Thursday, December 17, 2009

ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး အခမ္းအနား ျပည္တြင္းျပည္ပတြင္ စည္ကားစြာက်င္းပ

Wednesday, 16 December 2009 19:13 ဇာနည္မာန္
ရိုးရာ အထည္ဆိုင္မ်ားႏွင့္ ေစ်းဆိုင္တန္းမ်ား အလြန္ရွိ ၂၇၄၉ ႏွစ္ျပည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ ဆိုေသာ မုခ္ဦးအ၀င္ ဆိုင္းဘုတ္ေအာက္တြင္ ကရင္အလံငယ္ ရင္ထိုးေလးမ်ားကို တပ္ဆင္ေပးေနသည့္ ကရင္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးမ်ား လက္မလည္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနၾကသည္။

ရန္ကုန္ အာလိန္ငါးဆင့္ ဘုရားပရဝဏ္အတြင္း ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်င္းပစဥ္
အလံတင္ အခမ္းနား က်င္းပမည့္ ေနရာတြင္မူ ထိုင္စရာ မဆိုထားႏွင့္၊ ေျခတေခ်ာင္း ခ်ရပ္ရန္ပင္ မလြယ္ကူႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ လူမ်ား ျပည့္သိပ္ေနသည္။ ကရင္အမ်ိဳးသား သီခ်င္းကို သံျပိဳင္ သီဆိုရန္ ေၾကညာလိုက္ခ်ိန္တြင္မူ တိုးေ၀ွ႔ေနေသာ လူအုပ္ႀကီးမွာ ခ်က္ျခင္း ျငိမ္သက္သြားၿပီး သီခ်င္းကို သံၿပိဳင္ သီဆိုလိုက္သည္။

ရန္ကုန္ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ မဟာေဆး၀ကၤဘာ၊ အာလိန္ငါးဆင့္ ဘုရားပုရ၀ဏ္တြင္ ကရင္ ႏွစ္သစ္ကူး အခမ္းအနား က်င္းပေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ႏွစ္စဥ္ ျပာသိုလဆန္း ၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပၿမဲျဖစ္ေသာ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္တြင္ ႐ိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ျပခန္းမ်ားလည္း ခင္းက်င္းထားရာ ကရင္တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ သမိုင္း၊ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈမ်ား၊ ႐ိုးရာ တူရိယာမ်ား၊ အသံုးအေဆာင္မ်ား၊ အႏုပညာႏွင့္စာေပ အားကစားတို႔တြင္ ထူးခၽြန္သူ မ်ား၏ ပံုမ်ားကိုေတြ႕ရသည္။

သို႔ေသာ္ ျပခန္းမ်ားမွာ စိစစ္ေရး ေကာ္မတီမွ စိစစ္ခြင့္ျပဳမႈ ရယူထားရသည္ျဖစ္၍ ကရင္အမ်ိဳးသား အဓိက ေခါင္းေဆာင္ ေစာဘဦးႀကီး၏ ပံုမ်ား၊ နယ္စပ္ေဒသမွ ႏြမ္းပါးသည့္ ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ ကရင္သမိုင္းေၾကာင္း မ်ားကိုမူ ၾကည့္ရႈေလ့လာခြင့္ မရၾကေပ။

ယခင္က ကရင္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အေလ့အထႏွင့္ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားကို ေရးသားထားေသာ စာအုပ္မ်ားကို ျပသ ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္မူ အဆိုပါ စာအုပ္မ်ားတြင္ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ကာလ အေၾကာင္းအရာမ်ား မ်ားလြန္းသည္ဟု ဆိုကာ စာေပစိစစ္ေရးက တခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္မ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ခုိင္းေသာေၾကာင့္ ပြဲေတာ္အမီ စာအုပ္မ်ား ထြက္ရွိရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ကရင္ စာေပအသိုင္းအ၀န္းက ဆိုသည္။

ရိုးရာဝတ္စံု ဆင္ယင္မႈ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္လည္း ယခင္က ဆင္ယင္ေလ့ရွိသည့္ ႐ိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ဝတ္စံုမ်ားကို ယခုေနာက္ပိုင္း ဝတ္ဆင္ျခင္း မရွိေတာ့ ဟုလည္း ၿပိဳင္ပြဲက်င္းပေရး ေကာ္မတီဝင္တဦးက ေျပာသည္။

