က်ေနာ္ႏွင့္ကရင္ပညာတတ္မိတ္ေဆြမ်ား

ဖူးဒို ၏ ရင္ဖြင့္ စကားသံ စာတပုဒ္ကို Karen United တြင္ တင္ထားတာ ေတြ႕ၿပီးေနာက္ ဖတ္႐ႈၿပီးေနာက္ က်ေနာ္၏ မိတ္ေဆြမ်ားအားလည္း ဖတ္ရႈေစခ်င္သည့္ အတြက္ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေစာေက်ာ္ခေရာ့စ္မွ ထပ္ဆင့္ေဖၚျပပါသည္။

က်ေနာ္ ငယ္စဥ္က ရည္ရြယ္ခ်က္တခုရိွပါသည္။ အရြယ္ေရာက္သည့္တေန႔ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးတြက္ ေပးဆပ္ရန္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္သို႔ ၀င္ေရာက္မည္ဟု မိဘေတြကို ႀကိဳေျပာထားပါသည္။ မိဘကေတာ့မတား၊ သို႕ေသာ္ၾကံဳ ေတြ႔ရမည့္ အေျခအေနမ်ားကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳေျပာထားသည္။ အေဖေျပာသည့္အတိုင္း အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀တြင္ ဟင္းရိွေသာ္လည္း ထမင္းကိုဆားႏွင့္ စားက်င့္ခဲ့သျဖင့္ ခံႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ လူပ်ိဳေပါက္ ေက်ာင္းသားဘ၀တြင္ မိမိရည္ရြယ္ခ်က္ကို စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ပါသည္။ ငယ္စဥ္ဘ၀မွ ျမင္ေတြ႔လာေနရေသာ အာဏာရွင္ စစ္တပ္၏ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားကို ခုထိေမ့မရ။ ေမ့မရေအာင္ အာဏာရွင္စစ္တပ္က ယေန႔ထက္တုိင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ႏွိပ္စက္တုန္း။


 ေတာ္လွန္ေရးကာလ လူအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ဆက္ဆံခဲ့ရေသာ က်ေနာ္၏ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေရးခ်င္လာပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဤစာသည္ ရိုက္ေပါက္ျဖစ္ႏိုင္၏။ က်ေနာ္ အားမလို အားမရခဲ့ေသာ အေပါင္းအသင္းအခ်ိဳ႔၏ အေၾကာင္းျဖစ္သည့္အားေလွ်ာ္စြာ လူအမ်ားႏွင့္ တိုက္ဆိုင္သည္မ်ား ရွိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ေပတည္း။ တိုက္ဆိုင္မႈရိွႏိုင္မည္ဆိုပါက ဤစာအား ေနာက္တပိုဒ္ထက္ပိုမဖတ္ရန္ ႀကိဳတင္ ေမတၱာရပ္ခံထားပါသည္။

ပညာတတ္အမ်ိဳးစား ၁

ပညာသင္ၿပီးခါစ ျပည္တြင္းမွေနၿပီး အမ်ိဳးသားေရးကို စတင္ထမ္းရြက္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္၏ သူငယ္ခ်င္းအခ်ိဳ႔မွာ တခါတည္း ေတာထဲသြားၿပီး ေတာ္လွန္ေရးတပ္သို႔ ၀င္ေရာက္သူမ်ားရိွသလို ျပည္တြင္းမွေနၿပီး တတ္ႏိုင္သေလာက္ေပးဆပ္သူမ်ား ရိွပါသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္၏ သူငယ္ခ်င္းအမ်ားစုမွာ- “သူငယ္ခ်င္း ဆႏၵသိပ္မေစာနဲ႔အံုး၊ ဒီအာဏာရွင္အဖြဲ႔ေတြက လူလိုမဟုတ္ဘူး၊ သိတာနဲ႔ အေမးအျမန္းမရိွ တခါတည္းႏိွပ္စက္ရံုမက ရိွေနတဲ့ မိဘ မိသားစုေတြပါ ဒုကၡေရာက္ႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္က ငါ့ရင္မွာအျပည့္ဘဲ။ အခ်ိန္မေရြး ဒီေသြးကိုေဖာက္ႀကည့္ နီေနရမယ္။ အေျခမေနေပးတာနဲ႔ လႈပ္ရွားၿပီးသားဘဲ”

