တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ ေန႕ထူးေန႕ျမတ္မ်ား

အမ်ဳိးသားေန႕ ဆုိသည္မွာ ကုိယ့္လူမ်ဳိးရဲ့ အမ်ဳိးသား လကၡဏာ မပေပ်ာက္ရေလေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း သို႕မဟုတ္ ကုိယ့္ၾကမၼာ့ကုိယ္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ဖန္တီးခြင့္ရွိေၾကာင္း၊ ဖန္တီးႏုိင္ေၾကာင္း သက္ေသထူျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ လူမ်ဳိးစု ေပါင္းစုံျဖင့္ုဖြဲ႕ တည္ေထာင္ ထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဗမာမဟာ လူမ်ဳိးၾကီး ၀ါဒီမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္မွဴေၾကာင့္ လူနည္းစု ေတာင္ေပၚတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ မိမိတုိ႕၏ အမ်ဳိးသားေန႕၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမွဴ အစရွိသျဖင့္ အေပၚ စီမံခြင့္ မရရွိခဲ့ၾကေပ။

ျမန္မာနုိင္ငံရွိ ကခ်င္၊ ကယား(ကရင္နီ)၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ရွမ္း စသည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ ေခတ္အ ဆက္ဆက္ သီးျခားစီျဖင့့္ ေနထုိင္ရပ္တည္လာခဲ့ၾကသည့္ လူမ်ဳိးစုမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ၄င္းတုိ႕တြင္ ခုိင္မာေသာ အမ်ဳိးသား သြင္ျပင္လကၡဏာ၊ အဂၤါရပ္မ်ား ရွိၾကသည္။

သုိ႕ေသာ္ ေဖာ္ျပပါ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္၏ တုိင္းရင္းသားအားလုံးဗမာျဖစ္ေရး ဟူ ေသာ လူမ်ဳိး ၀ါးမ်ဳိေရး၀ါဒေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႕၏ အမ်ဳိးသားေန႕ထူးေန႕ျမတ္မ်ားကုိ ျပည္နယ္ေန႕အျဖစ္ အႏွစ္သာ ရကင္း မဲ့ စြာ က်င္းပေနၾကသည္။ မိမိတုိ႕စာေပသင္ၾကားခြင့္ကုိပင္ ပိတ္ပင္ခံေနၾကရသည္။

ဗမာ မဟာ လူၾကီး၀ါဒီမ်ားသည္ တုိင္းရင္းသားအားလုံးဗမာျဖစ္ေရး၀ါဒကုိ စြဲကုိင္ၿပီး တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ား၏ အမ်ဳိး သားရပ္တည္မွဴ သက္ေသျဖစ္ေသာ ေန႕ထူးေန႕ျမတ္မ်ားကုိ က်င္းပခြင့္ပိတ္ပင္ေနေစကာမူ ကမၻာအႏွံ႕ ေရာက္ရွိ ေနၾက ကုန္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားေရးလကၡဏာ ဆက္လက္ရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ မိမိတုိ႕ ၏ အမ်ဳိးသားေန႕ေန႕ထူးေန႕ျမတ္မ်ားကုိ က်င္းပေန ၾကသည္ ခ်ည္းသာျဖစ္သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ေန႕ ၁၀ ဇႏၷ၀ါရီလ
ကခ်င္ျပည္နယ္ အသိအမွတ္ျပဳသည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၀ ရက္ေန႕ကုိ အစြဲျပဳသည္။ ႏွစ္စဥ္ ဇႏၷ၀ါရီ ၁၀ ရက္ က် ေရာက္တုိင္း ကခ်င္တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ကခ်င္မေနာပြဲအျဖစ္က်င္းပၾကသည္။

ကယား (ကရင္နီ) အမ်ဳိးသားေန႕ ၂၁ ဇြန္
ျမန္မာ ဘုရင္ မင္းတုန္းမင္း၏ ကုိယ္စားလွယ္ ကင္း၀န္မင္းၾကီး ႏွင့္ ၿဗိတိသွ် အစုိးရ ကုိယ္ စားလွယ္ ေဒါက္ကလပ္ တုိ႕က ကရင္နီလူမ်ဳိးမ်ားသည္ လူမ်ဳိးအဂၤါရပ္ႏွင့္ ျပည့္စုံသည့္ သီးျခား လူမ်ဳိးတမ်ဳိးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း လက္ မွတ္ေရး ထုိးခဲ့သည္ ၁၈၇၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႕ကုိ အစြဲျပဳသည္။ ကရင္နီလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားက ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ၿဗိတိသ်ွ လူမ်ဳိးမ်ား က ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ မည္သည့္ တုိင္းတပါး လူမ်ဳိးျခားမ်ား၏ လက္ေအာက္ သုိ႕ မက် ေရာက္ခဲ့ဘူးေပ။