“အခုေနာက္ပိုင္းက လူငယ္ေတြက ႐ိုးရာအထည္ေတြကို ဖက္ရွင္ထြင္၀တ္လာၾကတယ္။ အရင္ကလို ေရွးရိုးရာအထည္ေတြကို ၀တ္ၿပိဳင္ဖို႔ ဘယ္သူမွ စိတ္မ၀င္စားၾကေတာ့ဘူး။ လူႀကီးေတြက်ေတာ့လည္း မလုပ္ႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ အဲဒီလိုပဲ ကရင္ရိုးရာ ထား ကဗ်ာေတြကို လူငယ္ေတြ မရြတ္တတ္ေတာ့ ၿပိဳင္ပြဲေတြ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး၊ ေနာက္ပိုင္း တိမ္ေကာသြားႏုိင္တယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ နီးကပ္လာတိုင္း ယခုႏွစ္သည္ ပြဲေတာ္က်င္းပခြင့္ျပဳမည့္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေနာင္လာမည့္ ႏွစ္မ်ားတြင္ က်င္းပခြင့္ရလိမ့္မည္မဟုတ္ဆိုေသာ ေကာလာဟလမ်ားလည္း ႏွစ္စဥ္ထြက္ေပၚလာေလ့ရွိသည္။

ယခင္က ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို ရန္ကုန္တျမိဳ႕လံုးတြင္ ကရင္ အမ်ားစု ေနထိုင္ရာ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ အာလိန္ငါးဆင့္ ဘုရားပုရ၀ုဏ္ တေနရာတြင္သာ က်င္းပေလ့ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ ပြဲေတာ္တက္ေရာက္သူ ဦးေရ တိုးပြားလာ ေသာေၾကာင့္ အလံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ပိုးကရင္ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၊ ေျမာက္ဥကၠလာပ၊ ကရင္လူမ်ိဳး အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္မ်ားရွိ ခရစ္ယာန္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ားတို႔တြင္ ေနရာမ်ားခြဲ၍ က်င္းပၾကသည္။

“ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး ဆိုတာက ဘာသာေရး ဘာညာရယ္မရွိဘူး၊ လူမ်ိဳး တခုတည္းပဲေလ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကိုယ္နီးစပ္ရာေနရာက အခမ္းအနားကို သြားလိုက္တာပါပဲ။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေတြမွာ လုပ္တာဆို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက မသြားလိုတာ ရွိတာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါက ဘာသာနဲ႔ မဆိုင္ဘူးေပါ့” ဟု အင္းစိန္ျမိဳ႕နယ္ေန ကရင္အမ်ိဳးသမီးတဦးက ေျပာသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္ က်င္းပသည့္နည္းတူ တျခားေသာ ေနရာေဒသ အသီးသီးတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္ ကရင္တိုင္းရင္းသားတိုင္း ႏွစ္သစ္ကူးပဲြ အခမ္းအနားကို က်င္းပ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။

“ဒီလုိအခမ္းအနားမ်ိဳးဟာ ကရင္ရိုးရာေတြ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သိပ္မႀကီးမက်ယ္ လုပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ႏွစ္စဥ္ လုပ္ရမယ္ဆုိတာ ကရင္လူမ်ိဳးေတြ အတြက္ သမိုင္းေပးတာ၀န္ပါ” ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ရွိ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ ေစာေနထူးက ဆိုသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ခရစ္ယာန္မ်ားအျဖစ္ ေယဘုယ် ကြဲျပားခ့ဲသည့္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး (KNU) ႏွင့္ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ိဳးသားတပ္ဖြဲ႕ (DKBA) တို႔သည္လည္း ၎တို႔ နည္း၊ ၎တို႔ဟန္ျဖင့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပၾကသည္။ DKBA ၉၉၉ အထူးတပ္ရင္း ေရႊကုကၠိဳတြင္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်င္းပရာ၌ လူေပါင္း ၁၅၀၀၀ ခန္႔ တက္ေရာက္သည္ဟု သိရသည္။

ကရင္အမ်ိဳးသားအေရး ႀကိဳးပမ္းရာတြင္ ဖိႏွိပ္ကၽြန္ျပဳမႈ အေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ရန္၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ႏိုးၾကားၿပီး ဘာသာ အယူဝါဒ မခြဲျခားရန္၊ တစိတ္တဝမ္းတည္း စည္းလံုးညီညြတ္ၾကရန္၊ အမ်ိဳးသားရန္သူ မသမာသူမ်ား၏ လိမ္လည္မႈမ်ားကို မခံၾကေစရန္ အတြက္ အထူးသတိရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ယခုႏွစ္ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး မိန္႔ခြန္းအျဖစ္ KNU ဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တာမလာေဘာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကရင္အမ်ိဳးသားေရး ႀကိဳးပမ္းရာတြင္ ဖိႏွိပ္ ကြ်န္ျပဳမႈအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေရး အရ ႏိုးႀကားၿပီး KNU သည္ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ စစ္အစိုးရက အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ မၾကာမီတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ေရြးေကာက္ပဲြကို ဆန္႔က်င္ေသာ အဖဲြ႔ တဖဲြ႔ျဖစ္သည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ လာမည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္သည္ စစ္အစိုရ လက္ေအာက္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အလြန္စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္း ေသာႏွစ္ ျဖစ္မည္ဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာတာမလာေဘာ၏ ႏွစ္သစ္ကူးမိန္႔ခြန္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