လက္ရိွအေျခအေနမွာ လႈပ္ရွားႏိုင္သည္မ်ားကို ေျပာျပေသာ္-
“ငါကဒီထက္ပိုထိေရာက္ေအာင္လုပ္ခ်င္တာ၊ ဒါကေတာ့ထားလိုက္၊ သိပ္မထိေရာက္ဘူး၊ ငါက တခါတည္းအျပတ္ခ်ခ်င္တာ။ ခု ဒီအစိုးရေအာက္က လြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားလိုက္အံုးမယ္။ ဒီၾကားထဲ မိဘကို ေက်းဇူးဆပ္လိုက္အံုးမယ္။ ငါအစီအစဥ္ဆြဲၿပီးသား။ ခဏေလးေစာင့္၊ ၿပီးရင္ ငါ မင္းနဲ႔အတူ အျပတ္ခ်မယ္”

ကြ်န္ေတာ္ခ်ျပေသာ အလုပ္က ေအာက္ေျခအလုပ္ျဖစ္သလို မိသားစုအေျခအေနက ရိွေသးေတာ့ ဘာမွမေျပာေတာ့ဘဲ အျပတ္ခ်မယ္ဆိုေသာ သူ႕စကားျဖင့္ ႏွစ္သိမ့္ခဲ့ရၿပီး လက္ေလွ်ာ့ျပန္ခဲ့ရပါသည္။ ဟုတ္လည္းဟုတ္တာဘဲ။ ဘြဲ႔ရဆိုေတာ့ ေအာက္ေျခအလုပ္ကို လုပ္ခ်င္စိတ္မရိွသလို စစ္ဘီလူးမ်ား၏ ရက္စက္မႈကလည္း ရိွေန တာကိုး။

 ပညာတတ္အမ်ိဳးစား ၂

ပညာတတ္အမ်ိဳးစား ၁ ၏ အေျခအေနေက်ာ္လြန္ခဲ့ေသာ သူငယ္ခ်င္းကို ေတြ႔ေသာ္ အားရ၀မ္းသာျဖင့္ စည္းရံုး ပါေတာ့သည္။ အမိ်ဳးစား ၂ မွာ ျပည္ပတြင္ေရာက္ရိွေနသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ သူျပန္ေျပာသည္မွာ-

 “သူငယ္ခ်င္း ဆႏၵသိပ္မေစာနဲ႔အံုး၊ ငါအခုထြက္လာတာ အေၾကြး xxxx သိန္းတင္ခဲ့တယ္။ ဒီအေၾကြးေတြကို အရင္ရွင္းလိုက္အံုးမယ္။ ၿပီးရင္ငါတခါတည္း အျပတ္ခ်မယ္။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္က ငါ့ရင္မွာအျပည့္ဘဲ။ အခ်ိန္မေရြး ဒီေသြးကိုေဖါက္ႀကည့္ နီေနရမယ္။ အေျခမေနေပးတာနဲ႔ လႈပ္ရွားၿပီးသားဘဲ” ဟုတ္လည္းဟုတ္ပါသည္၊ ယူထားေသာအေၾကြးကို ဆပ္ရန္အေရးႀကီးသည္ဘဲ။ အေၾကြးဆပ္ရင္း လုပ္ႏိုင္ေသာ အမ်ိဳးသားေရး အလုပ္မ်ားကို ေျပာျပေသာ္- တေယာက္က “ ဒါေတြဟာလူႀကီးေတြ လုပ္ရမွာ သူတို႔ကိုသြားေျပာ”