ကရင္အမ်ဳိးသားေန႕ ၁၁ ေဖေဖၚ၀ါရီ
၁၉၄၈ ဇႏၷ၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႕ေနာက္ပုိင္း ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၁ ရက္ေန႕တြင္ ကရင္ျပည္သူ ေလးေသာင္းက ျမန္မာအစုိးရ ထံတြင္ ကရင္ျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တန္းတူေရးအတြက္ ဆႏၵျပခဲ့ေန႕ကုိ အစြဲျပဳသည္။ ကရင္ ျပကၡဒိန္ ႏွစ္တြက္ခ်က္မႈအရ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႕ အျဖစ္ က်င္းပသည္။

ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕ ၂၀ ေဖေဖၚ၀ါရီ
ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားက်င့္သုံးခဲ့သည့္ ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အစား လူထု ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ က်င့္သုံးရန္ ခ်င္းျပည္သူလူထု ၄ ေထာင္ေက်ာ္ တက္ေရာက္သည့္ ဖလမ္းၿမိဳ႕ လူထု ညီလာခံၾကီးက တခဲ နက္ ဆုံးျဖတ္သည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႕ကုိ အစြဲျပဳသည္။ ထုိ႕အတူ ခ်င္းျပည္နယ္ ႏွင့္ နယ္ေျမခ်င္း တဆက္တစပ္တည္းရွိေသာ အႏၵိယႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသတြင္ ေနထုိင္သည့္ မီဇုိလူမ်ဳိးမ်ား၏ ဖခင္ၾကီး Laldenga ကလည္း ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀ ကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး အိႏၵိယ အစုိးရ ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့သည္။ အဆုိပါ ေန႕ရက္ကုိ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ေန႕ အျဖစ္လည္း သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။

ဗမာအမ်ဳိးသားေန႕ ၁၀ ေအာက္တုိဘာ
ဗမာျပည္တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ားက ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ တကၠသုိလ္ အက္ဥပေဒကုိ ဆန္႕က်င္ဆႏၵျပသည့္ ဗမာျပကၡဒိန္ တန္ ေဆာင္မုန္းလျပည့္ ေက်ာ္ ၁၀ ရက္ေန႕( ေအာက္တုိဘာ ၁၀) ကုိ အစြဲျပဳ သည္။ တႏုိင္ငံလုံး တရား၀င္ရုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။

မြန္အမ်ဳိးသားေန႕ ၀၁ ေဖေဖၚ၀ါရီလ
မြန္မင္းသား Samala နွင့္ Wiamala တုိ႕က ေအဒီ ၅၂၈ ခုႏွစ္တြင္ မြန္ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္သည့္ မြန္ျပကၡဒိန္ အရ 1st waning day of Lunar Month February ကုိ အစြဲျပဳသည္။

ရခုိင္အမ်ဳိးသားေန႕ ၃၁ ဒီဇင္ဘာလ
ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာ ဘုရင္က ရခုိင္အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကုိ လုယူသည့္ သုိ႕မဟုတ္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားက ၄င္းတုိ႕ရဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာ ဆုံးရွဴံးသည့္ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ေန႕ကုိ အဓိပါယ္ရွိစြာ က်င္းပေလ့ ရွိၾကသည္။ အဆုိပါ ေန႕ရက္သည္ ရခုိင္ အမ်ဳိးသားေန႕ဟုလည္း မဆုိသာပါ။

ရွမ္းအမ်ဳိးသားေန႕ ၀၇ ေဖေဖၚ၀ါရီ
ရွမ္းေစာ္ဘြား၊ ရွမ္းျပည္သူလူထု ကုိယ္စားျပဳ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ၿဗိတိသ်ွ လက္ ေအာက္မွ တညီတညြတ္ တည္းလြတ္လပ္ေရးရယူရန္ သေဘာတူညီမႈရယူသည့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၇) ရက္ေန႕ကုိ အစြဲျပဳသည္။ တဆက္ တည္း ရွမ္းအမ်ဳိးသားသီခ်င္း၊ ရွမ္းအမ်ဳိးသားအလံ ႏွင့္ ရွမ္းေကာင္စီကုိလည္း ၁၅ ေဖေဖၚ၀ါရီတြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ ခဲ့ၾကသည္။

စစ္အာဏာရွင္အေနျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကုိ မည္သုိ႕ပင္ ၀ါးမ်ဳိးဖုိ႕ ၾကိဳးစား ေနပ ေလ့ေစ ကမၻာတြင္ ကခ်င္၊ ကယား( ကရင္နီ)၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ရွမ္း စသည့္ လူမ်ဳိးမ်ား ရွိေနသေရြ႕ ၄င္းတုိ႕၏ အမ်ဳိးသား ရွင္သန္ရပ္တည္မွဴ၊ အမ်ဳိးသား ဂုဏ္အင္လကၡဏာမ်ားသည္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနဦးမည္သာ…