KNU ႏွင့္ DKBA ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ယခုႏွစ္ ႏွစ္သစ္ကူးမတုိင္မီ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး အတြက္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ဟု ၿပီးခဲ့သည္ စက္တင္ဘာလက ျပည္ပ မီဒီယာတခ်ိဳ႕တြင္ ေဖၚျပခဲ့သည္။

“DKBAနဲ႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွ သေဘာတူညီထားျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ႏွစ္သစ္မွာ KNU အေနနဲ႔ကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ျပည္တြင္းစစ္ကလည္း မရပ္ေသးဘူး၊ ရည္မွန္းခ်က္ကလည္း မေပါက္ေျမာက္ ေသးဘူးဆုိေတာ့ ကုိယ့္အမ်ိဳးသားေရး ရပ္တည္ဖုိ႔အတြက္ ဒီလုိပဲ ခုခံကာကြယ္တဲ့ စစ္ကို ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲရမယ္” ဟု KNU ဗိုလ္မႉး ေစာလွေငြက ေျပာသည္။

ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ဘီစီ ၇၃၉ တြင္ ျမန္ႏိုင္ငံတြင္းသုိ႔ ပထမဦးဆံုးေရာက္ရွိလာေသာ တုိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းလြတ္လပ္စြာ ေနထုိင္လုိသူမ်ား ျဖစ္သည္။

ဤသတင္းအား ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ ဝါးရွီးေဖာ ပါဝင္ေရးသားသည္။

Letter to New Year of Karen 2009 by DEMOCRATIC ALLIANCE OF BURMA / CENTRAL EXECUTIVE COMMITTEE

Letter to New Year of Karen 2009 by DEMOCRATIC ALLIANCE OF BURMA / CENTRAL EXECUTIVE COMMITTEE
Letter to New Year of Karen 2009

NEWS-December-16-09-1

NEWS-December-16-09-1
NEWS-December-16-09-1

happy Karen New Year

ကရင္နွစ္သစ္ကူး အခါသမယ မွာ ကရင္ၿပည္သူၿပည္သား

အားလုံး က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္လန္းဆန္းၾကပါေစ

ကရင္အမ်ိဳးသားအဖဲြ ့ခ်ဳပ္(ဂ်ပန္)

Wednesday, December 16, 2009

ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ႏွင့္ ရုိးရာဒုံးယိမ္းအက


ေနာ္ခ်ိဳ
ျပာသုိလဆန္း(၁) ရက္ေန႔ဟာဆုိလ်င္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ျဖစ္ ပါတယ္။ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ဟာ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ အထြတ္အျမတ္ထားတဲ့ ေန႔တေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ ေရာက္တုိင္း ကရင္အမ်ဳိးသားေတြဟာ မိမိတုိ႔၏ သက္ႀကီး ဝါႀကီးပုဂၢဳိလ္မ်ားကုိ အေလးအျမတ္ျပဳ ပူေဇာ္ပသ ကန္ေတာ့ ၾကပါတယ္။ သက္ဆုိင္ရာဘာသာ ယုံၾကည္ကုိး ကြယ္မူအလုိက္ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းပြဲေတြ ျပဳလုပ္ၾကသလို မိမိတုိ႔ရဲ႔ ရုိးရာယဥ္ ေက်းမူစာေပဓေလ့ထုံးတမ္းေတြကုိ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ၾက ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ ေတြဒုံးယိမ္းအကေတြနဲ႔လည္းေျဖေဖ်ာ္ေပးပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မွာ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမူ အကတခုျဖစ္တဲ့ ဒုံးယိမ္းအကဟာ လူအမ်ားစိတ္ဝင္စားတဲ့ အကတစ္ခု ျဖစ္သလို ထူးထူးျခားျခား ျမဴးၾကြမွဳ ရွိတဲ့အတြက္ ကရင္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူဘြယ္ရာအကတစ္ခု လို႔ဆိုယင္မမွားပါဘူး။ ခ်မ္းေအးတဲ့ ေငြႏွင္းမွဳံၾကား မွာ ရႊင္ျမဴးတဲ့ဒုံးယိမ္းအသံေတြဟာ တကယ့္ကို ပဏာရလွပါတယ္။