 ေနာက္အရြယ္ေရာက္သူမိတ္ေဆြကမႈ- “ ဟာ.. ဒါက မင္းတုိ႔လူငယ္ေတြ လုပ္ရမွာ၊ လူငယ္ေတြအမ်ားႀကီးရိွတာဘဲ သူတို႔ကိုသြားေျပာလိုက္” ေနာက္တေယာက္ကမူ- “ ဒါေတြက အေရးမႀကီးပါဘူး၊ လုပ္ေနတဲ့လူေတြရိွပါတယ္။ ငါကအလုပ္ပင္ပန္းတယ္ကြာ။ အားတဲ့ အခ်ိန္ေလးေတာ့ နားပါရေစ၊ ၿပီးေတာ့ဒီေန႔ေဘာ္လံုးပြဲကလည္း အေရးႀကီးေနတယ္”

တခ်ိဳ႔ကလည္း- “ ငါကဒါေတြနားမလည္ဘူး၊ လုပ္လည္းမလုပ္တတ္ဘူး”

 “ ေဟ့- ငါကေတာ့ႏိုင္ငံေရးနဲ႔လံုး၀မပတ္သက္ခ်င္ဘူး”

 “ ငါ့ရည္းစားနဲ႔ခ်ိန္းထားတယ္၊ ဒီေန႔ေတာ့မအားဘူး”

 “ ငါေနာက္ႏွစ္ မဂၤလာေဆာင္မွာမို႔ အလုပ္ပိုလုပ္ေနရတယ္၊ အခ်ိန္လည္းမပို ေငြလည္း လိုေနတယ္။ ငါ့ကိုနားလည္ေပးပါကြာ” “ Shopping Centre မွာ promotion လုပ္ေနတယ္။ အဲဒါသူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ခ်ိန္းထားတယ္။ နင္လဲလိုက္ခဲ့ပါလား။ ေနာက္အားတဲ့ေန႔ၾကမွ လူမ်ိဳးေရးေဆြးေႏြးၾကတာေပါ့”

ကြ်န္ေတာ္ေခါင္းငိုက္စိုက္ျဖင့္ တပ္ေခါက္ျပန္္ခဲ့ရပါသည္။

ပညာတတ္အမ်ိဳးအစား ၃

 ဤအတန္းကားအမ်ိဳးစား ၂ ကိုေက်ာ္လြန္လာေသာ အက်ႏုပ္၏ မိတ္ေဆြမ်ားပင္။ ေတြ႔သည္ႏွင့္ အားရ၀မ္းသာ စည္းရံုးေတာ့၏။ တေယာက္က ျပန္ေျပာသည္မွာ- “သူငယ္ခ်င္္းခဏေလးေစာင့္၊ ငါလႈပ္ရွားတာ ဗမာစစ္အစိုးရသိသြားရင္ ငါကဘာမွ မျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ ငါ့မိသားစုရိွေသးတယ္။ ငါသူတို႔ကိုေခၚထုတ္ၿပီးတာနဲ႔ မင္းနဲ႔ အတူ တကယ္လုပ္မယ္”

မိသားစုႏွင့္အတူ ျပည္ပတြင္ေနထိုင္ေသာ သူငယ္ခ်င္းက- “ သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါ့အေျခအေနမခိုင္ေသးဘူး။ ေနာင္ ၂ ႏွစ္ျပည့္ရင္ ဒီႏိုင္ငံမွာ အၿမဲတန္းေနထိုင္ခြင့္ (Permanent Residency) ေလွ်ာက္္လိုက္အံုး မယ္။ အဲဒါရရင္ ငါအျပတ္ခ်မယ္။ ငါမလုပ္ေသးေပမယ့္ ရင္ထဲမွာ (ရင္ဘတ္တီးလွ်က္) မ်ိဳးခ်စ္စိတ္အျပည့္ပါ”

လက္ရိွအေျခအေနရ သူတို႔လုပ္ႏိုင္သည္မ်ားကိုခ်ျပေသာ္-

တဦးက “ ငါ ဒါေတြမလုပ္တတ္ဘူး”

 ေနာက္တဦးက “ ဒါေလးနဲ႔ Risk မယူႏုိင္ေသးဘူး၊ ငါသံရံုးကိုလည္းသြားရတယ္၊ ျမန္မာျပည္လည္း ခဏျပန္လည္အံုးမယ္၊ ဒီအလုပ္ေလးက ဘာမွမဟုတ္ေပမယ့္ အႏၱရာယ္ရိွတယ္။ နားလည္ေပးပါကြာ”

