္ဆုံး Federal ရဲ့ ျပႆနာဟာ ဒါပါဘဲ။"
၁၉၉၀-ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ၾသဂုတ္လ (၂၀) ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဌာနခ်ဳပ္)တည္ရာ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္း၊ အမွတ္ (၃၉၃) ပထမထပ္တြင္ ျပည္ေထာင္ စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ညႇိႏွိုင္းေဆြးေႏြးၾကၿပီး ေအာက္ပါသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾက သည္။ ၎တို႔မွေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ျပရလၽွင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၄-(ဂ)တြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးေရးတန္းတူမွု၊ နိုင္ငံေရးတန္းတူမွု ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အဝရေစမည့္အျပင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို အာမခံခ်က္ရွိေသာ ျပည္ ေထာင္စုကို တိုင္းရင္းသားမ်ားအားလုံး ေသြးစည္းညီညြတ္စြာ ထူေထာင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္း သားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ တညီတညြတ္တည္း သေဘာတူညီခဲ့ၾက သည္။
'အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႕ (ဒမဖ) သေဘာထား'
သခင္လြင္၊ ဗိုလ္ေအာင္နိုင္၊ ဦးေအာင္သန္း၊ ေတာ္ဘုရားေလးႏွင့္ အျခားထင္ရွားေသာနိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို နာယကအျဖစ္တင္ေျမႇာက္၍ --
ဥကၠဌ- ကိုမိုးသီးဇြန္
ဒု-ဥကၠဌ- ဦးေအာင္ျမင့္၊ ဦးညြန႔္သိန္း၊ ဗိုလ္ညိဳ၊ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေက်ာ္
အတြင္းေရးမွူး- ဦးညိဳဝင္း တို႔ပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဒမဖ)မွ ၁၉၈၉-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၃၀)ရက္ေန႔တြင္ "ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲရာတြင္ ထားရွိသင့္ေသာမူဝါဒသေဘာ ထားမ်ားကို တင္ျပျခင္း" စာတမ္းတြင္ ပါဝင္ေသာ အေရးႀကီးေသာအခ်က္မ်ားကို ေကာက္ႏုတ္တင္ျပရ လၽွင္… … …
"တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ထာဝရညီညြတ္ေရးကိုတည္ေဆာက္ၿပီး၊ ထိုညီညြတ္ေရး အဓြန႔္ရွည္တည္တန႔္ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၊ လူမ်ိဳးစုမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ (Right of self-determination) အျပည့္အဝခံစားပိုင္ခြင့္ရွိေစရမည္။ တန္းတူညီမၽွမွုလည္း မရွိမျဖစ္လိုအပ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံ (Union of Burma) ကို
(၁) ကခ်င္ျပည္နယ္ (Kachin State)
(၂) ကယားျပည္နယ္ (Kaya State)
(၃) ကရင္ျပည္နယ္ (Karen State)
(၄) ခ်င္းျပည္နယ္ (Chin State)
(၅) ဗမာျပည္နယ္ (Burma State)
(၆) မြန္ျပည္နယ္ (Mon State)
(၇) ရခိုင္ျပည္နယ္ (Rakhine State)
(၈) ရွမ္းျပည္နယ္ (Shan State) ဟူ၍ ျပည္နယ္(၈)ခုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ ဥပေဒျပဳအာဏာ (Legislative Power)၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ (Administrative Power) တို႔ကို အေျခခံဥပေဒတြင္အတိအလင္းျပ႒ာန္းထားသင့္ပါသည္။
အေျခခံဥပေဒတြင္ျပဌာန္းမထားေသာ က်န္သည့္အာဏာပိုင္းႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားအားလုံးကို ျပည္နယ္ အစိုးရအား လြတ္လပ္စြာ က်င့္သုံးခြင့္ေပးသင့္ပါသည္။
အမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးလူငယ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံ) ပညာေပးေဆြးေႏြးပြဲ အမွတ္စဥ္ (၁/၉၁) (၁၆-၁-၁၉၉၁) တတိယျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေထာက္အကူျပဳစာတမ္းႏွင့္ (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝးတြင္ တပ္ေပါင္းစုဥကၠဌႀကီးေျပာၾကားေသာမိန႔္ခြန္း
တပ္ေပါင္းစုဥကၠဌ ဝိဓူရသခင္ခ်စ္ေမာင္ ေျပာၾကားသည့္မိန႔္ခြန္းမွ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခန္းက႑ာကို အက်ဥ္းခ်ဳံးတင္ျပရလၽွင္ --
"ဤကဲ့သို႔ေသာ လူမ်ိဳးေရးရာအပိုင္းအေနအထားအရ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္ (Multi-National State) ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ေလာ ဟူေသာ အလြန္ အေရးႀကီးေသာအေျခခံျပႆနာႀကီးကို ရွင္းလင္းေျဖဆိုရာ၌ ျပတ္ျပတ္သားသားျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ဖြဲ႕စည္းသင့္ေပ သည္။ မည္သို႔ေသာျပည္ေထာင္စုစနစ္မ်ိဳး ဖြဲ႕စည္းသင့္သနည္းဆိုသည္မွာ ဒုတိယျပႆနာပင္ျဖစ္ေပသည္ x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x ထို႔ေၾကာင့္ တတိယနိုင္ငံေတာ္သစ္ကို ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖင့္သာ ဖြဲ႕စည္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ေလသည္။ လိုက္နာရမည့္ အေျခခံလမ္းညြန္မွုႀကီး (၃)ရပ္ ရွိေပသည္။ ၄င္းတို႔မွာ-----
(က) ပါဝင္ေသာျပည္နယ္မ်ား (ဝါ) လူမ်ိဳးစုႀကီးမ်ားသည္ တန္းတူညီမၽွအခြင့္အေရးရရွိေစရမည္။ (Principle of Equality)
(ခ) တန္းတူညီမၽွတကယ္ရရွိေရးကို ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းပုံ အေသးစိတ္အျခင္းအရာမ်ားျဖင့္သာ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရမည္ျဖစ္ရာ ဒုတိယလမ္းညႊန္မွုမွာ ညီအစ္ကိုမိသားစုမ်ားစုစည္းရန္ျဖစ္၍ အတူတကြ ေအးအတူ ပူအမၽွေနထိုင္နိုင္သည့္ ပုံစံမ်ိဳးျဖင့္သာ ဖြဲ႕စည္းရမည္။ (Principle of Fraternal Bond) (ဂ) လူမ်ိဳးစုႀကီးမ်ား ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ လူမ်ိဳးစုတစုႏွင့္တစု တိုးတက္ႀကီးပြားမွု ႀကီးမားေသာ ကြာဟမွုမ်ား ျဖစ္မလာမေစရန္ အတူတကြတိုးတက္ႀကီးပြားမွု လမ္းညႊန္မွုသည္ အလြန္အေရးႀကီးေပသည္။ (Principle of Mutual Co-operation and Mutual Development)
ဤလမ္းညႊန္မွု(၃)ရပ္ကိုလိုက္နာ၍ တတိယျပည္ေထာင္စုကိုဖြဲ႕စည္းရမည္သာျဖစ္ေပသည္။ တန္းတူညီမၽွ အခြင့္အေရး ရရွိေရးႏွင့္ပတ္သက္လၽွင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးႀကီးတြင္စုေပါင္းပါဝင္ေသာ လူမ်ိဳးစုႀကီး(၈)စုအတြက္ ျပည္နယ္ (၈)ခုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထိုက္ေပသည္။ ျပည္နယ္တခုခုအတြင္းရွိ လူမ်ိဳးႏြယ္စုတို႔၏ အေနအထား သမိုင္း ေၾကာင္းႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ ဘဝျဖစ္ရပ္ကို စီစစ္ေထာက္ထားလၽွင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသအားျဖင့္ (Regional Development) ႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္စု ေဒသအျဖစ္ျဖင့္ ထူေထာင္သင့္သည္ဆိုပါက ထူေထာင္ေပးနိုင္ ေပသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႕စိတ္ကူးယဥ္ ေစတနာလြန္လြန္းျခင္း၊ တရားေသဆန္ျခင္းမ်ားကိုေရွာင္ရွားရ မည္ျဖစ္ေပသည္။
ထိုျပႆနာမ်ား၏အက်ယ္ႏွင့္အေသးစိတ္မ်ားကို အမ်ိဳးသားနိုင္ငံေရးညႇိႏွိုင္းမွုညီလာခံႀကီးတြင္ေဆြးေႏြး ညႇိ ႏွိုင္းၾကရေပလိမ့္မည္။
ဘယ္လိုျပည္ေထာင္စုမ်ိဳးဖြဲ႕စည္းမွာလဲ