ဒီႏွစ္ဆုိရင္ ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္ ဘုရားသုံးဆူၿမဳိ႔မွာ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကုိ စည္ကားသုိက္ ၿမဳိက္စြာနဲ႔က်င္းပ လိမ့္မယ္လို႔ ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေကာ္မတီဥကၠဌ ဦးျမေအးကေျပာပါတယ္။ ယခုက်င္းပမဲ့ႏွစ္ သစ္ကူးပြဲမွာ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမူၿပဳိင္ပြဲျဖစ္တဲ့ ဒုံးယိမ္းအက၊ ကရင္နပန္းလုံးပြဲ၊ ေကာက္သစ္စား ဖီးဘီး ေရာ္လက္ခ်ည္ပြဲမ်ားအပါအဝင္ ေဘာ္လုံးပြဲ၊ လက္ေဝွ႔၊ ဇာတ္ပြဲ၊ မဲရုံထီ၊ ေခ်ာတုိင္တက္ ၿပဳိင္ပြဲမ်ားနဲ႔ က်င္းပမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၄င္းအျပင္ ကရင့္ရုိးရာအစားအစာမ်ားကုိလည္း ေကြ်းေမြး ဧည့္ခံမွာျဖစ္ပါတယ္။ လာေရာက္ကၾကမည့္ဒုံးမ်ားကေတာ့ ကရင္ျပည္နယ္ ၾကာအင္း ဆိပ္ႀကီးၿမဳိ႔နယ္ နာမည္ႀကီးဒုံးမ်ား ျဖစ္တဲ့ ဖားျပေက်းရြာဒုံး၊ လာကဒါ၊ ထီးမံထုိ၊ က်ဳံခဝန္၊ ႏွင့္ေတာင္ဒီးဒုံးတုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားေသာ ေက်းရြာမ်ားမွ ဒုံး မ်ား လည္းပါဝင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုံးအဖြဲ႔ေပါင္း (၁ဝ) ဖြဲ႔ေက်ာ္ လာေရာက္ကၾကမွာျဖစ္ ပါတယ္။

အဆုိပါနာမည္ႀကီးတဲ့ဒုံးမ်ားထဲမွ ေတာင္ဒီးဒုံးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏုိဝင္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔မွာ ဘားအံၿမဳိ႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ကရင္ျပည္ နယ္ေန႔မွာ ဒုံးအဖြဲ႔ေပါင္း (၇ဝ) ထဲမွ ဒုတိယဆုရရွိသြားတဲ့ဒုံး ျဖစ္ပါတယ္။



ဒုံးယိမ္းအကဟာ သြက္သြက္လက္ လက္ျမဴးျမဴးၾကြၾကြႏွင့္ကေနရတာပဲလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြ အပါအဝင္ ကရင္လူငယ္ေတြပါ အားလုံးလုိလုိကသိျမင္ထားၾကပါတယ္။ တကယ္ တမ္းက်ေတာ့ လူငယ္ေတြအမ်ားစု ဟာ ဒုံးယိမ္းအကအေၾကာင္းကုိ ေကာင္းစြာသိသူနဲပါးလွပါတယ္။ ဒုံးယိမ္းအကကုိလူငယ္ေတြမွသာကႏုိင္ၾကပါတယ္။ ေပါ့ပါးသြက္လက္စြာခႏၶာကိုယ္ကုိ လွဳပ္ရွားေနရ တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမဳိ႔နယ္ရွိ ဒုံရင္းေက်းရြာဇာတိေန အဖုိးခြဲကေဘာင္ဟာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ကစၿပီး ဒုံးယိမ္းအက ကုိစတင္ေလ့လာလုိက္စားခဲ့ၿပီး အသက္ (၂၆) ႏွစ္မွာ ဒုံးဆရာျဖစ္လာခဲ့ပါ တယ္။ အသက္ (၇ဝ) ထိ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္ လုံး ဒုံးယိမ္းအကကုိပဲ ေလ့လာလုိက္စားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ အခုအဖုိးခြဲကေဘာင္ဟာ ထိုင္းႏုိင္ငံမဲေဆာက္ၿမဳိ႔ရွိ ကရင္စာ ေပယဥ္ေက်းမူတာဝန္ခံအျဖစ္ တာဝန္ယူ ထားပါတယ္။ ဒုံးယိမ္းအကနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒုံးဆရာႀကီးအဖုိးခြဲကေဘာင္က အခုလုိရွင္းျပထားပါတယ္။