ကြ်န္ေတာ္ေခါင္းငိုက္စိုက္ျဖင့္ တပ္ေခါက္ျပန္ခဲ့ရပါသည္။

ပညာတတ္အမ်ိဳးစား ၄ 

အမ်ိဳးစား ၃ ကိုေက်ာ္လြန္လာၿပီး လက္ရိွျပည္ပႏိုင္ငံတခုတြင္ အၿမဲတန္းေနထိုင္ခြင့္ (Permanent Resident) ရရိွထားေသာ က်ေနာ့္ မိတ္ေဆြ ပညာတတ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဒီတခါေတာ့ေသခ်ာၿပီဟုတြက္လွ်က္ အားရ ၀မ္းသာ စည္းရံုးပါေတာ့သည္။

ပထမတဦးက- “ သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါအေျခမခိုင္ေသးဘူး။ ခေလး စရိတ္၊ ေက်ာင္းစားရိတ္နဲ႔ ပတ္ခ်ာလည္ရိုက္ေနတယ္။ ခုေတာင္ အငယ္ေကာင္ေလးကို က်ဳရွင္အျပည့္မထား ႏိုင္ေသးဘူး။ ငါ့လူမ်ိဳးေတြကို ငါမေမ့ပါဘူး၊ ရင္ထဲမွာအျမဲသတိရေနပါတယ္။”

 ေနာက္တဦးက- “အျပင္ေခၚထုတ္လ်က္ သူငယ္ခ်င္းေရာ့ ၅၀ ယူသြား။ မင္းတို႔ရန္ပံုေငြအတြက္။ ေနာက္ခါ ဒီကိစၥကို အိမ္မွာ လာမေျပာနဲ႔၊ ငါ့မိန္းမက အရမ္းေၾကာက္တတ္တာ။ နားလည္းေပးပါကြာ”

 ေနာက္တဦးကမူ- “သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါအေျခမခိုင္ေသးဘူး။ ငါအခုဒီမွာ ႏိုင္ငံသား (Citizenship) ကို ေနာင္ႏွစ္ထဲမွာ ေလွ်ာက္မလို႔။ ဒါေၾကာင့္ Citizenship ရတဲ့အထိ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးေနပါရေစ။ ႏို႔မဟုတ္ရင္ အဲဒီမွာ ၿငိသြားရင္မလြယ္ဘူး၊ Citizenship ရရင္ ငါ့လူမ်ိဳးတြက္ လုပ္ၿပီးသား”

 ေနာက္ဆံုးတဦးက- “သူငယ္ခ်င္း အမ်ိဳးသားေရးကိုေတာ့ အားေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါက ဘာမွမလုပ္တတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့လည္း အႏၱရာယ္ကလည္း ရိွေသးတယ္။ နည္းနည္း Safe ျဖစ္လာမွဘဲ ငါကိုယ္တုိင္လိုက္မယ္။”

သက္ျပင္းရွည္ႀကီး ခ်လိုက္မိပါသည္။ ရင္ထဲမွာ ေျပာစရာစကားမ်ား ရိွေနေသာ္လည္း မေျပာလိုေတာ့ပါ။ အမ်ိဳးသားေရးသည္ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သလို ေတာ္လွန္ေရးသည္လည္း ပန္းခင္းလမ္းလည္းမဟုတ္ ခေရာင္းေတာလမ္းလည္း မကပါ။ ေတာ္လွန္ေရးသည္ ခေရာင္းေတာလမ္းထက္ ၾကမ္းတမ္းေသာလမ္းျဖစ္သလို တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးတြက္ အနစ္နာခံရသည့္နည္းတူ သာယာေျဖာင့္ျဖဴးၿပီး လံုျခံဳစိတ္ခ်ရေသာ လမ္းမဟုတ္ပါ။