အေျဖမွာ လြတ္လပ္ေသာနိုင္ငံမ်ား၏ ျပည္ေထာင္စုမ်ိဳး (Independent Type of Federation) မဟုတ္ေစဘဲ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တန္းတူညီမၽွ ျပည္နယ္မ်ား၏ျပည္ေထာင္စု (Autonomous Type of Federation) မ်ိဳးကိုသာ ဖြဲ႕စည္း သင့္သည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏သေဘာထား
၁၉၉၇-ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၂)ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ျပည္ေထာင္စုေန႔အခမ္းအနားတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ (မဲသေရာထာ)ေက်ညာခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ဖတ္ၾကားေထာက္ခံ ခဲ့သည္။ (မဲသေရာထာေက်ညာခ်က္ေနာက္ဆက္တြဲတြင္ၾကည့္)
၂၀၁၀-ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ (၂၄)ရက္ေန႔တြင္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ နိုင္ငံေရးအင္အားစုေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ ဒီမိုကေရစီအေရးလွုပ္ရွားသူမ်ားေပါင္းစည္း၍ ကေလးၿမိဳ႕ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကညာစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ သည္။ ထိုေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာၿပီး ၂၀၁၀-ခုႏွစ္ နိုဝင္ဘာ(၁၃)ရက္ေန႔တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာသည္။ နိုဝင္ဘာ (၂၀)ရက္ေန႔တြင္ ဝါရင့္နိုင္ငံေရးသမားႀကီး သခင္သိန္းေဖအိမ္တြင္ က်င္းပေသာ သက္ႀကီးဝါႀကီးနိုင္ငံေရးသမားမ်ားကိုကန္ေတာ့ပြဲတြင္ ကေလးၿမိဳ႕ေၾကညာခ်က္စာတမ္းကို ညႇိႏွိုင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား ကေလးၿမိဳ႕ေၾကညာခ်က္ကို ပူးေပါင္းတာဝန္ယူရန္ ေပးအပ္ျခင္း အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မိမိတေယာက္တည္း ျဖင့္လုပ္၍မရနိုင္၊ အားလုံးဝိုင္းဝန္း တာဝန္ယူမွျဖစ္၍ တညီတညြတ္တည္း စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ (ကေလးၿမိဳ႕ေၾကညာခ်က္ကို ေနာက္ ဆက္တြဲမွာၾကည့္ပါ)
နဝတ ေနာက္ နအဖ အစိုးရလက္ထက္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚသေဘာထား
တပ္မေတာ္အစိုးရ၏တိုင္းရင္းသားမ်ား သေဘာထားမ်ားကို စာျဖင့္ထုတ္ျပန္ထားသည့္သေဘာထားမွာ --
ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး----ဒို႔အေရး
တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မွုမၿပိဳကြဲေရး----ဒို႔အေရး
အထက္ပါေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ထုတ္ျပန္ထားသည့္သေဘာထားမွာ ယခုလက္ရွိျပည္ေထာင္စုအေနအထား အတိုင္း ေနရန္သာျဖစ္သည္။ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးလိုေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ဥပေဒတြင္း ဥပေဒလုပ္ ငန္းမ်ားကို ဖမ္းဆီးႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေပးျခင္း၊ လက္နက္ျဖင့္အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္ႏွင္းေနသည့္ အဓိပၸါယ္ "ေပးတာယူ၊ ေကၽြးတာစား၊ စကားမမ်ားနဲ႔၊ မေက်နပ္၍ဆင္ေျခတက္လၽွင္ ဒုကၡေတြ႕သြားမည္" သေဘာ ျဖစ္သည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ အျဖစ္အပ်က္အမွန္ကိုတင္ျပရလၽွင္ ၂၀၀၄-ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၂)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပေသာ ရွမ္းျပည္ပညာရွင္မ်ားအတိုင္ပင္ခံေကာင္စီတြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (SNLD) မပါဝင္ခဲ့ပါ။ ၂၀၀၅-ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၇)ရက္ေန႔ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ (၅၈)ႏွစ္ေျမာက္ ရွမ္းျပည္ အမ်ိဳးသားေန႔အခမ္းအနားတြင္လည္း ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (SNLD) ဥကၠဌ ခြန္ထြန္းဦး၊ အတြင္းေရးမွူး စိုင္းညြန႔္လြင္တို႔ တက္ေရာက္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ ေနာက္တေန႔ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၈)ရက္ေန႔တြင္ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း) နာယက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္၊ ရွမ္းမ်ိဳးဆက္သစ္မွ (၄)ဦး၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (SNLD) ဥကၠဌ ခြန္ထြန္းဦး၊ အတြင္းေရးမွူးစိုင္းညြန႔္လြင္ႏွင့္ အမွုေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္(၂)ဦး စုစုေပါင္း (၉)ဦးကို ဖမ္းဆီးခဲ့ပါသည္။ နအဖ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ရွင္းျပသည္ မွာ "၄င္းတို႔သည္ ျမန္မာျပည္နယ္အပါအဝင္ ရွစ္ျပည္ နယ္ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ရန္ႀကိဳးစားျခင္းအား ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ဆိုသည့္စကားကို အေရျခဳံဗန္းျပၿပီး" မည္ကာမတၱ ျပည္ေထာင္စုကိုတည္ေထာင္ကာ တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ ျပည္ေထာင္စုမွခြဲထြက္လ်က္ သီးျခားနိုင္ငံ ထူေထာင္ ရန္သာျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း၊ နိုင္ငံေတာ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမွုကို ပ်က္ျပားေအာင္ ဆူဆူပူပူျဖစ္ေအာင္ လွုံ႔ေဆာ္ ရာေရာက္သည့္အျပင္ အင္မတန္ ႀကီးမားသည့္ တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မွုပ်က္ျပားေရး၊ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေရး တို႔ကို ဦးတည္ ေစသည့္လုပ္ရပ္မ်ား ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း အေရးယူလိုက္ရပါသည္ဟုဆိုပါသည္။ SSA-N နာယက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္ကို ေထာင္ဒဏ္ (၁၀၆)ႏွစ္၊ ခြန္ထြန္းဦးကို (၉၃)ႏွစ္၊ စိုင္းညြန႔္လြင္ကို (၈၅)ႏွစ္၊ စိုင္းလွေအာင္၊ ဦးျမင့္သန္း၊ ဦးထြန္းညိဳ၊ စိုင္းညီမိုး၊ စိုင္းမ်ိဳးဝင္းထြန္းတို႔ကို (၇၉)ႏွစ္စီခ်မွတ္ၿပီး ေဝးလံေသာ နယ္စြန္နယ္ဖ်ား ေထာင္မ်ားသို႔ ေဈးဦးေပါက္ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ေဖာ္ေကာင္ စဝ္သာဦးကို (၁၂)ႏွစ္ ခ်မွတ္ၿပီး ခ်က္ခ်င္းျပန္လြတ္ေပး လိုက္ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းရွိ ဗမာ အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအနက္ တပ္မေတာ္အစိုးရကရွမ္းေခါင္း ေဆာင္မ်ားကိုခ်မွတ္ေသာ ေထာင္ဒဏ္သည္ ယေန႔ထိတိုင္ စံခ်ိန္ မက်ိဳးေသးဘဲရွင္သန္လ်က္ရွိ ေနပါသည္။
ယေန႔အခ်ိန္တြင္လည္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေသာ၊ မရပ္စဲထားေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားကို ဆက္လက္၍ တိုက္ပြဲႀကီးငယ္ ဆင္ႏြဲလၽွက္ရွိေနဆဲပင္။
နိုင္ေငြသိမ္း
မြန္အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕
ကိုးကားက်မ္း
၁။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးႏွင့္ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ (ပ-ဒု)တြဲ၊
၂။ ၁၉၅၈-၆၂ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရး (ပ-ဒု-တ-စ) တြဲ၊
၃။ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွတ္တမ္းမ်ား၊
၄။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေၾကညာခ်က္မ်ား၊
No comments:
Post a Comment