ဒုံးယိမ္အကစတင္ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ေရွးေခတ္အပ်ဴိလူပ်ဳိေတြဟာ သစ္ပင္ ဝါးပင္ ေအာက္မွာ ခ်ိန္းေတြ႔ေနၾကၿပီး လူႀကီးေတြကသူတုိ႔ရဲ့အျဖစ္ကုိ ၾကည့္မေကာင္းရွဳမလွျဖစ္ခဲ့ရာမွ ရုိးရယဥ္ေက်းမူေတြရွိလာေအာင္ အပ်ဳိလူပ်ဳိေတြကုိစုရုံးၿပီး ဒုံးယိမ္းအကကုိ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးေခတ္ကဒုံးဆရာေတြဟာ ဒုံးသင္ၾကား တဲ့ေနရာမွာ တစ္ႏွစ္တာအတြင္းမွာရွိတဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္း က်င္ကအျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ အေျခခံၿပီးမွ ဒုံးသီခ်င္းကုိဖြဲ႔ႏြဲ႔ႈၿပီး ဒုံးအကသင္ၾကားေပး ပါတယ္။ ဒုံးဆုိတာရုိးရာယဥ္ေက်းမူၾကားမွာ စိတ္ကုိျမဴးၾကြေစတဲ့အက တခုျဖစ္ပါတယ္။

ကရင့္ရုိးရာ ဒုံးယိမ္းအကကုိ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးက ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ Bဃ ၇၃၉ ခုႏွစ္မွာ စတင္အသိအ မွတ္ျပဳလာ ခဲ့ပါတယ္။ ေရွးေခတ္က ဒုံးအမ်ဳိးအစား (၇) မ်ဳိးရွိၿပီး ယင္း (၇) မ်ဳိးမွာ ဒုံးေမာင္ရုိး၊ ဒုံးဆေအာ္ (ေခၚ) (ဒုံးေမ်ာက္)၊ ဒုံးမူးေနာ္ဖုိးသားခြား (ဒုံးအပ်ဳိလူပ်ဳိ)၊ ဒုံးလူအုိ၊ ဒုံးပနား (ေခၚ) (ဒုံးကြ်ဲ)၊ ဒုံးထရဲ (ေခၚ) (ဒုံးဒရယ္)၊ ဒုံးကုလားတုိ႔ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒုံးေမာင္ရုိးအကမွာ ေဟြးေလးေလးေမာင္းရုိး ဆုိတဲ့သံစဥ္နဲ႔ အစခ်ီၿပီးေျဖး ေျဖးႏွင့္ကရပါတယ္ သုိ႔ေသာ္လည္း ကကြက္သိပ္မရွိပါ။ ဒုံးဆေအာ္ (ေခၚ) (ဒုံးေမ်ာက္) သည္ ေမ်ာက္မ်က္ႏွာကဲ့သုိ႔မ်က္ႏွာအမူအရာထားၿပီး ကရတာမ်ဳိးျဖစ္ ပါတယ္။ ဒုံးမူးေနာ္ဖုိးသားခြား (ေခၚ) (ဒုံးအပ်ဳိလူပ်ဳိ) သည္ ယေန႔ကေနတဲ့ဒုံးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒုံးပနား (ေခၚ) (ဒုံးကြ်ဲ)သည္ ကြ်ဲထိန္းသမား မ်ားကတီထြင္လာတာျဖစ္ၿပီး ကြ်ဲဂ်ဳိနဲ႔တူတဲ့ဂ်ဳိကုိျပဳလုပ္ၿပီး ေခါင္းမွာပတ္ၿပီး ကၾက ပါတယ္။ ဒုံးထရဲ (ေခၚ) (ဒုံးဒရယ္) ဟာလည္းပဲ ဒရယ္ေခါင္းဂ်ဳိတပ္ၿပီးကၾကပါတယ္။ ဒုံးကုလားအ ကမွာေတာ့ ကုလားတုိ႔ရဲ့ေတးသံေတး သြား နဲ႔အတူ ကုလားတုိ႔ရဲ့အကအမူရာႏွင့္ညီေအာင္ကေနရၿပီး ရယ္စရာ ေကာင္းေသာဒုံးတမ်ဳိးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းဒုံးကုလားအကဟာ အသားျဖဴသူတခ်ဳိ႔က အုိးမဲသုတ္ လိမ္းၿပီးမွကၾကရပါတယ္။