ကြ်န္ေတာ္ေခါင္းငိုက္စိုက္ျဖင့္ တပ္ေခါက္ခဲ့ရပါသည္။

ပညာတတ္အမ်ိဳးစား ၅

အဆင့္ ၄ ကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားကို စြန္႔လႊတ္လွ်က္ ေရာက္ရိွေနေသာႏိုင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ ရရိွထားေသာ က်ေနာ္၏ မိတ္ေဆြပညာတတ္မ်ားျဖစ္သည္။ ဒီတခါေတာ့ ေသခ်ာၿပီေပါ့။ Appointment လုပ္ၿပီး အားရ၀မ္းသာ သြားစည္းရံုးပါေတာ့သည္။ ပထမတဦးက-

 “သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါအေျခမခိုင္ေသးဘူး။ အခုငါအိမ္၀ယ္ထားတယ္၊ အရစ္က်ေပးစနစ္ Installment နဲ႔၀ယ္ထားတယ္၊ ကားဖိုးကလည္းမေက်ေသးဘူး။ အခုအႀကီးေကာင္ကလည္းတကၠသိုလ္၀င္တန္းေျဖရမယ္ဆို ေတာ့ အေရးႀကီးေနတယ္။ ခ်ာလပတ္လည္ရမ္းေနတယ္။ ငါအခ်ိန္မေပးႏိုင္ေသးဘူး။ အလုပ္ပိုလုပ္ေနရတယ္။ ငါ့လူမ်ိဳးအေျခအေန ငါသိပါတယ္။ ဒီမွာလႈပ္လို႔မရလို႔ပါ။ နားလည္ေပးပါသူငယ္ခ်င္းရာ” ဒုတိယတဦးက- “သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါအေျခမခိုင္ေသးဘူး။ ငါအခု Master / Phd တက္ေနတယ္။ ေက်ာင္းစာကလည္းမ်ား၊ အလုပ္လည္း မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ ဘဏ္မွာ Loan ယူထားရတယ္။ ဒါၿပီးရင္ ငါ့လူမ်ိဳးတြက္ အျပတ္ခ်မယ္” ေက်ာင္းၿပီးလို႔သြားစည္းရုံးျပန္ေသာ္- “ သူငယ္ခ်င္းခဏေလးေစာင့္၊ ေက်ာင္းတက္တုန္းယူထားတဲ့ Bank Loan ဆပ္ဖို႕လုပ္ေနရတယ္။ အေၾကြးနဲ႔ ၀ယ္ထားတဲ့ အိမ္ဖိုးလည္းမေက်ေသးေတာ့ အခု တပတ္ ၆ ရက္ အလုပ္လုပ္ေနရတယ္။ ဒီအေၾကြးေလးေက် ရင္အဆင္ေျပပါၿပီ” တတိယတဦးက- “သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါအေျခမခိုင္ေသးဘူး။ ငါ့အလုပ္အျပာင္းအလဲျဖစ္တယ္။ ၾကားထဲမွာ အလုပ္ရွာတာ တလခြဲၾကာသြားလို႔ အေၾကြးတင္သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီႏွစ္ထဲမွာလည္း သားႀကီးက မဂၤလာေဆာင္ဖို႔ရိွေတာ့ အကုန္အက်မ်ားေနတယ္။ အဲဒါေတြကာမိဖို႔ အလုပ္ပိုလုပ္ရေတာ့ အခ်ိန္မရိွဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ငါ့ကိုနားလည္ေပးပါသူငယ္ခ်င္းရာ” စတုထၳတဦးက- “သူငယ္ခ်င္း ခဏေလးေစာင့္၊ ငါအေျခမခိုင္ေသးဘူး။ ငါ့မိန္းမ ခုဘဲေဆးရုံဆင္းလာတယ္။ ခုသူ႔ကို အနီးကပ္ ျပဳစုေနရတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ဒီကိစၥ အိမ္မွာလာမေျပာပါနဲ႔။ ငါ့သမီးက သူ႕အေမလိုဘဲ ရႈပ္ရႈပ္ရွက္ရွက္ဆို မႀကိဳက္ဘူးကြာ။ ငါ့မိန္းမေနေကာင္းလာရင္ ငါပါ၀င္ပါ့မယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့နားလည္ေပးပါ ကြာ။ ငါ့လူမ်ိဳးကို ငါခ်စ္ပါတယ္။ ငါ့မေမ့ပါဘူး။ ဘုရွားရွိခိုးတိုင္းသတိရပါတယ္။” ပဥၥမတဦးက- “ သူငယ္ခ်င္း ငါတို႔လူမ်ိဳးတြက္ မင္းေဆာင္ရြက္တာ ေက်းဇူးတင္တယ္။ ဂုဏ္လည္းယူတယ္။ ငါအခုအသက္ႀကီးလာေတာ့ အရင္လိုမသြက္လက္ေတာ့ဘူး။က်န္းမာေရးကလည္း မေကာင္းတခ်က္ေကာင္း တခ်က္နဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိေနရမယ္ေတာင္ မသိဘူး။ ခုေတာင္ ပင္စင္သြားခါနီး တတ္ႏိုင္သေလာက္ အလုပ္ ႀကိဳးစားဆင္းေနရတယ္။ ငါ့ကို နားလည္ေပးပါကြာ” ေနာက္ဆံုးတဦးက- “ သူငယ္ခ်င္း လာလည္တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ငါအခု၀င္ေငြက ပင္စင္လစာ ဘဲရိွတယ္။ ခုအိမ္မွာ ေျမး ၂ ေယာက္နဲ႔ဘဲ အခ်ိန္ကုန္တယ္။ အေမအေဖ ၂ ေယာက္လံုးက အလုပ္လုပ္ေတာ့ ငါတို႔ အဖိုးအဖြား ၂ ေယာက္ဘဲ ထိန္းေနရတယ္။ မင္းေျပာသလို အမ်ိဳးသားေရးတြက္ စာသြားသင္ဖို႔ေတာင္ မ်က္စိကလည္းမေကာင္း ၿပီးေတာ့ ရင္က်ပ္ နဲ႔ ႏွလံုးကလည္းတခါတခါေဖာက္လာတယ္။ ငါတို႔ကိုနားလည္ ေပးပါကြာ။ ၿပီးေတာ့လည္း အားရင္ခဏခဏ လာလည္ေပးပါကြာ။ ခုထက္ထိ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ ငါ့ရင္ထဲမွာအျပည့္ရိွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့အေျခအေနက မင္းျမင္တဲ့အတိုင္းဘဲေလ” ေနာက္ဆံုးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ဖူးဒို တယာက္ေခါင္းငိုက္စိုက္ျဖင့္ တပ္ေခါက္ျပန္ခဲ့ရပါသည္။က်ေနာ့္မွာ စည္းရံုးစရာလူမရိွၿပီ။ က်ေနာ္ႏွင့္အတူ အမ်ိဳးသားေရးတြင္ တက္ၾကြစြာ အနစ္နာခံလ်က္ ပါ၀င္သူမ်ားမရိွတာေတာ့မဟုတ္ရိွပါသည္။ သို႔ေသာ္ကရင္လူမ်ိဳး တေသာင္းေက်ာ္ရိွေသာ က်ေနာ္တို႔ေဒသတြင္အမ်ိဳးသားေရးတြက္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သူ ၅၀ မွ်မျပည့္။ ရာခိုင္ႏႈန္း ႏွင့္တြက္လွ်င္ ၀.၅ ရိွသျဖင့္ အင္မတန္နည္းေန၏။ ကရင္လူမ်ိဳးသန္းႏွင့္ခ်ီရိွ၏။ သို႕ေသာ္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားမွာ ေသာင္းဂဏန္းသာရိွသည့္ျပင္ အဲဒီေသာင္းဂဏန္းရိွေသာ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစု ကို က်န္ျပည္သူမ်ားက ထမင္း၀ေအာင္မေကြ်းႏိုင္။ အမ်ိဳးသားခ်စ္စိတ္မရိွဟု ေျပာမိပါက စိတ္ဆိုးမာန္ဆိုးျဖင့္ ရင္ဘတ္ကိုတီးလွ်က္ အမ်ိဳးသားခ်စ္စိတ္ အျပည့္ရိွေၾကာင္းျပန္ေျပာတတ္၏။ မိမိအေျခအေနကို ခိုင္မာေအာင္တည္ေဆာက္ၿပီးမွ၊ မိမိ ကိုယ္ပိုင္အခ်ိန္ပိုမွ၊ မိမိအသံုးစရိတ္ပိုလွ်ံမွ အမ်ိဳးသားေရးကို ေဆာင္ရြက္လိုလွ်င္ ဤဘ၀တြင္ လံုး၀ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ အပ်ိဳ/ လူပ်ိဳဘ၀မွ အိုမင္းရင့္ေရာ္သည္ထိဘ၀တြက္ ခိ်န္ျပည့္ ရုန္းကန္လုပ္ရွားရေသာအေျခေနရိွ၏။ သိန္းႏွင့္ခ်ီေသာ မိမိလူမ်ိဳးမ်ား ဒုကၡေရာက္၊ ညွင္းဆဲသတ္ျဖတ္ျခင္းခံရတာကို နားႏွင့္ၾကား မ်က္စိ ျဖင့္ ျမင္ေသာ္လည္း ႏႈတ္စကားျဖင့္ လူမ်ိဳးကိုခ်စ္ေနပါက ၀မ္းနည္းစရာ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုးရဲ့အနာဂတ္သာ ရိွပါေတာ့သည္။ ေရစက္ေပါင္းမ်ားစြာ စုစည္းျခင္းျဖင့္ ပင္လယ္သမုဒၵရာျဖစ္လာ၏။ သို႔ေသာ္ ေရတစ္စက္ဆိုေသာ အတိုင္းတာေလးကို က်ေနာ့္ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား မလႈဒါန္း မပါ၀င္ႏိုင္။ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ျခင္း၊ေငြေၾကး၊ ပညာဒါနမ်ား ေပးလႈျခင္း မရိွေသာ္လည္း ဆင္းရဲတြင္းထဲမွာ တုိက္ပြဲ ၀င္ေနေသာ KNU အဖြဲ႔ကို “ ေကာ္သူးေလး ဘယ္ေတာ့ရမလဲ ” ဟု ေမးခြန္းထုတ္တတ္၏။ ဒီထက္မက ေျပာတတ္သည္မွာ- “ နင္တို႔ေတြ လုပ္တာမွ မဟုတ္တာ၊ နင္တို႔ေတြမွ အသံုးမက်တာ ဘယ္ေအာင္ျမင္မလဲ” မိတ္ေဆြတို႔- ေကာ္သူးေလး ဘယ္ေတာ့ရမလဲဆိုသည့္ေမးခြန္းသည္ မိမိကိုယ္ကို ျပန္ေမးရမည့္ေမးခြန္းျဖစ္ၿပီး အေျဖသည္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူအားလံုးေပၚ မူတည္ေနပါသည္။ ခ်စ္ေသာကရင္အမ်ိဳးသားေပါင္းတို႕- က်ေနာ္တို႔လူမ်ိဳးထဲမွ ၃% ေလာက္ ေတာ္လွန္ေရးမွာ ေပးဆပ္ပါကေကာ္သူးေလးျပည္ကို ကာကြယ္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေသာ တပ္မေတာ္ တည္ေထာင္ႏိုင္ၿပီး က်န္ျပည္သူမ်ားမွ ရင္ဘတ္တြင္းသိမ္းဆည္းထားေသာ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ကို ၅၀% ေလာက္ လက္ေတြ႔ထုတ္ေဖာ္ အသုံုးျပဳပါက ကိုယ့္ျပည္ကိုယ့္ရြာ တြင္ တင့္တယ္စြာ ေနႏိုင္မည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလႊဲပါ။ ငါမတတ္ဘူး၊ ဟိုလူ႔တာ၀န္ ဒီလူ႕တာ၀န္ လက္ညိဳး ထိုးေနမည့္အစား မိမိ အသိစိတ္ျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးကို တဖက္တလမ္းမွ ပါ၀င္ကူညီၾကရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါတယ္။ ဤစာေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ခဲ့ပါက နားလည္ခႊင့္လႊတ္ေပးပါရန္ ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္။ အားလံုးကိုခ်စ္ခင္ေလးစားလွ်က္