ယခုေခတ္ဒုံးအမ်ားစုက တဖြဲ႔မွာ လူ ၃၂ ဦး မွ ၃၄၊ ၃၆ ဦးအထိရွိပါတယ္ လူမ်ားရျခင္း အေၾကာင္းမွာ ဒုံးယိမ္းအကဟာ ကကြက္ႏွင့္အတူကရတာၿပီး လူမ်ားမွ ကကြက္ေစ့ပါတယ္ အထူး သျဖင့္ ကကြက္ေတြဟာ KAREN သေကၤတေတြကုိ ကၾကတာမ်ားပါတယ္ တခ်ဳိ႔ကကြက္ေတြမွာ ကရင္ႏွစ္ သစ္ကူးေန႔ဆုိတဲ့သေကၤတကုိ အကြက္က်က်စီၿပီးကၾကတယ္ အကၡရာ တစ္လုံးခ်င္းကုိ ကၾကတာျဖစ္ပါတယ္ သုိ႔ေသာ္လည္း ကကြက္စီတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္ကကြက္ကုိ ကရမလဲဆုိတာ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိပါ။ သင္ၾကားေပးတဲ့ဒုံးဆရာအေပၚမွာသာမူတည္တယ္လုိ႔ ဒုံးဆရာတစ္ဦး ကေျပာပါတယ္။

အမ်ားအားျဖင့္ ဒုံးအဖြဲ႔တုိင္းမွာ ဒုံးပဏာမေရွးဦးကုိ သုံးေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္၊ တစ္ေယာက္ စသျဖင့္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ အဓိကတစ္ဦးမွာ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ၿပီး ၄င္းအမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးဟာ ေမတၱာပုိ႔ သတဲ့ ေတးသီခ်င္းကုိဆုိရင္းကေနရတာျဖစ္ ပါတယ္ ၄င္းဆုေတာင္းေမတၱာပုိ႔သျခင္းကုိ တပင္တုိင္အ ကဟူ၍ေခၚေဝၚၾကပါတယ္။ တခါတရံမွာ ဒုံးပဏာမေရွးဦးကုိ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးနဲ႔ အမ်ဳိးသား ႏွစ္ဦးထားရွိၾကပါတယ္။ ၄င္းအမ်ဳိးသားႏွစ္ဦးဟာ အမ်ဳိးသမီးရဲ့ေဘးတဖက္တခ်က္စီမွာ ကေနရပါ တယ္။ ဒုံးပဏမ ေရွးဦးကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိးထားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒုံးပဏာမေရွးဦးထား ရွိရတဲ့အျပင္ ကရင့္အမ်ဳိး သား အလံေတာ္ကုိ ကုိင္ေဆာင္ရမည့္ အမ်ဳိး သမီးတစ္ဦးလည္းထားရွိရပါတယ္ ဒုံးအဖြဲ႔တုိင္း အမ်ဳိးသားအလံကုိင္ ေဆာင္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းမွာ ကရင္အမ်ဳိးသား၏အလံေတာ္ကုိ ေလးစားဂုဏ္ျပဳျခင္းအေနျဖင့္လည္းေကာင္း ဒုံးတခု လုံး၏ မ်က္ႏွာဖုံးအေနျဖင့္လည္းေကာင္း အလံကုိင္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ၄င္းအလံကုိင္သူတစ္ဦးဟာ မတ္မတ္ရပ္ေနရတဲ့ အျပင္ ဒုံးကၿပီးသည္အထိ အလံကုိၿငိမ္သက္စြာကုိင္ထားရပါတယ္။ ဒုံးစတင္ကေတာ့မည္ဆုိလ်င္ အလံကုိင္တဲ့အမ်ဳိး သမီးသည္ဒံုး၏စင္ျမင့္ေပၚ၌ ေရွ့သို႔ဦးစြာထြက္လာရပါတယ္ ၄င္းအလံကုိင္အမ်ဳိး သမီးထြက္လာၿပီးမွ ဒုံးပဏာမေရွးဦး သုံးေယာက္လည္း ေမတၱာပုိ႔သထြက္လာရပါတယ္ ေမတၱာပုိ႔သ ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဒုံးတစ္ဖြဲ႔လုံးစတင္ကရပါတယ္။

ဒုံးႏွင့္အတူတြဲကအသုံးျပဴတဲ့ တီးမွဳတ္တူရိယာမ်ားကေတာ့ ပင္စည္၊ ေၾကးကြင္း၊ ႏြဲ၊ေမာင္း၊ ဝါးလက္ေခါက္တုိ႔ျဖစ္ပါ တယ္။ ေတးသီခ်င္းႏွင့္အတူသံၿပဳိင္သီဆုိကရပါတယ္ တီးဝုိင္းအနားမွာ ေနာက္ခံ ေတးအဖြဲ႔တဖြဲ႔လည္းထားရွိရပါတယ္။ ရုိးရာဝတ္စုံအျဖစ္ အမ်ဳိးသားမွာ လုံခ်ည္၊ အကၤ်ီေအာက္ခံ အျဖဴေရာင္လက္ရွည္ ႏွင့္ အေပၚကရုိးရာအကၤ်ီ၊ ခါင္းေပါင္း၊ ေျခစြပ္အျဖဴဝတ္ၿပီး အမ်ဳိးသမီးမွာလည္း ထဘီ၊ အက်ၤီ၊ ေခါင္းစည္းပုဝါ ႏွင့္အတူ ဘယ္ဘက္လက္၏လက္ခလယ္မွာ အျဖဴေရာင္ပုဝါ ေသးေသး ေလးတခုကုိ ညွပ္ထားရပါတယ္ အမ်ဳိးသားေတြလုိပဲ ေျခစြပ္အျဖဴ မ်ားကုိဝတ္ဆင္ၾကပါ တယ္။

အခုလက္ရွိဒုံးအကနဲ႔ ေရွးေခတ္ကဒုံးအကကုိ ႏွဳိင္းယွဥ္ၾကည့္ ျခင္းအားျဖင့္ မ်ားစြာကြာျခား လွပါတယ္။ အခုလက္ရွိဒုံးယိမ္း အကဟာ စိတ္ကုိျမဴးျမဴးၾကြၾကြနဲ႔ရွိေစပါတယ္။ ရုိးရာယဥ္ ေက်းမူနဲ႔ လည္းလုိက္ဖက္မူရွိပါတယ္။ အထက္မွာေဖၚျပခဲ့တဲ့ ေရွးေခတ္ဒုံး (၇) မ်ဳိးကေတာ့ ရုိးရာယဥ္ေက်းမူနဲ႔ ကုိက္ညီမူ မရွိတဲ့အတြက္ ဒုံးဆရာတစ္ဦးကေနၿပီး ဒုံးယိမ္းအကကုိ ယဥ္ေက်းမူရွိတဲ့အမူအရာေလးရွိလာ ေအာင္ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ပထမတခါ ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့ပါတယ္ ထိုအခ်ိန္ကစၿပီး အဆုိပါဒုံး (၇) မ်ဳိးဟာ ေပ်ာက္လုနီးပါးျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့ရျခင္း၏အေၾကာင္းမွာ ဥမာအားျဖင့္ ဒုံးဆေအာ္ (ေခၚ) ေမ်ာက္အကဒုံးဟာ ေမ်ာက္မ်က္ႏွာလုိမ်ဳိး မ်က္ႏွာအမူအရာထားကရၿပီး၊ ဒုံးဒရယ္ သည္ လည္းပဲ ဒရယ္ဂ်ဳိကုိေခါင္းမွာတပ္ၿပီး ကရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၄င္းအက ေတြဟာ ယဥ္ေက်းမူနဲ႔ လုိက္ ဖက္မွဳမရွိျဖစ္ေနပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၄င္းအကေတြကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒုံးယိမ္းအကကုိပထမဆုံးတခါ ျပန္လည္ျပဳျပင္ၿပီးေနာက္ပုိင္း ကရင္စာေပယဥ္ေက်းမူရွိ ဒုံးဆရာႀကီး ေရႊႀကဳိးၾကာမွ ရုိးရာယဥ္ေက်းမူဒုံး၏အမည္အေခၚအေဝၚႏွင့္ အကအားလုံးကုိ တမ်ဳိးတ စားတည္းျဖစ္ေအာင္ ယဥ္ေက်းမူရွိရွိႏွင့္ ျမဴးျမဴးၾကြၾကြကရတဲ့အကမ်ဳိးျဖစ္လာေအာင္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ (မဆလ) ေခတ္မွာ ဒုံးယိမ္းအကကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖြဲ႔စည္း ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ကရင္ေတြ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္က်င္းပတုိင္း ရုိးရာယဥ္ေက်းမွဳအကတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဒုံးယိမ္းအကကုိပါ ကေနခဲ့ၾကတာ ဒီကေန႔ဒီ အခ်ိန္အထိပါပဲ။ ေဆာင္းနဲ႔ႏွင္းခြဲျခားမရသလို ကရင္လူမ်ိဳးနဲ႔ဒုံးယိမ္းအက ဟာခြဲျခားလို႔မရပါဘူး။ ႏွင္းေတြေဝတဲ့ျပာသိုလေရာက္တဲ့အခါတိုင္း ဖါးစည္သံတလြင္လြင္နဲ႔ ကရင္ဒုံးယိမ္းအသံေလး ေတြဟာ ေဆာင္းအလွကိုခ်ယ္မွဳန္းထားသလိုပါဘဲ။

ေနာ္ခ်ိဳ
္From Kaowao News

ဆစ္ဒနီကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပျပီးစီး

ကရင္သကၠရာဇ္၂၇၄၉ႏွစ္ေျမာက္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္အခမ္းအနားကို ဆစ္ဒနီေရာက္ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားက လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၂ရက္ေန႔(စေနေန႔)တြင္ စည္ကားစြာျဖင့္ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပျပဳလုုပ္ခဲ့ၾကသည္၊

ဆစ္ဒနီျမိဳ႔ရွိ Granvill Townhall တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ အဆိုပါအခမ္းအနားတြင္ ေဟာေျပာေရးအစီအစဥ္၊ ယဥ္ေက်းမွဳအစီအစဥ္ႏွင့္ ေခတ္ေပၚေတးဂီတအစီအစဥ္မ်ားျဖင့္ အစီအစဥ္ ၃ပိုင္းခြဲကာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္၊


အဆိုပါအခမ္းအနားသို႔ ဆစ္ဒနီရွိ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ား၊ ျမန္မာျပည္ဖြားတုိင္းရင္းသားမ်ား၊ ၾသစေၾတးလ်ားႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ဗစ္တိုးရီးယားျပည္နယ္မွ ကရင္ဒံုးယိမ္းအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ကြင္းစလန္း ျပည္နယ္မွ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားမွ တေပ်ာ္တပါးျဖင့္ ဆစ္ဒနီကရင္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို လာေရာက္ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကသည္၊

ထို႔အျပင္ အထူးဧည့္သည္ေတာ္အျဖစ္ ဆစ္ဒနီကို ေရာက္ရွိလာသည့္ ေကအဲန္ယူကိုယ္စားလွယ္ ပဒိုသူရဲမွ အမွာစကားမ်ား ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္၊

Tuesday, December 15, 2009

ကရင္ျပည္နယ္ သံေတာင္ျမိဳ ့နယ္ ေမာ္ကုိးဒါးႏွင့္ ေဘာဂလိႀကိီး ရြာႀကား တုိက္ပြဲသတင္း


KNLA ကရင့္အမ်ိဴးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္မွ ကြန္မန္ဒုိ ခုိဖုိသူး တပ္ဖြဲ ့၀င္တစ္ဦး
ေတာင္ငူခရုိင္ - တပ္မဟာ(၂)

ကရင္ျပည္နယ္ သံေတာင္ျမိဳ ့နယ္ ၁၁၊ ၁၂၊ ၂၀၀၉ ရက္ေန ့ ၁၃း၄၅ နာရီ အခ်ိန္၌ ကရင့္အမ်ိဴးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ မေတာ္ တပ္မဟာ(၂) တပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ားက နအဖ စစ္တပ္အား ေမာ္ကုိးဒါးႏွင့္ ေဘာဂလိႀကိီး ရြာႀကားတြင္ ပစ္ခတ္ရန္ နအဖ စစ္တပ္မွ (၇)ဦးေသ၊ (၃)ဦးဒဏ္ရာ ရရွိေႀကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။ ေသဆုံးသူမ်ားထဲတြင္ နအဖ တပ္မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗုိလ္ႀကီးတစ္ဦးပါ၀င္ ေႀကာင္း ေကအဲန္ယူ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွ ေဖၚျပထားပါသည္။ သည့္ျပင္ 9 mm ၁လက္၊ K-3 ေမာ္တာ တလက္၊ K-3 ၃လက္၊ စုစုေပါင္း(၅)လက္၊ က်ဥ္ကပ္ ၁၁ ကပ္ ႏွင့္ က်ည္ေတာင့္ ၁၅၀ ကုိ ေကအဲန္အယ္လ္ေအ ကရင့္အမ်ိဴးသားလြတ္ ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္မွ သိမ္းဆည္းရမိသည္ ဟုေဖၚျပထားပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ ေကအဲန္ယူ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွ ေကာက္ႏွဳတ္တင္ျပသည္။